Ecz. Elif Olgu Taner
Genç Eczacılar! Eczane açmak tek yol değil! Haydi sektöre...
Eczacılık mesleğini üniversite tercih listeme koyarken, hiç eczane açmayı hayal etmemiştim. İlaç firmalarından birinde kariyer yapmak ve aktif, seyahatli, sürekli kendini geliştirmeye fırsat veren bir alanda, “pazarlama departmanında” çalışmayı hedeflemiştim.
Sektörde yirmi üç yıl görev yapmış biri olarak, yeni mezun arkadaşlarımıza sektörde eczacının hangi alanlarda rol alabileceğinden bahsetmek isterim.
"Hayat yol ayrımlarındaki seçimlerimizden ibarettir."
Çoğunlukla eczane sahibi olmak adına eğitim alınsa da, fikirlerimiz zamanla değişebilir. Bir Eczacılık fakültesinde okuyan öğrenci için mezun olduktan sonra, eğer hedefi büyük çoğunluk gibi eczane açmaksa, "işletme, personel yönetimi, pazarlama, müşteri ilişkileri, eczane yönetimi" gibi konularda mutlaka ek eğitimler alması şarttır. Günümüzde yeni mezun eczacılara, pratiğe yönelik bilgi veren mezuniyet sonrası eğitim imkanları mevcuttur.
Öğrencilik sırasında mümkünse, zorunlu stajlar eczanede ve sektördeki çeşitli pozisyonlarda yapılıp ön bir fikir oluşması da çok yararlı olacaktır.
Ya eczane açmak istemiyorsak,
Bir eczacı için sektörde oldukça geniş bir yelpaze olması, iyi hissettirecek bir durum. Yeter ki ek eğitimlerle kendimizi seçeceğimiz alana yönelik hazırlayalım. Tabii o pozisyonlarda çalışacak kişilerin olmazsa olmaz yetkinlik ve karakter özelliklerine sahipsek. O pozisyonun gerektirdiği çalışma koşulları ve zorlukları kabulleniyorsak.
Sektörde çalışmak için öncelikle başta ingilizce olmak üzere iyi düzeyde bir yabancı dil şarttır. İkinci dil de olası iş fırsatlarında her zaman öne geçmeyi sağlar.
Araştırma Geliştirme, Üretim, Kalite Kontrol ve Mesul Müdürlük
Daha çok laboratuvar veya fabrika ortamlarında çalışmayı tercih edebilecek, ilaç kimyası ve teknolojisine ilgi duyan, okulda laboratuvar saatlerinden keyif alan, bu alandaki çalışmalara meraklı arkadaşlarımız için, bu alanları önerebilirim. Özellikle yerli üretimin giderek önem kazandığı ülkemizde spesifik alanlarda örneğin onkoloji alanında ek uzmanlıklar gerçekleştirilebilir.
Mevzuata göre Kalite Güvence, Mesul müdürlük, Depolama ve sevkiyat gibi konularda bir eczacı mutlaka firma bünyesinde yer almalıdır.
Sağlık Bakanlığına ait ilaç ve etken madde mevzuat düzenlemeleri ve değişiklikleri takip edecek, bir ilacın ruhsatlandırılması için gerekli tüm resmi belgeleri, dosyaları, detayları ile hazırlamaktan, kısacası daha çok masa başında, ofis ortamında, çalışmaktan sıkılmayacak ama oldukça önemli, dikkat ve sorumluluk isteyen bir alanda görev yapacak arkadaşlar için de, Ruhsatlandırma departmanında önemli fırsatlar olacaktır.
Günümüzde, yalnız ruhsatlandırmak değil ürüne en uygun fiyatı belirlemek, bakanlıktan onayını almak, ürünün geri ödeme onayının alınması için gerekli tüm mevzuat ve işlemlerin takibi çok büyük önem kazanmıştır. Dolayısıyla bu alanda da eczacılar için, “Pazara erişim”, “Fiyatlandırma”, “Patent” departmanlarında önemli görevler mevcuttur.
Firma ürünü pazara verdikten sonra da, ilaç güvenliği takibi yapmak zorundadır. Bu aşamada "Farmakovijilans sorumlusu" eczacıların görevi, ürünün marka ve etken madde olarak hastalar tarafından görülen yan etkilerin bilgilendirme akışını gerçekleştirmek ve ilaç güvenliği ile ilgili sağlık bakanlığa bağlı kurumlara bildirmektir. Ciddi veya tolere edilebilir tüm yan etkiler mutlaka kayıt altına alınmalıdır. Her ilaç firması bünyesinde bir asil, bir de yardımcı "Farmakovijilans sorumlusu" bulundurmak zorundadır.
