2016 Protokolü ile daha önce kesintiler için yürütülen itiraz prosedürünün, yaptırımlar için de uygulanması yönünde yeni bir adım atıldı. Protokol’ün “Sözleşmenin Feshi ve Cezai Şartlar” başlıklı bölümüne, “sözleşme feshi, uyarı ve cezai şartlara yapılacak itirazlara ilişkin olarak Protokol taraflarınca ortaklaşa üst itiraz komisyonları oluşturulacaktır.” şeklinde hüküm eklendi.
Geleceğe yönelik bir düzenlemeyi içeren bu hüküm, 03.05.2017 tarihinde imzalanan 2017 yılı Ek Protokolü ile somuta indirgendi ve Sözleşmenin 5. bölümünde uygulanan cezai şart, fesih ve yazılı uyarılarla ilgili olarak itiraz uygulamasına geçildi.
Ek Protokolün 3. maddesinde yapılan düzenleme ile yukarıda ilk paragrafta sözü edilen ve 2016 Sözleşmesinde yer alan hüküm, “Sözleşme feshi, uyarı ve cezai şartlara yapılacak itirazlar EK-7’de yer alan “Eczanelerin Sözleşmeden Kaynaklı Yaptırımlara İlişkin İtirazlarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” doğrultusunda değerlendirilir” şeklinde değiştirildi.
Protokole EK-7 olarak eklenen “Usul ve Esas” maddeleri ile yaptırımlara itiraz süreci bakımından ayrıntılı bir düzenleme yapılmıştır. Buna göre artık, cezai şart, fesih ve yazılı uyarılarla ilgili olarak eczacıların, -tıpkı kesinti itirazları gibi- Kurum’a itiraz etme şeklini, itiraz kurullarını, nereye ve nasıl itiraz edileceğini, süresini ve sınırlarını içerecek şekilde itiraz prosedürü ortaya çıkmıştır.
İtiraz uygulamasının temel referans metni ise Sözleşmeye Ek protokolle (EK-7 olarak) eklenen “Eczanelerin Sözleşmeden Kaynaklı Yaptırımlara İlişkin İtirazlarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” başlıklı metindir.
Metnin içeriğine ilişkin yeterlik ya da etkinlik değerlendirmesi yapmadan belirtmek gerekir ki, bu uygulama yeni bir uygulamadır ve SGK ile Eczacı arasında yürüyen ilaç temin sürecinde önemli bir aşamadır.
İlaç temin sürecinde, reçete incelemesi sırasında saptanan ve yaptırım maddelerine girmeyen kesintiler için oluşturulan itiraz komisyonlarının bileşimi ve uygulamaları başarılıdır. En azından SGK’nın sigortalılık/işçilik işlemlerindeki itiraz komisyonlarına kıyasla etkinliği bakımından sonuç alıcı bir uygulamadır.
Ancak “yaptırımlara itiraz” konusu, uygulama öncesinin inceleme/ araştırmaya dayanması ve bunların sonuçlarının değerlendirilmesi ile ilişkili olması nedeniyle çok daha karmaşık ve zor bir süreçtir. Bu nedenle yaptırımlara itiraz uygulaması, daha tereddütlü ve mahcup bir şekilde başlamıştır.
Özellikle İdare burada uygulama öncesi süreci/çalışmaları boşa çıkarmayacak şekilde dikkatli bir içeriğe cevaz vermiştir. Kuşkusuz zaman içinde edinilecek deneyimler, kimi hususların yargıya taşınmadan çözümlenebilmesine olanak tanıyacak şekilde açık ve net bir yarar sağlayacaktır.
Yaptırımlara itiraz uygulamasının ayrıntılarına sonradan yazılacak yazılarla değinilecektir. Buna karşın ilk etapta, itirazın sınırlarını belirleyen ve dikkat gerektiren iki önemli ayrıntıyı belirterek yazıyı bitirelim: Birincisi sadece taşra teşkilatı birimleri tarafından yapılan incelemeler sonrasında uygulanan cezai şart, yazılı uyarı ve fesihlere itiraz edilebilecek olması; ikincisi ise eczane tarafından, itirazın, tebligatın eczaneye ulaşmasını takip eden 5 (beş) iş günü içerisinde yapılabilecek olması.
fecakmak@gmail.com
