Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
37. Bölge Sivas Eczacı Odası Delegesi ve
Yönetim Kurulu Üyesi
TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİ MERKEZ HEYETİ BAŞKANLIĞI’NA
ANKARA
Tarih:03.07.2014
Konu: İkinci Eczacı istihdamı hk
Tüm olumsuzluklara rağmen; en önemli kazanımımız Eczane mülkiyet hakkımızın devam ediyor olmasıdır. Başka bir ifade ile Eczanenin sahibi ve mesul müdürü eczacıdır. Eczane mülkiyet hakkı mesleğimizin mihenk taşıdır.
Yeni yasa ile İkinci Eczacı çalıştırması ile ilgili hükümler getirilmiştir. İkinci Eczacı meslektaşın işçileştirilmesidir. Eczacının yanında ikinci eczacı olarak çalışan bir eczacı, yasal bir düzenleme ile sermaye sahibinin yanında da çalışabilir. Mesleğimizde mülkiyet hakkımız üzerinde yaratacağı olumsuz etkileri giderecek tedbirleri şimdiden öngörüp önlemlerini almalıyız.”ikinci Eczacı” konusunun her yönü ile iyi analiz edilerek tartışamaya açılması gereklidir.
Eczane eczacılığı dışındaki eczacı meslektaşlarımızın istihdamı için de projeler geliştirilmesi yeni yasamızla birlikte daha önem kazanmıştır.
ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN İLE UYUŞTURUCU
MADDELERİN MURAKABESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 6308 KabulTarihi: 17/5/2012
MADDE 2 – 6197 sayılı Kanunun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 5 -
Eczanesini devretmiş bir eczacı yeni bir eczane açmak istediğinde yerleştirme puanı yarı oranında düşürülür.
Serbest eczanelerde, reçete sayısı ve/veya ciro gibi kriterlere göre belirlenen sayıda ikinci eczacı çalıştırılması zorunludur.
Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışmak isteyen bir eczacı, en az bir yıl müddetle hizmet sözleşmesine bağlı olarak mesul müdür eczacı ile birlikte serbest eczanelerde yardımcı eczacı olarak çalışmak zorundadır. Hastane eczanelerinde veya ikinci eczacı olarak serbest eczanelerde en az bir yıl süre ile çalışanlar, yardımcı eczacı olarak çalışma şartını yerine getirmiş sayılır. Yardımcı eczacıların, il sağlık müdürlüğü ve/veya bölge eczacı odalarının denetimlerinde üç kez eczanede görevi başında mazeretsiz olarak bulunmadığının tespiti hâlinde çalışma süresi kabul edilmez.
Yardımcı eczacılara asgari ücretin bir buçuk katından, ikinci eczacılara da asgari ücretin üç katından aşağı olmamak üzere taraflarca belirlenecek ücret ödenir. Yardımcı eczacı ve ikinci eczacı çalıştırılması ile ilgili usul ve esaslar Türk Eczacıları Birliğinin görüşü alınarak Sağlık Bakanlığınca belirlenir.”
MADDE 7 – 6197 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 35 - Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı, varsa ikinci eczacı ve yardımcı eczacılar, görevi başında bilfiil bulunmak mecburiyetindedir.
Hastalık ve sair mazeretlerle eczanesinden yirmi dört saatten fazla süreyle ayrılmak zorunda kalan eczacı veya mesul müdür keyfiyeti il sağlık müdürlüğüne bir yazı ile bildirir. Ayrılış müddeti on beş güne kadar devam edecekse eczaneye varsa ikinci eczacı, yoksa il sağlık müdürlüğüne bildirilmek koşulu ile eczanesi bulunmayan bir eczacı, yoksa mahallin serbest tabibi muvafakatleri alınarak nezaret eder. Ayrılış müddeti on beş günü aştığı takdirde eczaneye mesul müdür tayini zorunludur. Aksi takdirde eczane kapatılır. Şu kadar ki, birden fazla sayıda eczane bulunan yerlerde eczacının talebi ile iki yılı geçmemek üzere eczane kapalı tutulabilir.”
