HİDROKİNON MONOBENZİL ETER İLE VİTİLİGO TEDAVİSİ
Vitiligo, normal görünümdeki cilt bölgelerinde değişik büyüklüklerde, pigmentsiz, beyaz, çoğu zaman simetrik dağılım gösteren ve sınırları genellikle hiperpigmentasyonlu alanlarla sınırlanmış lekelerle belirgin hastalık olup, etkilenen bölgedeki tüy ve kıllar da çoğu zaman beyazdır. Vitiligo deride melanosit yıkımı ile seyreden bir hastalıktır. Derinin etkilenen bölgesi bütünüyle melanin pigmentinden yoksundur ve bu bölgede pigment hücreleri melanositlere rastlanmaz.
Prevalansı %1-4 arasında değişmektedir. Etyopatogenezi tam olarak bilinmemekle birlikte nöral, genetik, otoimmun ve biyokimyasal faktörler üzerinde durulmaktadır. Ayrıca alopesi areata, tiroid hastalıkları, jüvenil diyabet, pernisiyöz anemi ve Addison hastalığı gibi birçok otoimmun hastalıkla da ilişkilidir. Vitiligo klinik olarak, lokalize, generalize, üniversal ve miks tipte görülebilir. Vücudun %80’inden fazla alanda depigmentasyonun gözlendiği tip universal vitiligo olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalarda normal deri alanının renk açıcı tedavilerle açılması da bir tedavi seçeneğidir. Universal vitiligolu 11 hastada yapılan bir çalışmada, hastalara monobenzil eter hidrokinon (MBEH) uygulanmış, 8 hastada iyileşme gözlenirken 3 hasta tedaviye yanıt vermemiştir.
Hastalarda %20’lik konsantrasyonun 3-4 ay boyunca kullanılması ile depigmentasyon sağlanmaması durumunda %40’a kadar konsantrasyon arttırabilmektedir. Sık görülen yan etkileri arasında irritasyon, kontakt dermatit yer almakla birlikte ekzojen okronozis, MBEH direnci de bildirilmektedir. Genellikle oluşan depigmentasyon irreversibl olmasına rağmen güneş ışınlarına fazla maruziyet sonrası yeniden pigmentasyon gelişimi de gözlenebilmektedir. Universal vitiligoda sadece sınırlı alanda normal deri alanının kalması nedeniyle yaşam kalitesi olumsuz etkilenebilmektedir. Vitiligolu hastalarda psikiyatrik semptomlar üzerine yayınlanan bir makalede %10 depresyon, %7-9 distimi, %18-22 depresif epizodlar, %10 intihar düşünceleri, %3,3 intihar girişimleri ve yine aynı oranda anksiyete bulgularının gözlendiği bildirilmiştir. Sonuç olarak vitiligo, hastaların yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyebilen bir hastalıktır. Her ne kadar kozmetik bir problem olarak ele alınsa da, yol açtığı psikososyal etkiler göz ardı edilmemelidir. Vitiligo tedavisinde değişik tedavi seçenekleri yer almakla birlikte monobenzil eter hidrokinon depigmente edici tedaviler arasında etkili bir tedavi seçeneğidir. Yapılan çalışmalarda; monobenzil eter hidrokinon tedavisi genellikle üç ay gibi kısa bir sürede belirgin derecede etkili bulunmuş ve hastaların yaşam kalitesini olumlu etkilemiştir. Bu ilacın ülkemizde zor bulunuyor olması hastaların ilaca ulaşmasını olumsuz yönde etkilemekte ve etkili olmayan diğer tedavilerin kullanılması da zaman kaybına yol açmaktadır.
Monobenzon, ayrıca 4- (Benziloksi) fenol ve hidrokuinonun monobenzil eteri (MBEH) olarak adlandırılan , C 6 H 5 CH 2 OC 6 H 4 OH kimyasal formülü ile fenol ailesindeki bir organik kimyasaldır. Tıbbi depigmentasyon için topikal bir ilaç olarak kullanılır. Hidrokinonun monobenzil eteri olarak sınıflandırılan renksiz bir katıdır. Monobenzon alkol, benzen ve dietil eter içinde çözünür ve pratik olarak suda çözünmez.
Monobenzonun hayvanlardaki topikal uygulaması melanositlerin melanosit atılımını arttırır. Monobenzon, melanositlerin yok olmasına ve sürekli depigmentasyona neden olabilir. Topikal monobenzon ile depigmentasyon sonrası derinin histolojisi vitiligo'da görülenle aynıdır; tanımlanabilir melanosit yokluğu dışında epidermis normaldir. Bu nedenle, monobenzon vitiliginöz lezyonları çevreleyen normal deri kalıcı olarak pigmentasyona uğrayan (vücut yüzey alanının yüzde 50'sinden daha fazlası) idiyopatik vitiligo hastalarında pigmentasyon için topikal bir ilaç olarak kullanılır. Monobenzon, Melanom tedavisinde de düşünülmektedir.
İyi bir hafta dileğiyle…
Kaynak:
1-İlgen Ertam, Tuğçe Özkapu, İdil Ünal. Monobenzylether of hydroquinone in universal vitiligo: A case report. TURKDERM. 2013; 47(4): 243-245
2- RxMediaPharma®2016 İnteraktif İlaç Bilgi Kaynağı.
Tel: (332) 3520657
Fax: (332) 3512816
a.pekcan@eczacininsesi.com
http://www.majistralformul.com/
