Ecz.Tuncay SAYILKAN
İzmir Eczacı Odası Başkanı
İlaç firmaları uzunca bir süredir eczanelere uyguladıkları ticari iskontoları birer,ikişer kaldırıyorlardı. Özellikle 2009 yılı başından sonra eczanelere uygulanan ticari iskontoları kaldırma işlemi çok daha belirgin olarak yapılıyor.
Ticari iskontolar ilaç fiyat kararnamesinde net olarak tanımlanmadığı için de, bu konudaki tüm inisiyatif firmaların keyfiyetine bırakılıyor.İthal ilaçlarda zaten başından beri hiç olmayan bu iskontoların , eczanelerin 2009 sözleşmesi gereği SGK ödemelerini 15 gün daha geç alacakları Mayıs 2009 sürecinden önce kaldırılması dikkat çekicidir.
Ülkemizde yaklaşık %50 sini ithal ilaçların oluşturduğu ilaç pazarından ortalama eczane karlılığı %20,ortalama vadeler ise 72-75 gün arasında gerçekleşiyor.Cirosu içinde fiyatı 100-200 TL lik ilaçlar çokça yer alan eczanelerde karlılık çok daha aşağılara düşüyor,ithal ilaç oranı yüksek olan eczanelerde ise ortalama vadeler 60 gün seviyesine kadar düşüyor.
Eczanelerin işletme giderleri ise %10 ile %14 arasında değişiyor.Bütün bunların üzerine eczane stoklarında yer alan ilaçlarda yaşanan fiyat indirimleri , değişen kamu kurum iskontoları ve yıllardır süregelen kamu kurum iskontolarındaki taşma zararımızı da eklediğimiz de eczanelerdeki gerçek karlılık ortaya çıkıyor.
Tüm bu verilerin ışığında eczanelerin büyük çoğunluğu ciroları ne olursa olsun düşük karlarla yaşamını sürdürmekte ,önemli bir kısmı da banka kredilerine mahkum durumdadırlar. Uzun zamandır eczane pratiğinden uzak kalanlara hatırlatalım ; Eczanelerde durum budur.
Artık ,eczanelerde ciroya göre değil gerçek karlılığa göre hesap yapılması zorunludur.Bizler eczane cirolarımız ve işletme giderlerimizin oranlarını her zamankinden daha sık olarak karşılaştırmalı , doğru hesaplar yapmalı ve eczanelerimizin gelir-gider durumunu yakından izlemeliyiz. Peki sadece bu yeterli olacak mıdır ? Kesinlikle yeterli değildir.Her fırsatta söylemleriyle ilaç- eczacılık sektörünün bir bütün olduğunu belirten ilaç firmaları ve dağıtım kuruluşları Mayıs 2009 sürecinde ve sonrasında eczanelerde her ay yaşanacak ekonomik sıkıntının çözümü için katkı vermelidirler.
Oysa onlar şu süreçte daha önceki söylemlerinin tersine ticari iskontoları kaldırıp ,mal fazlalarını sadece çıkışa vererek dağıtım kuruluşlarının eczanelere ek vade sağlamasını da engelleyecek kararlar peşindeler.
Oysa bugün eczanelerin küçük alımlarda da mal fazlaları ve ek vadeye her zamankinden daha fazla gereksinimi vardır.
Aslında temel çözüm ilaç fiyat kararnamesinde yapılacak değişiklikle eczanelerin yaşamını sürdürecek, günün koşullarına uygun karlılığın sağlanmasıdır.Bunu yapması gereken kurum ise eczacı örgütüdür.
Bu süreçte eczacı örgütü ilaçta durum 1-2-3 gibi tespitler ve eczane inceleme gezisi gibi önemli işlerle meşgul ! Ancak eczaneler 21 Aralık 2008 “Artık Yeter” Mitinginde de haykırdığımız gibi gerçekten yangın yeri !..
Eczacıların örgütten beklediği ise sadece durum tespiti yapması değil , üyelerinin yaşadığı sıkıntıların çözümü için samimi çabalar göstermesidir.
Yapılması gerekenler yani formül ise çok açıktır. Kısa vadede ilaç firmaları ile görüşülüp gereken ek vadelerin eczanelere yansıtılması ve ticari iskontoların yeniden uygulanmasının sağlanmasıdır. Devamında ise, ilaç fiyat kararnamesinde değişiklik yani karlılık artışı için hep birlikte mücadele edilmelidir.
Aksi halde her geçen yıl bir çok meslektaşımız eczanelerini ayakta tutamaz ve mesleki yaşamını sürdüremez hale gelecektir.İşte o zaman da örgütte yönetici olmak hiçbir anlam ifade etmeyecektir.
Saygılarımla.
