.jpg)
Yrd. Doç. Dr. Murat Doğan
Çocuk Gelişimi Doktor Öğretim Üyesi
Uzaktan eğitim sürecinde çocuklara nasıl destek olabiliriz?
Covid-19 salgınının gölgesinde çevrimiçi eğitim başladı. Çocuklar vakitlerinin çoğunu bilgisayar ve televizyon başında geçirirken, eczacı meslektaşlarımız da çocuklarının evdeki öğretmenleri oldular. Peki, bu süreçte siz eczanedeyken çocuklarınıza nasıl destek olabilirsiniz?
Çocuğunuzun öğretmeni artık “SİZ”siniz
Salgın dönemlerinde veya hastalık dönemlerinde kısa süreliğine de olsa çocuklarımıza eğitim vermeye çalıştık. Her ne kadar çevrimiçi öğrenim kanalları kullanılıyor olsa da sizlerin de evde çocuklarınıza bir tür “öğretmenlik” yapmanız gerekiyor ki zaten çoğunuz bu sürecin içindesiniz. Fakat yeni pandemi denilen kıtalararası salgın nedeniyle tamamen bu süreç ebeveynlere kaldı gibi bir şey. Eczanede geçen yoğun iş gününden sonra evde çocuklarımıza katkı sağlamak veya çevrimiçi eğitim saatinde yardımcı olacak kişileri gözlemek herkes için eminiz ki zor olacaktır. Ancak bazı öğretim uygulamalarının arkasında yatan nedenleri bilerek çocuklarınıza yardımcı olarak liderlik yapmanız, sizlerin daha etkili ve anlamlı evde öğrenme fırsatları yaratmanıza katkı sağlayacaktır.
Bu yarı eğitmenlik sürecimizde çocuklarımıza en sağlıklı destek olma şekli sabır ve sürdürülebilir hedefleri önümüze koymakla olur. Bu süreçte karışıklıklar, deneme ve yanılmaların olacağını ve bunların da normal olduğunu unutmayınız. Sonuçta tüm Türkiye’de anne babaların sizinle aynı koşulları sağladığını bilerek hareket etmeniz ve etrafınızdaki aşırı rol modelleri kendinize hedef olarak koymamanızı öneririz. Karşılaşacağınız karışıklıklar, asla yetersizlik olarak algılanmamalıdır. Bu durumun sürekli olmayacağını ve sizlerin asla öğretmen olmadığınızı ve olmayacağınızı da lütfen aklınızdan çıkarmayınız.
Çocukların çalışma ortamı nasıl olmalı?
Çevre uyaranı çocuğunuzun başarısına katkı sağlayacaktır. Sessiz ve düzenli bir ortam çok önemlidir. Bu yüzden esnek bir öğrenme ortamı oluşturunuz. Yurt dışında esnek öğrenme ortamları sağlayan okullar artık çok yaygın. Evde öğrenme ortamları nerelerdir, belirleyiniz. Salon, oturma odası, varsa kapalı balkon, çocuğun kendi odası, vb. Esnek öğrenme ortamları çocuklara nerede, nasıl ve ne öğrenebileceklerinin seçimini sağlar. Seçim şansının karar verme süreçlerinin ve sorumluluk üstlenmenin anahtarı olduğunu unutmayınız. Bu seçim, çocukları daha çalışma odaklı ve üretken yapacak ve evdeki eşyaları kendi öğrenme ihtiyaçlarına göre tasarlama ve kullanma fırsatı verecektir. Bu seçim şansını verirken de kendilerinden beklentilerinizi mutlaka açık, anlaşılır ve net bir şekilde iletiniz! Mutlaka hangi işler ve dersler hangi ortamlarda gerçekleştirilebilir gibi parametreler oluşturunuz. Örneğin, boyama işini yatak odasında yapmamak, banyoda matematik çalışılamayacağı gibi!.. Ayrıca matematik çalışırken klasik masada oturabilir, çevrimiçi dersi de koltukta uzanarak izleyebilir. Evdeki eşyaların yerlerini değiştirerek ufak kurnazlıklar da yapabilirsiniz. Bu öğrenme ortamını daha da dinamik yapacaktır. Balkona daha rahat bir koltuk koyma, masanın üstüne ufak bir çiçek koyma, odadaki masayı daha iyi ışık gören bir yere çekmek gibi. Sabit yeri olan öğrenme ortamlarıyla, seçme şansı verilen öğrenme ortamları arasında bir dengeyi de mutlaka oluşturunuz.
Çocuğunuzu çevrimiçi dersler için motive etmenin yolları
Çocuklar evde kaldıkları süre ve hareket alanlarının kısıtlanması ile birlikte aslında pek çok hastalığa da açık hale geliyorlar. Kas iskelet sistemi rahatsızlıkları, beslenme problemleri ve obezite, büyüme geriliği, teknoloji bağımlılığı ve psikolojik problemler gibi çocukları hedef alan pek çok hastalık mevcut. Hal böyle iken onlardan çevrimiçi derslerde başarılı olmalarını beklemek de çocuklar için ekstra bir yük haline geliyor. Peki, bu süreçte ebeveynlere nasıl bir sorumluluk düşüyor?
Motivasyon ve beslenme ilişkisi
Çocuğunuzu ve öğrenme süreci için genel duygu durumunu gün içerisinde sürekli kontrol etmek gerekir. Güne iyi başlamak, çocuğunuzun motivasyonu, odaklanması ve ders yapma isteğini olumlu yönde etkileyecektir. Duygu durumu kontrolü gün içinde gerçekleşecek akademik faaliyetlere kıyasla daha fazla öneme sahiptir. Ait olma, iyi hissetme, bağlı olma gibi duygular öğrenmeye çok ciddi katkı sağlar. Örneğin çocuğunuz üzgünse veya yalnız hissediyorsa verimli olamayacak, öğrenme süreci sıkıcı gelecektir. Bu yüzden güne dinç, neşeli ve istekli başlayınız. Bu süreçte çocuğunuzun gün içerisinde enerjik ve mutlu olabilmesi için bazı vitamin ve minerallerde büyük öneme sahiptir. Çinko desteği, C vitamini, beyin gelişimi ve odaklanma için fosfolipitler (fosfatidilserin, fosfatidilkolin vb.) önemlidir. Beslenme de yağ tüketimi de belirli standartları sağlayabilmeli, Omega 3 ve diğer sağlıklı yağlar açısından zengin olmalıdır. Özellikle fosfolipitler (fosfatidilserin, fosfatidilkolin, fosfatidiletanolamin vb.) yönünden zengin beslenme, odaklanma ve beyin hücre zarı yapısının oluşumuna katkı sağlamaktadır. Bu besinleri sağlayan gıda takviyeleri de mevcuttur. Büyüme ve kas yapısı için aminoasitler (L-arginin, serin, kolin vb.) alımıyla mutlaka desteklenmelidir. Bu yönde destek sağlayan gıda takviyeleri ile çocuğumuz desteklenebilir.
