2017 yılı Ek Protokolü’nde yapılan düzenleme ile cezai şart, fesih ve yazılı uyarılarla ilgili olarak itiraz uygulaması başladı.
İtiraz sürecini belirleyen “Eczanelerin Sözleşmeden Kaynaklı Yaptırımlara İlişkin İtirazlarının Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar”a göre yaptırımlara itiraz süreci iki aşamalı düşünülmüş…
Buna göre; ilk aşama yaptırıma konu olan “fiilin ilk defa tespit” ediliyor olması, ikinci aşama ise “aynı fiilin tekrar” işlenmesi halidir.
Her iki aşamanın ortak noktası ise yaptırıma konu olan fiillerin, Kurum’un taşra birimlerince yapılan inceleme/kontrol vb. işlemleri sonucunda saptanmış olmasıdır. Yani merkez teşkilatı birimlerince örneğin müfettişlerce yapılan inceleme/soruşturmalar sonucunda tespit edilen fiiller itiraz kapsamı dışında kalmaktadır.
Bu haliyle yaptırımlara itiraz uygulaması, kesintilere yapılan itirazlara benzemektedir. Ancak Sözleşme ekindeki düzenleme (Usul ve Esaslar) dikkate alındığında daha ayrıntılı bir düzenleme olduğu söylenebilir.
İlk aşama ya da yazılı uyarı, cezai şart ya da fesih şeklindeki yaptırımlardan birisi ilk kez uygulandığında, tebliği takip eden günden başlamak üzere; eczacı, 5 gün içinde yazılı olarak itirazda bulunabilecek. İtiraz Kurumun taşra teşkilatında (İl Müdürlükleri/Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri) kurulan Eczane Uyarı ve Cezai Şart İtiraz Değerlendirme Komisyonu” tarafından 15 gün içinde değerlendirilerek itiraz eden eczacıya “Komisyon Kararı” yazılı olarak bildirilecek.
İkinci aşama ise “karara bağlanmış olan fiil/fiillerin tekrarı halinde uygulanan yaptırıma ilişkin itirazlar ile feshe ilişkin fiil/fiillere yapılan itirazdır. Bu şekilde tekrar fiiller için itiraz, artık taşra teşkilatına değil; SGK Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulacak ‘Sözleşmeli Eczane Fesih, Uyarı, Cezai Şart İtiraz Değerlendirme Üst Komisyonuna” yapılacak. Komisyon, Kurum’un merkez teşkilatından üç yönetici ile TEB tarafından görevlendirilecek iki üyeden oluşacak.
Üst Komisyon’a yapılacak itirazlarda da, “tekrar fiile dayalı olarak” uygulanan yaptırımın tebliğinden itibaren eczacı 5 gün içinde itiraz edebilecek. Ancak burada ilk defa tespit edilen fiiller için yapılan itirazda taşra teşkilatında kurulan Komisyon için “15 günde karar verme” zorunluluğu, Üst Komisyon için öngörülmemiştir. Üst Komisyon’un karar vermesi için bağlayıcı herhangi bir süre yoktur. Ayrıca düzenlenişi itibariyle üst komisyon tekrar işlenen fiile uygulanması bakımından alt komisyonda değerlendirilen hususlara ilişkin bir üst denetim yeri olmayacağından adının yüklendiği işlevi karşılayamayacaktır. Diğer yandan tekrar kavramının da yorum yoluyla bir yıllık süre olduğunu Sözleşme içeriğinden (m.6.4) çıkarmak zorundayız.
Sözleşme Eki “Usul ve Esaslar”da, her iki Komisyon’un da karar verme sürecinde, itirazda bulunan eczacının, diğer ilgililerin veya konuya ilişkin görüşüne ihtiyaç duyulan kişilerin Komisyon toplantısına davet edilebileceği belirtilmektedir. Ancak bu kişilerin toplantıda oy haklarının olmadığı ve çağrının komisyonlara ait bir yetki olduğu görülmektedir.
İtiraz sonrası komisyon kararları nihai olup, Kurum’a başka bir itiraz yapılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Önemli ve dikkat edilmesi gereken asıl konu ise, itirazın ve değerlendirme sürecinin tebliğ edilen kararların uygulanmasına (örneğin cezai şart tutarının eczacının alacaklarından kesilmesini) engel teşkil etmeyeceğidir.
fecakmak@gmail.com
