VİTİLİGO TEDAVİSİNDE KELİNA DCI
Vitiligo; normal görünümdeki cilt bölgelerinde değişik büyüklüklerde, pigmentsiz, beyaz, çoğu zaman simetrik dağılım gösteren ve sınırları genellikle hiperpigmentasyonlu alanlarla sınırlanmış lekelerle belirgin bir hastalık olarak tanımlanabilir. Etkilenen bölgedeki tüy ve kıllar da çoğu zaman beyazdır. Derinin etkilenen bölgesi bütünüyle melanin pigmentinden yoksundur ve bu bölgede pigment hücreleri melanositlere rastlanmaz.
Vitiligo tedavisinde kullanılan Khellin; Ammi visnaga bitkisinin önemli bir bileşenidir. Bitki halk tıbbında çeşitli hastalıklar için kullanılmaktadır. Khellin ve visnagin, Asya ve Orta Doğu'daki etnomedikal formülasyonlarda yaygın olarak bulunan organik bir heterotisiklik bileşik ve bir furanokromon’dur. (dimetoksi-4,9-metil-okso-5 5-H-furo [3,2-G] -4H)
Her iki bileşik, anti-enflamatuvar ve analjezik özelliklere sahiptir. Ana etkisi vazodilatatördür. Aynı zamanda bronkodilatör ajan, anti-astmatik ajan ve kardiyovasküler ilaç olarak rol oynar. Bu nedenle modern tıp, vitiligo, bronşiyal astım ve renal koliklerin tedavisi için bu bileşikleri veya yapısal olarak ilişkili türevleri kullanır.
Kelina- Khellin- Khelline- Khellinum- Visammin;
Khellin beyaz kristal tozdur. Su, eter, metil etilen glikol, aseton, izopropanol, metanol ve kloroformda çözünür. Işıktan korumalı kaplarda saklanmalıdır.
Khellin Ultraviyole A ışığı ile birlikte vitiligo tedavisinde denenmiştir. (Martindale, Ekstra Pharmacopoeia, 30th ed, p1024)
PUVA'nın temelini oluşturan psoralen'e kimyasal olarak benzeyen kromondur. Hücresel DNA hasarında klinik olarak Psoralen'den daha güvenli ve daha az zararlıdır. Khellin melanosit aktivasyonunu, proliferasyonu, migrasyonu ve melanogenezini uyarır. (Carlie, Ntusi ve diğ., 2003).
Yapılan bir çalışmada; Vitiligolu yirmi sekiz hasta, ultraviyole A (UVA) ışınlaması ile birlikte fotosensitizör olarak bir furanokromon olan khellin kullanılarak yeni bir foto-kemoterapötik rejimle tedavi edildi. Yirmi beş hasta oral olarak kellin aldı ve üç hasta topikal kellin ile tedavi edildi. Tedaviler haftada üç kez verildi. Psoralenlerin aksine, khellin UVA ile cilt fototoksisitesini indüklemedi, ancak psoralenlere benzer şekilde repigmentasyona neden oldu. Tedavi başarısı, tedavi sayısına bağlıydı. 100 ila 200 tedavi alan hastaların %41'inde %70'ten fazla repigmentasyon sağlandı. Bu başarı oranı, psoralenlerle elde edilenle kıyaslanabilir değerdedir. Yedi hasta erken tedavi fazında hafif bir karaciğer transaminaz yüksekliği yaşadı ve tedavileri kesildi. Uzun süreli dahili organ veya cilt toksisitesi gözlenmedi. Khellinin başlıca avantajı, fototoksik cilt eritemine yol açmaması ve bu nedenle evde tedavi için güvenli olduğu düşünülebilir. Fotokimyası nedeniyle, mutajenite ve karsinojenisiteye ilişkin olarak psoralenlerden daha az tehlikeli olarak kabul edilebilir.
%0.1- 4 konsantrasyonlarda topikal yolla vitiligo tedavisinde kullanılır. %90 aseton ve %10 propilen glikol içinde %2 oranında hazırlanan çözeltileri tedavide kullanılmaktadır. Vitiligolu hastalar bu çözeltileri vitiligo plaklarının olduğu bölgelere sürerek ve de güneş ışığına maruz bırakmak suretiyle uygulayabilirler. Bu tedavi, üç haftalık uygulamalarla ve güneş ışığına yaklaşık 90 dakika maruziyetle dört ay boyunca yapılmalıdır.
Sık kullanımlarına rağmen, visnagin ve khellinin potansiyel toksik özellikleri iyi değildir. Birçok doğal bileşik, pro-karsinojenleri biyoaktivasyonuyla iyi bilinen sitokrom P450 1A1'in (CYP1A1) ekspresyonunu ve aktivitesini modüle eder.
İspanya Milli Formülerinde yer alan Khellin formülü;
Rp.
Kelina 3%
Gel add 30 g
Formülün hazırlanması:
Formülde kullanılacak jel hazır olarak satılan nötr özellikte bir jel olabileceği gibi bir karbopol jeli olarak da hazırlanabilir. Khellini alkol içinde çözerek önceden hazırlanmış olan jele ilave edilir. Opak bir şişede saklamak gereklidir.
Bu formül ayrıca, alopesi areata'da UVA radyasyon veya güneşe maruz kalma suretiyle endikedir. Güneşlenmeden önce topikal olarak sürülerek 10-15 dakika güneşe maruz kalınır.
Kaynak:
1-J Am Acad Dermatol. 1988 Apr;18(4 Pt 1):693-701.
Treatment of vitiligo with khellin and ultraviolet A.
Ortel B1, Tanew A, Hönigsmann H.
2-La Formulacion Magistral en la Oficina de Farmacia valencia, 3. Parte Valencia, 1990
3-RxMediaPharma®2018 İnteraktif İlaç Bilgi Kaynağı, 2018