Bilindiği üzere Türk Eczacıları Birliği 39. Olağan büyük kongresini 14-17 Kasım 2013 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirdik. Kongre’de söz alan, İstanbul Eczacı Odası Delegesi, Sayın Prof Filiz MERİÇ’li hocamız konuşmasında;
“2013-2014 Öğretim yılında 26 Eczacılık Fakültesi öğrenci aldı. YÖK’ten açılma kararı alınmış kuruluş aşamasında olanlarla birlikte 39 Eczacılık Fakültesi gelecek bir iki yıl içinde öğrenci alacak. Bu her yıl 3.000 Eczacı daha aranıza katılacak demektir açıklamasında bulunu” Eczacılık fakültesi sayısının bugün itibariyle 46 olduğu konuşuluyor.
Sayın hocamızın istatistik bilgilendirmesi TEB seçimlerinin gölgesinde ve gerisinde kaldı. Her yıl 3000 Eczacı nerede istihdam edilecek? Mesleğimizi yok edecek bu ateş nasıl söndürülecek? Öğrenci kontenjanları, Eczacılık fakülte sayıları nasıl düşürülecek? Bu ve benzeri sorulara cevap bulmak gelecek 15 yılın vizyonunun kurgulamak zorundayız.
İKİNCİ ECZACI İSTİHDAMI NASIL SAĞLANABİLİR?
Türkiye ‘de bütün mesleklerde, insan gücü ihtiyacı planlaması yapılmadığı için, Her yıl toplunun ihtiyacından fazla eczacı mezun oluyor. Esas olan var olan fakültelerin eğitim kalite ve seviyesini yükseltmek kontenjanları sınırlamak gereklidir. Fakülte ve mezun olan eczacı sayısının artması sunulacak sağlık hizmeti kalitesini asla yükseltmeyecektir.
TEB ‘de her zaman bu politikaları savunmuş ancak siyasilerin popülist yaklaşımları yüzünden bir sonuç elde edememiştir. Uzun süre TEB başkanlığı yapmış, AKP milletvekili Sayın DOMAÇ’ın 39. genel kurulda, Eczacılık Fakültesi sayılarının artmasını savunması işimizin ne kadar zor olduğunu göstermesi açısından manidardır.
6197 sayılı yasamız serbest eczane sayıları ilçe sınırları içerisinde nüfusa göre, en az 3500 kişiye bir eczane düşecek şekilde sınırlama getirilmiştir.
Türkiye’de sağlık harcamaları 46 katrilyonu aştı. Önümüzdeki 5–10 yıl içerisinde 100 katrilyonu aşacağı öngörülüyor. Bu nedenle sermayenin sağlık sektörüne ilgisi iştahı artarak sürecektir.
YASA GEREĞİ ECZANE AÇMAK İÇİN SIRASINI BEKLEYEN ECZACILARIN ÇALIŞABİLECEĞİ ve İSTİHDAMININ SAĞLANACAĞI ALAN 24 BİN ECZANEMİZDİR
10 yıl sonra kanunun ilçe sınırları içindeki nüfusa göre, en az 3 bin 500 kişiye bir eczane düşecek şekilde sınırlama maddesi olumlu etkileri, eczanelere yansımaya başlayacaktır. Bu olumlu etkinin sürdürülebilir olması ve Eczane mülkiyet hakkımızın kalıcılığının sağlanması, eczane açmak için bekleyecek yığılan eczacıların istihdam problemlerini çözmekten geçecektir. Nüfus sınırlaması ile birlikte Eczane açmak için bekleyen eczacı sayısı da sürekli katlanarak artacaktır. Bunlar için ne yapalım? Bilerek girdiler, şimdide bekleyecekler diyemeyiz. Mutlaka bu sayısı her yıl artacak işsiz eczacı meslektaşlarımız için geleceğe yönelik bir planlama yapılması gereklidir. Bu raporda bu ihtiyacı karşılamak amacıyla hazırlanmıştır.