Yerli ya da yabancı, üretim tesisi olan ya da olmayan, tüm ilaç firmalarının, firma genelinde var olan portfolyolarını maksimum fayda ile değerlendirmeleri, karlılıkları ve büyümeleri için esastır. Bu amaçla yapılan tüm görev ve sorumluluklarını "İş Geliştirme Müdürü" üstlenir.
Bu nedenle yeni ürünler, yeni alanlar keşfetmek, üretim fırsatları veya var olan üretim tesislerinin maksimum kapasite ile kullanılması, şirket hedeflerine ve portfolyosuna uygun, kaliteli ve ekonomik ham madde arayışları, başka firmalarla olası işbirlikleri yani lisans alma, lisans satma, birlikte pazarlama, teknoloji transferi, fason üretim gibi fırsatların oluşturulması gibi konularda aktif rol alır. Yurt içi ve Yurt dışı fuarlara katılmak, firmalarla sık sık temasta olmak, iletişim, analiz, stratejik planlama gibi konulara ilgi duyan, genelde uzun sektör deneyimlerinden sonra gelinen bir pozisyondur. Genel müdüre bağlı çalışır.
Pazarlama departmanı ve ekip yönetimi
Tıbbi temsilcilikle başlayıp, “Ürün Müdürü”, “Gurup Ürün Müdürü”, “Pazarlama Müdürü” “Bölüm Müdürü” ve kariyerin devamına göre “Genel Müdür” gibi pozisyonlarda görev yapılabilir.
İlaç Sektöründe pazarlama ve satış departmanları dinamik, rekabetçi ve stresli ama aynı zamanda en keyifle çalışılan bölümlerdir. Bu departmanda görev yapacak arkadaşların uzun yıllar yoğun seyahatli, toplantılı, aktif, insanlarla yoğun iletişim halinde ve zamanla yarışacakları hızlı tempolu bir yaşama uyum sağlaması gerekir.
Pazarlama departmanına yönelecek genç arkadaşlara, mutlaka ürün temsilciğinden başlamalarını öneririm. Öncelikle "saha" diye adlandırdığımız hastane ortamında ilgili branş hekimlerini ziyaret etmek, hekimi sorumlu olduğu ürün hakkında en iyi şekilde bilgilendirmek, değişik karakterde bir çok insanla tanışma ve iletişim yeteneklerini geliştirme fırsatı yaratacaktır.
Hayatta başarının anahtarı doğru iletişimden geçer. Ürün temsilciliği özellikle işin doğası gereği kişinin bu özelliklerinin gelişimine oldukça büyük katkı sağlamaktadır.
Ürün Müdürlüğü
Sorumlusu olduğu ürün/ürün grubunu, kullanıldığı endikasyonları eksiksiz tüm detaylarıyla bilir ve benzer ürünler arasında etik kurallar çerçevesinde ürününün marka olarak öne çıkması, tanınması, doğru pozisyonlandırılması ve satış hedeflerini gerçekleştirmesi için doğru strateji ve aktivite planlarını yapması gerekir. Ürününün içinde olduğu pazarı ve rakiplerini en iyi şekilde tanımak adına sık sık pazar araştırma çalışmaları yaptırır ve doğru bilgiler en güçlü silahıdır.
Bu pozisyonda görev yapan bir kişi aynı zamanda ürün ile ilgili tüm ilgili departmanlar arasında koordinasyonu da sağlar. Proje yönetimi, planlama, bütçe yönetimi, eğitim gibi çok yönlü bir pozisyondur. Bu nedenle iletişim yönü güçlü, takım çalışmasına uygun, dışa dönük profiller aday olabilir.
Bazı pozisyonlarda özellikle, Eğitim Müdürlüğü, Medikal Danışmanlık gibi tıp doktoru öncelikliyken günümüzde özellikle OTC ürünler ve Tıbbi Bitkisel ürünler için Eczacı tercih edilmektedir. Daha çok okuma, araştırma, bilgi derleme ve sunum yeteneğinin ön planda olduğu bu pozisyonlarda da giderek talep artmaktadır.
Kısacası tek yol "Eczane açmak" değil. Eczane açmak bir süre ertelenebilir ama sektörde kariyer ertelenemez.
Genç meslektaşlarımı ilaç sektörünün her alanında daha çok görmek dileğiyle,
Mutlu bir kariyer yolculuğu dilerim...
Ecz. Elif Olgu Taner
