1 Kasım’da hastalanmayın!

NTVMSNBC’ye bilgi veren Tezel, 1 Kasım günü hastanelerde yaşanabilecek sorunlara şöyle dikkat çekti:

30 MİLYON VATANDAŞIMIZ HASTANE KAPILARINDA KALACAK
Genel Sağlık Sigortası 5510 sayılı Kanun’la 1Ekim 2008 sabahı ülkemizde uygulanmaya başlandı. Bu kanun gereğince herkezin en az 30 gün GSS primi ödeyerek,
SGK’dan sağlık yardımı alma hakkı olacak. 1 Kasım sabahı bu durumdan haberdar olmayan GSS primi ödememiş yaklaşık 30 milyon vatandaşımız hastane kapılarında kalacak. Hastanelere giremeyecek bile. Çünkü GSS pirimi ödemediği, Genel Sağlık Sigortası’ndan haberdar olmadığı için bu kişiler GSS’den yararlanamayacak. Bu vatandaşlarımızın çocukları da GSS’den yararlanamayacak.
Yani, “18 yaşından küçükler yararlanacak” diyorlardı ya... Şimdi hastaneye gidelim, ben daha şimdiye kadar herhangi bir hastanenin 18 yaşından küçük bir çocuğu GSS kapsamında sosyal güvencesi olmadan tedavi edildiğini görmedim. Yine kanun diyor ki, “Hamileler, başka birinin bakımına muhtaç olan kişiler, yatalaklar, koruyucu hizmetler ve acil hallerde sorgusuz sualsiz tedavisini ve muayenesini yapacaksın” diyor. Ancak Genel Sağlık Sigortası 1 Ekim’de yürürlüğe girdi, ben hastaneleri dolaşıyorum, henüz bununla ilgili olarak hastanelerin bir işlem yaptığına tanık olmadım.


HALKA ANLATILMADI, HASTANELER BİLGİLENDİRİLMEDİ.
1 Kasım’da kaos yaşanacak. 1 Kasım günü hastanelere gidildiğinde gerek hasta sahipleri gerek hastane çalışanları -SGK vatandaşları ve hastaneleri gerektiği gibi bilgilendirmediği için- vatandaşlar da prim ödemek zorunda olduklarını bilmediklerinden ve ödemediklerinden dolayı GSS kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan sağlık yardımı alamadıklarından, ceplerinden para ödemek zorunda kalacaklarını görecekler.
1 Kasım’da hastaneye gittik diyelim. GSS primi ödediniz mi, ödemedinizse paranız varsa buyrun, yoksa güle güle” diyecekler. Hastane internetten GSS konusunda Kurum’un ana bilgiyasayıra bakacak sayfasına girecek, provizyon yani ön izin izni veriyorsa hastayı muayene edecek. Ön izin alamıyorsa güle güle diyecek. Acil hallerde provizyona gerek yok ama hastanelerin de bu konuda bilgisi yok. Özel, devlet, üniversite hastanelerinin hiçbirinin bilgisi yok.

Ya cebinde paranız olacak ödeyeceksiniz, ya da GSS primini bankaya ödemiş olacaksınız. Öderken de SGK’ya gidip ödenecek primin tespit edilmesi gerekiyor. SGK da prim miktarı olarak 154 TL alırım diyor. Gelire göre almam diyor. Herkesin aylık gelirini 2 asgari ücretmiş gibi kabul ederim, 154 TL alırım diyor. Ama benim aylık gelirim gereğince 25 TL ödemem lazım” dediğinizde, “Ben anlamam” diyor. “O zaman yeşil kart için başvur” deniyor. Kaymakamlıklar da aslında görevleri olmadığı halde, SGK’nın görevi olduğu halde gelir tespiti yapmakla görevlendirilmiş kurum haline gelmişler. Bu genelgeyle oluyor, kanunla da değil.

Bunun için kaymakamalıkların, “Bu bizim görevimiz değil, SGK’nın görevidir” demesi lâzım. Kaymakamlıklar gelir tespiti yapmakla görevli yerler değildir. Yeşilkart verebilir ama yeşilkart vermediği kişinin gelirinin kaç lira olduğunu tespit etmek yükümlülüğü Sosyal Güvenlik Kurumu’na aittir.

1 KASIM’DA HASTALANIP HASTANEYE GİDENLER NE YAPSINLAR?
Kaymakamlıklara gitsinler. Yoksa ceplerinden ödeyecekler. Veya hastanenin insafına kalacaklar. İlaç alamayacaklar.

