Yüzeysel Cerrahi İşlemlerde ve Lazer Tedavisinde Topikal Anestezik ve Analjezik Formül
Lokal anestezi, genellikle ufak bölgelerde uygulanacak cerrahi girişimlerde kullanılan bir anestezi türüdür. Lokal anestezi ile sadece operasyon gerçekleşecek alanda ağrı hissi giderilerek uyuşma sağlanır. Lokal anestezik maddelerin sprey ya da krem şeklinde formları mevcuttur. Estetik cerrahide ise kullanılan lazer yöntemi özellikle leke tedavisi, iz tedavisi, epilasyon, varis tedavisi, benlerin yok edilmesi, cilt sıkılaştırma vs. gibi uygulamalarda hastanın ağrı hissetmemesi için lokal olarak anesteziye ihtiyaç duyulur.
Bu amaçla eczane laboratuarlarında kolaylıkla hazırlayacağımız bir formülü beraberce inceleyelim.
FKÖ GEL FORMÜL
Rp.
Lidocaine 10 g
Benzocaine 20 g
Tetracaine 4 g
Butylhydroxytoluene 0.1 g
Polysorbate 80 q.s
Organic Phase 13 ml
Aqueous Phase 52 ml
Formülde yer alan maddeler;
Lidokain- Lignokain- Lignocaine- Lidocainum;
Lidokain yaygın olarak kullanılan bir antiaritmik ve lokal anesteziktir.Lidokain beyazdan sarıya çalan renkte karakteristik kokulu kristal bir tozdur. Erime derecesi 66-70° C arasında değişir. Pratik olarak suda çözünmez; alkol,kloroform veya metilen klorürde çok çözünür; eterde serbestçe çözünür; yağlarda çözünür. Lidokain, pirilokain ile erime noktası her iki bileşende n daha düşük olan bir karışım oluşturur. Bu ötektik karışım topikal dozaj formlarında kullanılır. Lidokain çözeltisine 1:200.000 ile 1:100.000 adrenalin eklenmesi, ilacın vasküler absorbsiyonunu yavaşlatır ve etkisinin uzamasını sağlar. Mukoz membranlara topikal olarak uygulandığında etkisi 1-2 dakika içinde başlar ve 30-60 dakika kadar devam eder.
Anestamin- Anestezin- Benzokain- Etil aminobenzoat;
Benzokain diğer lokal anestezikler gibi hücre membranında sinirsel uyarıların oluşum ve iletimini in hibe eder. Benzokain deriye sürülerek uygulanır. Uygulandığı yerden minimal düzeyde absorbe olur; bu nedenle is tenmeyen sistemik yan etkileri göreceli olarak azdır. Etkisi hızlı başlar ve 1 dakika içinde görülür . Etki süresi 15-20 dakika kadardır. Benzokain karaciğerde metabolize olur. Metabolitleri böbreklerd en atılıma uğrar.
Ametokain- Pantokain- Tetrakain- Tetracaine- Tetracainum;
Tetrakain ester yapılı ve uzun etkili bir lokal anesteziktir. Diğer lokal anesteziklere göre en toksik lokal anestezik ilaç olarak kabul edilir. Bu preparatlar tipik olarak larenks, trakea veya özofagus incelenmeleri öncesi larenks ve özofagus reflekslerinin önlenmesi ve lokal analjezi için kullanılırlar. Ayrıca, Herpes labialis'in neden olduğu ağrının palyatif olarak önlenmesi için de kullanılabilir.
Butilize hidroksitoluen- BHT- Butilhidroxitolueno- Butylated hydroxytoluene- Butylhydroxitoluenum;
Bütilhidroksitoluen antioksidan özelliktedir. Avrupa ve ABD’ de gıda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
Polisorbat- Polysorbatum 80- Polisorbatas 80;
Polisorbat 80 bir iyonik olmayan bir yüzey aktif madde ve emülsiyonlaştırıcı amaçla genellikle gıda ve kozmetikte kullanılır. Bu sentetik bileşik viskoz özellikte, suda çözünür bir sıvıdır. Polisorbat 80, sulu formülasyonları stabilize etmek için kullanılır.POLİSORBAT 80, E 433 gıda kodu ile bilinen, açık sarı renkte ve kıvamlı ve yağımsı sıvı formda bir emülgatördür. Gıda sektörü başta olmak üzere kozmetik, deterjan ve daha birçok endüstriyel alanlarda emülgatör olarak kullanılır.Bütün emülgatörlerde olduğu gibi, yağ su fazlarını veya su yağ fazlarını meydana getiren ve bu ürünler içerisinde emülsiyon sağlayan katkılarıdır. Gıda mayonezlerde, soslarda, krema yağlarında, bira, malt gibi ürünlerin üretimlerinde değişik oranlarda kullanılmaktadır.POLİSORBAT 80, bazı Avrupa ülkelerinde, gıda üretimlerinde emülgatör olarak kullanımı yasaklanmıştır.
Formülde yer alan Organic Phase ifadesinden Etanol, Aqueous Phase kelimesinden de Distile su anlaşılmalıdır.
Formülün Hazırlanışı;
Lidokain, benzokain ve tetracain cam havanda iyice ezilir. Etken maddelerin üzerine antioksidan amaçla formülde bulunan Butylhydroxytoluene eklenir. Homojen görünüm alana kadar havanda ezilen tozların üzerine alkol ve çözünürlüğü artırmak için polisorbate ilave edilir. En son azar azar distile su eklenerek preparat sonlandırılır.
Bu makalenin yazımında vermiş olduğu değerli katkılarından dolayı Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Sinem YAPRAK KARAVANA’ ya teşekkür ederim.
İyi bir hafta dileğiyle…
Kaynak;
PLO GEL Application in Pharmacy Compounding Compilation 2011
RxMediaPharma®
Tel: (332) 3520657
Fax: (332) 3512816
a.pekcan@eczacininsesi.com
http://www.majistralformul.com/