ÇÖZÜMÜN BİR PARÇASI OLMAYAN HER ECZACI VE HER ECZANE PROBLEMİN BİR PARÇASI OLUR
Kamu eczacılığı, klinik eczacılık, ilaç fabrikaları, mesul müdürlük vs gibi 60’ın üzerinde tanımlanan istihdam alanı ile işsiz eczacıların istihdam problemi kısmen çözümlenebilir. İstihdam kamunun işidir, istihdam Devletin görevidir, bizi ilgilendirmez, biz mi istihdam sağlayacağız diyemeyiz?
Üniversiteler, bir meslekle ilgili gerekli bilgi ve pratiği mesleğini icra içinde yetkilendirme yani diplomasını verir. Eczacılık mesleğini icra etme yetkisini kanunla ne kadar engelleyebilirsiniz?
İstihdam Problemini çözmez! Görmezden gelirsek! İlk başta olacak şudur. Siyasiler böyle durumları çok severek sahiplenirler. Nüfusa göre 3500 sayısı 3000 ‘e ,2.500’e ,2000 ‘e 1.500’e kadar düşürülecek sonrasında da sınırlama tamamen kaldırılacaktır.
ZİNCİR ECZANELER!
6.000 Eczacının eczane açmak için yasa gereği beklediğini düşünelim.
Gelecek 15 senenin vizyonunu kurgulamalıyız. En kötüsü ve daha tehlikelisi, bu kadar büyük cari açığın olduğu bir ülkede, yabancı ya da yerli bir sermaye grubu, ben Türkiye’de 600 eczane açacağım. Her bir eczanenin içerisinde de 10’ar eczacı çalıştırarak bu 6.000 işsiz eczacıya istihdam sağlayacağım diyebilir. Bu teklife hayır diyebilecek siyasi bir irade mevcut değildir. Burada yığılan yüksek sayıda işsiz eczacı daima potansiyel zincir sermayesi için cazibe ve ilgi merkezi olacaktır. Muvazaa artacak defakto uygulamalarla olağan hale gelecek ve yaygınlaşacaktır. 24 saat açık market tipi eczanelerle geleneksel eczanelerimizin rekabet edebilme şansıda ortadan kalkacaktır. Gelecek 10-15 senenin vizyonunu kurgulamalıyız. Mesleğimizin en büyük problemi her yıl mesleğe katılan 3000 eczacının yaratacağı olumsuzluklar olacaktır.
Burada ilk akla gelen, bu yüksek maaşları Eczaneler nasıl karşılayacak? Bunun için önerilen projemiz aşağıda sunulmuştur. Kosgep’ten istihdamı geliştirmek için eleman desteği hibesi sağlanabilir. Eczanelerimiz için 800 TL arasında oda aidatı, sözleşmemiz için ortalama 500 TL ödüyoruz. Her eczaneden senede bir kez oda aidatı ile birlikte İKİNCİ ECZACI AİDATI adı altında eczane cirolarına göre her sene bir defaya mahsus sözleşme döneminde aidat toplanabilir. Bu aidat 15 senede 200 trilyon’dan fazla fon toplanmasını sağlayacaktır. En kötüsü 3 asgari ücret ödenir maddesi, İkinci Eczacı maaşı 2 asgari ücretten az olamaz şeklinde düzenlenebilir.
Komisyon kurularak farklı kaynak önerileri bulunulabilir. Her Eczacının taşın altına elini koyması gerekiyor. Bu ve benzeri projeler Eczacılık Fakültesi ve öğrenci kontenjanlarında talep sınırlandırması sağlayabilir.
Eczane ikinci eczacı istihdam edecekse, belirlenen ücretin yarısını Eczacı, yarısı da Kosgep desteği ve TEB tarafından toplanan bu fon kaynağından ödenmesi, her eczanenin neredeyse bir eczacı istihdam edebilmesini cazip hale getirecek ve kolaylaştıracaktır. Bu yeni meslektaşlarımız, kendi eczanelerini açana kadar, hem mesleğin pratik yönünü öğrenecek, iyi bir ücret alacak, sırası gelince de eczanesini açacaktır. Mesleğine olan güveni ilgisi saygısı devam edecektir. Eczacı da tatil, hastalık ve benzeri sebeplerden işinin başında olmadığı durumlarda, halk sağlığı adına hasta daima bir eczacı ile muhatap olacaktır. Bu uygulama eczaneleri daha kurumsal bir yapıya dönüşmesini ve daha güvenilir birinci basamak sağlık hizmeti sunucusu olmalarını sağlayacaktır. Bu proje ikinci emeklilikle desteklenmelidir.
