.jpg)
Ecz. Süleyman ARSLANTÜRK
Neden Olmuyor -2-
Yirmibeşbin eczaneden, armağan altın bilezikler, anne, baba emekli ikramiyeleri, eş dost emanet dövizleri ile açılan onbin tanesi zorda.
İkinci eczacılık, yardımcı eczacılık, uzman eczacılık oyalamaları da devrini tamamladı. Yönetmelik ile altı ayda yerine oturtulması gereken “İkinci Eczacı”, sekizinci altı ayında da kendine bir yer bulamadı.
İlaç üretimi, dağıtımı ve eczane sac ayağında, ilk ikisi, bilimsel, kurumsal, küresel.
Üçüncü ve en önemli ayak eczane ise, ışığı azalmış, rafı sarkmış, ruhu kaçmış küçük dükkan. Ve içinde keyifsiz, kimsesiz, kırk türlü baskı ile kafası karışmış tek bir eczacı; bazılarında o da yok; duvarda asılı solmuş bir diploma.
“Mesul Müdür Eczacı” “Yardımcı Eczacı” “İkinci Eczacı” söylemleri eczacıya morel olmadı; formaliteyi artırdı, eczacıyı daralttı, sindirdi, ufalttı; eczacıya işlev yüklemedi .
Planlama, düzenleme, denetleme ile “İşletmeci Eczacı “İlaç, Reçete Yorumcusu Eczacı” “Sağlık Destek Eczacısı” gibi bir yelpaze kurabilseydik, o yelpaze açıldıkça açılırdı. Kimin ne yaptığı, kimin ne olduğu bilinir, görülürdü.
Olmuyor
1. Zordaki eczaneler yüzde bir destek ile kendi sağlığına kavuşup, ülkenin sağlığına katkı yapamaz. Eczacıya yapmacık dayanak yakışmaz; doğal destek gerek.
2. Fuar, kongre, konferans, koç, kurs zordaki eczacılara ve eczane açma umudu bile olmayan yoldaki eczacılara umut olmuyor.
3. Doktorlar uzmanlık bir yana, üst dal, yan dal olarak dallandıkça dallandı. Göğüs tasarımı, popo estetiği, saç ekme, yüz germe gibi açıldıkça açıldı.
Eczacı, kendine yaşam kalitesini artırıcı bir rol bulamadı; içine kapandı.
4. Aktar uzman şifacı, bakkal önce market sonra süpermarket, berber kuaför, çaycı kafeci, kasap köfteci, marangoz mobilyacı, seyyar satıcı zincir mağazacı oldu.
Eczacı bir iş tutamadı; vatandaş da onu birşeye benzetemedi, “eczaneci” dedi.
5. Dünyada laboratuvarlarda yapay beyin yapıldı.
Ülkemizde eczacı, (pınarını, kaynağını), laboratuvarını kuruttu.
Özetle
1. Kökleşemedik, dallanamadık, gruplaşamadık, kurumsallaşamadık, sağlığa katkı katamadık, özümüzü, varlık nedenimizi anlamlandıramadık, anlatamadık.
2. 1980’den bu tarafa gittikçe daralan sistem tıkandı, tıkanacak; patlayacak.
Sistem içi değişiklikle gidilecek yol, oyalanılacak zaman tükendi.
Kendi potansiyelimizi kendimiz geliştirmek ve gerçekleştirmek zorundayız.
Verimlilik esaslı, rekabet odaklı, takım çalışmalı, veri, çıktı, bedel, paylaşım dengesini kuracak, işletecek yeni bir sistem gerek.
Yeni bir sistem değişim ile mümkün.
Bu değişime kimler direnecek?
Ataol Behramoğlu, bir okulda söyleşi yaparken “değişime kimler karşı olur” sorusuna, “tembeller”, “düşünme tembelleri”, “işi tıkırında olanlar” yanıtları almış.
Önemli
1. Einstein’ın “Dünyayı kurtarmak için bir saatim olsaydı, ellibeş dakikasını proplemi tanımlamaya, kalan beş dakikasını da çözümü bulmaya ayırırdım” demiş.
2. Beden kendi kendini tedavi etme sistemine sahipmiş; bir dürtü gerekirmiş.
3. Büyük hedefler olmazsa gün kurtarılamazmış.
4. Doğru soru bulunmazsa ciddi yanıt bulunmazmış.
Sorular
1. Eczacı eczanede reçeteye, ilaca, daha sağlıklı olma beklentisi olanlara ne katacak?
2. Bu katkılar ne kadar zamanda, kaça yapılır; sekiz saatte ne kadar yapılır?
3. Katkı yapanla yapmayan, doğru yapanla yanlış yapan, dalgasına bakan nasıl ayrılacak?
Sorular yanıt bulabilirse:
Hangi eczanede ‘İkinci Eczacı’, hangi eczanede ‘Onikinci Eczacı’ gerekir sorusu da keyfi olarak değil, canın çektiği gibi uydurma değil, ciddi ve net olarak belirir.
Sonuç
1. Eczacı veya eczacılarca kurulmuş, eczacısız açık olamayan eczaneler.
2. Eczacının hizmet verdiği reçeteye, ilaca, desteklere eczacı hakkı.
3. Eczacı sayısına, görev alacağı dallara, laboratuvarlı olup olmayacağına, çalışma alanına, çalışma zamanına, bölgeye, semte, nöbet tutup (en az üç eczacılı eczane gerekir) tutmayacağına göre tanımlanmış eczane.
Umut
Bir sorun çözümü yokmuş gibi göründüğünde, çözüm ansızın biryerden fırlayabilir.
Nasıl Başlamalı
Çin’liler ölümlülüklerini unutmamak için evlerinde bir tabut bulundururlarmış.
Önemli kararlar almaları gerektiğinde tabuta yatıp düşünürlermiş.
Ne Yapmalı
Hint Duası: Tanrım, ayrıntılarla oyalanmamamız için bize yardım et.
Ne Beklemeli
Hint Sözü: Öğrenci hazır olursa öğretmen ortaya çıkar.
