UYUZ TEDAVİSİNDE BENZİL BENZOAT
Sarcoptes scabiei olarak bilinen bir akardan kaynaklanan cilt hastalığıdır. Tedavi edilmeyen bu mikroskobik akarlar cildinizde aylarca yaşayabilir. Cilt yüzeyi üzerinde çoğalırlar daha sonra içine girer ve yumurta bırakırlar. Bu ciltte kaşıntılı, kırmızı bir döküntü oluşturur. Daha çok hastane, huzurevi, askeri kışlalar, bakım evleri gibi kalabalık ortamlarda temas ile kişiden kişiye bulaşan uyuz hastalığı, sanılan aksine kedi ve köpek gibi hayvanlardan insana bulaşmaz. Özellikle aynı kıyafetleri giyen, aynı yatağı veya aynı havluyu paylaşan kişiler arasında daha kolay yayılan uyuz hastalığı yaş ve cinsiyet ayırt etmeksizin bulaşır. Uyuza maruz kaldıktan sonra, semptomların ortaya çıkması altı hafta kadar sürebilir. Semptomlar, daha önce uyuz olan kişilerde genellikle daha hızlı gelişir. Uyuzun belirti semptomları, geceleri kötüleşen döküntü ve yoğun kaşıntıdır. Uyuz olan bölgenin kaşıntı yüzünden sürekli kaşıma ile çizilmesi, enfekte hale gelen yaralar oluşturabilir.
Büyük çocuklarda ve yetişkinlerde uyuzun yaygın olarak görüldüğü bölgeler şunlardır:
– Bilek
– Dirsek
– Koltuk altı
– Meme
– Penis
– Bel
– Kalça
– Parmaklar arasındaki alan
Bebeklerde veya küçük çocuklarda ve bazen çok yaşlı veya bağışıklık sistemi zayıf olanlarda uyuz olan bölgeler şöyledir:
– Kafa
– Yüz
– Boyun
– Eller
– Ayak tabanları
Döküntünün kendisi küçük ısırıklar, delikler, deri altındaki şişlikler veya sivilce benzeri şişliklerden oluşabilir. Akarların yuva parçaları bazen deride görülebilir. Küçük yükseltilmiş veya rengi bozulmuş çizgiler olarak görünebilir.
Değerli Meslektaşlarım; Benzil benzoat uyuz tedavisinde kullanılan akarisid bir ilaçtır. İspanyol milli formüllerinde yer alan bu formülü beraberce inceleyeceğiz.
Rp.
Benzil Benzoat 200 g
Stearik asit 20 g
Trietanolamin 6 g
Damıtılmış su csp. 1,000 g
Formülde yer alan maddeler:
Benzile benzoato [FU]- Benzylbenzoat [ABDATA-SK]- Benzylis benzoas [IP3]:
Benzil benzoat renksiz kristaller veya hafif aromatik kokulu, berrak, renksiz ve yağlı bir sıvı halinde bulunur. Pratik olarak su ve gliserolde çözünmez; alkol, kloroform, diklorometan, eter, sabit ve uçucu yağlarla karışır. Haricen %10 ila 30'luk konsantrasyonlarda uygulanır.
Uygulama banyodan sonra ilacın vücudun boynun altında kalan bölümüne bütünüyle sürülmesi şeklinde yapılır; gerektiğinde 5 gün sonra ikinci bir uygulama yapılır. Losyonu kullanmadan önce tüm vücud yumuşak bir sabun ve sıcak suyla yıkanır. Ilık cilt üzerine losyon sürülür. Durulamadan kurumaya bırakılır. Göz ve mukoza zarlarına uygulanmaz. Bu tedavide, kişisel kıyafetlerin ve yatakların dikkatlice dezenfeksiyonu yapılmalıdır.
Alternatif olarak 12 saatlik ara ile üç uygulama yapılır. Yeniden bulaşmayı önlemek için tüm çamaşırların temizleriyle değiştirilmesi gerekir. Genelde çocuklarda kullanımı önerilmemektedir; gerekli durumlarda iritasyon riskini azaltmak için daha seyreltik çözeltileri kullanılabilir. Benzil benzoat pedikülisid olarak da kullanılır. Ayrıca çözündürmeye yardımcı ajan olarak da kullanılmaktadır.