SAĞLIK MESLEK MENSUPLARI İLE SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞANDİĞER MESLEK MENSUPLARININ İŞVE GÖREV TANIMLARINADAİR YÖNETMELİK-Eczane Teknikeri; Eczacının gözetimi, sorumluluğu ve denetiminde; a) Eczanede sunulan reçeteli ve reçetesiz ilaç, tıbbi ürün, kozmetik müstahzar, tıbbi malzeme ve sağlıkla ilgili diğer ürünlerin temininde, saklanmasında ve sunulmasında görev alır. Hükmü yer almaktadır. Bugün fiili olarak çok sayıda eczanemizde Eczacının yetki ve görevleri Eczacı teknikerleri tarafından yapılmaktadır. İkinci Eczacı çalıştırılması yetki ve görevlerin eczacı tarafından kullanılmasına imkân verecektir.
İkinci Eczacı meslektaşın işçileştirilmesidir. Mesleğimizde mülkiyet hakkımız üzerinde yaratacağı olumsuz etkileri giderecek tedbirleri şimdiden öngörüp önlemlerini almalıyız.
Reçete başı 25 -75 kuruş çok önemli bir kazanımdır. Sağlanan kazanım bir kuruş olsa dahi önemli ve anlamlıdır. Ben şahsıma bu konuyu eleştirecek olursam sadece şunu söylerim. SGK ile imzalanan sözleşme ÖZEL sözleşmedir. Bu kazanımın ortadan kalkması her zaman mümkündür. Yasal bir zeminde garanti altına alınmalıdır.
ECZACI KOOPERATİFLERİ
Malatya’da hiçbir konuşmacı kooperatif konusunda tek bir kelam etmedi. Sadece Sayın Genel Başkanımız kapanış konuşmasında kooperatif konusuna değindi.
Antalya Eczacı Odası tarafından düzenlenen etkinlikte konuşan TEB Genel Sekreteri Ecz. Harun Kızılay "5.000’e yakın eczanenin net aylık gelirinin 1.500 TL civarında olduğunu, 30.000 TL nin altında ciro yaptıklarını ifade etti.Önlem ve çözüm talep etti.
Karadeniz, İç Anadolu ve doğu Anadolu’da Eczacı Kooperatifleri yok. Kooperatiflerden 10-11 bin eczanemiz istifade edebiliyor. Pazar payları %17 civarında. Pazar payının artırılması iktisadi gücümüzü ve söz hakkımızı güçlendirecektir. Yarın muhtemel bir zincir tehlikesi söz konusu olduğunda elimizi güçlendirecek, mücadele gücümüzü ve izleyeceğimiz politikaları belirleyecek anahtar olacaktır.
Sıralı reçete dağıtımı ile ciro desteği sağlanmaktadır.
Kooperatif Eczaneyi stok maliyetinden korur. Kooperatif sigortadır. Kooperatif gönül rahatlığı ile sığınabileceğiniz ailenizdir. Sermaye ilaç depolarının kooperatif hizmetinin sunulduğu illerdeki, vade, ciro ıskontosu, mal fazlası gibi ticari verileri rekabetin gereği, kooperatif şartlarına göre düzenlediği için, kooperatife üye olmayan Eczacılara dahi kooperatifin hizmet sunmasının dolaylı ticari yararı olacaktır.
Cirosu düşük eczanelerin karlılığının ve rekabet gücünün artırılması birim maliyet üzerinden satış yapan kooperatiflerin yaygınlaştırılmasından geçer. Cirosu düşük Eczanelere sıralı reçete dağıtımı ile ciro desteği sağlanmaktadır. Kooperatif üyeliğinin teşviki ile karlığı ve rekabet gücü artırılabilir.
Gereğini bilgilerinize saygılarımla arz ederim.