SGK YASAYI DİNLEMİYOR EN AZ 154 YTL İSTİYOR
Genel Sağlık Sigortası (GSS) ilk kez 1 Ekim 2008 günü uygulanmaya başlandı. Kanun diyor ki, “Kişilerin gelir durumuna göre kendisinden GSS primi tahsil edeceksiniz” diyor. Gerek işsiz kalanlardan, gerek tarım kesiminde olanlardan, ayda 30 günün altında çalışanlardan gelirlerine göre belli miktarda GSS primi tahsil edilecek. Tahsil edilecek gelire göre primler de 25, 75 ve 154 lira olarak değişiyor. Kanun ‘herkesten gelire göre GSS primi alınacak’ diyor ama Sosyal Güvenlik Kurumu bu kuralı yok sayıyor, “Her gelenden aylık 154 YTL alırım’, “Ben 25 ve 75 lirayı tanımam” diyor. Bu konuyla ilgili genelgesini yayınladı, müdürlüklerine talimat verdi.

PRİM ÖDEMEK İSTEYENE, “PRİM İSTEMİYORUM, GİT YEŞİL KART AL” DENİYOR
Meclis kanunla düzenliyor ama SGK uygulamıyor. Kurum tarafından, “Herkesten 154 YTL GSS primi alın. Eğer 25 ve 75 YTL ödemek için ısrar ederlerse onları yeşil kart talebinde bulunmaları konusunda kaymakamlıklara yöneltin” deniyor. 154 liranın altında GSS primi ödemek isteyenlere, “Sizi rencide ederim, kaymakamlıklara yeşil kart almaya gönderirim” deniliyor. “Ben yeşil kart istemiyorum, kaymakamlıklara da gitmem. Kanuna uygun şekilde gelirimi SGK tespit etsin, ona göre GSS primi ödeyeceğim” dediğinizde ise SGK’dan “O halde sizin aylık gelirinizi 2 asgari ücret kabul edip ayda 156 YTL GSS primi isterim diyecek. ‘Benim o kadar aylık gelirim yok’ diyorsanız o zaman kaymakamlıklara gidip yeşil kart isteyeceksiniz. Yeşil karta başvurmaktan utanırsanız, 154 YTL ödeyeceksiniz.

Genel Sağlık Sigortası ile ilgili bilinmesi gereken önemli noktalar şöyle:

TURİST VEYA MİLLETVEKİLİ DEĞİLSENİZ...
Yasa gereğince milletvekilleri ve turistler dışında bütün vatandaşlar GSS kapsamına girmek zorunda. Buna göre;
İşsizler,
Köylüler,
18 yaşından büyük çocuklar,
Ayda 30 günden daha az SSK’lı (4/A’lı) gösterilen işçiler,
İsteğe bağlı sigortalılar,
her ay bankalara giderek GSS primi ödemek zorunda. GSS primi ayda 30 günden az ödenemiyor. 5510 sayılı Kanun’a göre, yukarıda sayılan kişilerden sigortalı çalışmayan, memur ve Bağ-Kur’lu olmayan kişilerden her ay GSS primi alınacak.

Genel sağlık sigortalısı sayılanlar her ay 30 tam gün genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda.
ÖRNEK: Ayda 10 gün çalışan biri için 10 günlük GSS primi işvereni tarafından ödenirse, kalan 20 günü de kendisi her ay bankaya ödemek zorunda. Aynı kişi prim ödemelerini 30 güne tamamlamak için isteğe bağlı sigortalı olmuşsa, bu durumda da her ay 20 günlük emeklilik ve 20 günlük GSS primini her ay bankaya giderek ödeyecek.

YASA ‘AYLIK GELİRE GÖRE GSS PRİMİ ÖDENİR’ DENİYOR AMA...
5510 sayılı Kanuna göre, GSS’den prim ödeyerek yararlanmak için kişilerin ödeyecekleri prim tutarları şöyle:
Aylık geliri 212,90 YTL’den az olanların primi devletten; “Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar”dan olmaları gerekiyor. Bu belirlemede kullanılacak, yani geliri toplanacak aile üyeleri, “aynı hane içerisinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük baba”dan oluşuyor.


ÖDEYECEĞİMİZ GSS PRİMİNİ NASIL HESAPLAYACAĞIZ?
SGK tarafından ailenin geliri tesbit edilip kişi başına bölündükten sonra ödenecek GSS primi şöyle ortaya çıkıyor:

ÖRNEK:
Ailenin kişi başına geliri asgari ücretin üçte birinden (212,90 YTL’den) az ise primleri devlet öder.
212,90 ile 638,70 YTL arasında olanlar kişi başına aylık 25,55 YTL,
638.70 ile 1.277,40 YTL arasında olanlar kişi başına aylık 76,64 YTL,
1.277,49 YTL’den fazla olanlar ise kişi başına ayda 153,29 YTL, GSS primini her ay ödeyerek sağlık hizmeti alabilecek. Hastaneye gidildiğinde ödenmesi gereken primden 1 YTL dahi borcu olanlara ise sağlık yardımından yararlanamayacaklar.