Stearic acid- Acide stearique- Oktadekanoik asit:
Stearik asit tablet ve kapsüllerde lubrikan, topikal preparatlarda emülsüfiyan ve çözünürlük artırıcı olarak kullanılır.
Stearik asit İngiliz Farmakopesi (BP 1993) ve Amerikan Ulusal Formüleri (USPNF XVII)'de stearik ve palmitik asitlerin bir karışımı olarak tanımlanır. Bu karışımdaki stearik asit içeriği en az %40 ve iki asidin toplam miktarı en az %90'dır. Stearik asit beyaz ya da açık sarı renkli, hafif parlak, kristalize bir katı veya beyaz ya da sarımsı beyaz renkte bir tozdur. Hafif bir kokusu ve mum yağına benzer bir tadı vardır. Pratik olarak suda çözünmez; etanol, heksan ve propilen glikolde çözünür; benzen, karbon tetraklorür, kloroform ve eterde kolayca çözünür.
Triethanolamine- Trihydroxytriethylamine- Trolamin:
Trietanolamin değişik tipteki farmasötik formülasyonlarda farklı amaçlar için kullanılan bir yardımcı maddedir. Çoğunlukla emülsiyon şeklindeki topikal farmasötik formülasyonlarda kullanılır. Stearik asit ya da oleik asit gibi yağ asitleriyle ekimolar oranlarda karıştırıldığında, emülsüfiyan özellikte noniyonik sabunlar meydana gelir. Böylece pH'sı yaklaşık 8 olan güzel görünüşlü ve stabil emülsiyonlar elde edilir. Enjektabl preparatlarda aktif ilaç etken maddelerin tuz formlarının hazırlanmasında kullanılır. Bazı formülasyonlarda da tampon, çözücü, polimer stabilizeri ve nemlendirici olarak yer alır. Genelde nontoksik bir madde olarak kabul edilmesine rağmen, deri ve mukoza membranları üzerinde irritasyon ve aşırı duyarlığa neden olabilir. Monoetanolamin ve etanolamin'e göre daha azirritandır.
Trietanolamin aslında bir alkanolamin karışımdır. Yüksek miktarlarda trietanolamin ile düşük miktarlarda dietanolamin ve monoetanolamin'den meydana gelir. Berrak, renksiz ya da soluk sarı renkte, viskoz, higroskopik bir sıvıdır. Hafif amonyak kokuludur. Su ve alkolle karışır; kloroformda çözünür; eterde güç çözünür. Sudaki %10'luk çözeltisi turnusole karşı alkali reaksiyon verir. Hava geçirmeyen kaplarda saklanmalı ve ışıktan korunmalıdır.
Trietanolamin mineral asitlerle reaksiyona girerek kristal halinde tuz ve esterlerini meydana getirir. Yüksek molekül ağırlıklı yağ asitleriyle suda çözünen tuzlar yapar. Bu tuzlar sabunların genel özelliklerine sahiptir. Bakır ile reaksiyona girer ve kompleks tuzları oluşturur. Çözeltilerinde ağır metal tuzlarının varlığında renk değişimi ve çökme meydana gelir. Tionil klorür gibi halojenli reaktiflerle reaksiyona girer ve halojenllerle yapısındaki hidroksil gruplarının yer değiştirmesi sonucu çok toksik ürünler meydana gelir.
Formülün hazırlanması:
Bir cam beherde sıcak su banyosunda 70 C sıcaklıkta benzil benzoat içinde stearik asit eritilir. Başka bir beherde aynı sıcaklıkta distile su içerisinde trietanolamin ilave edilerek ısıtılır. Sonra sulu faz yağlı faz üzerine dökülerek cam bir bagetle hızlıca karıştırılır.
İyi bir hafta dileğiyle…
Kaynak:
1-La Formulación Magistral en la Oficina de Farmacia, 1.a parte
2-RxMediaPharma®2018 İnteraktif İlaç Bilgi Kaynağı
Uzm.Ecz. Ahmet Nezihi PEKCAN
Pekcan Eczanesi- Konya
majistralformül.com
