Yapı Kredi Yayınları
Yazar: Amin Maalouf
Çeviren: Ali Berktay
"Titanic’te Rubaiyat! Doğu’nun çiçeği Batı’nın Çiçekliğinde! Ey Hayyam! Yaşadığımız şu güzel anı görebilseydim!" Amin Maalouf, "Afrikalı Leo"dan (YKY, 1993) sonra bu kez Doğu’ya, İran’a bakıyor.
Ömer Hayyam’ın Rubaiyat’ının çevresinde dönen içiçe iki öykü... 1072 yılında, Hayyam’ın Semerkant’ında başlayan ve 1912’de Atlantik’te bit(mey)en bir serüven... Bir elyazmasının yazılışının ve yüzlerce yıl sonra okunurken onun ve İran’ın tarihinin de okunuşunun öyküsü/tarihi...
Semerkant; Ömer Hayyam, Vezir Nizam-ül Mülk ve Hasan Sabbah’ın yaşadığı; Büyük Selçuklu Devleti ile Karahanlı Devleti mücadelelerin ve mezhep kavgalarının olduğu 11. yüzyılda başlıyor. Baş karakter Ömer Hayyam’ın Semerkant’tan, Selçuklu başkenti İsfahan’a olan hikâyesi ve Selçuklu politikalarındaki etkisi anlatılıyor. Bu öykü, Ömer Hayyam’ın Rubaiyat’ının Hasan Sabbah’ın ajanlarının eliyle Alamut Kalesine taşınmasıyla bitiyor
İkinci uzun bölüm ise Fransız asıllı Amerikalı gazeteci Benjamin O. Lesage’in 20. yüzyıl’ın başında İran’a Şahlık rejimi dönemindeki ziyaretlerini ve bu sıradaki İran üstündeki emperyal politikaları anlatıyor. Kitap, Rubayiat’ın Titanik’te taşınırken batıp, kaybolmasıyla bitiyor.
Amin Maalouf
Lübnan’da doğdu. Lübnanlı bir Arap Hıristiyan olan romancı, ekonomi ve toplumbilim okuduktan sonra gazeteciliğe başladı; 1976’dan beri Paris’te yaşıyor. Çeşitli yayın organlarında yöneticilik ve köşe yazarlığı yapmış olan Maalouf, bugün vaktinin çoğunu kitaplarını yazmaya ayırmaktadır.
Çok iyi bildiği Asya ve Akdeniz çevresi kültürlerinin söylencelerini yapıtlarında başarıyla işleyen Maalouf, ilk kitabı Les Croisades vues par les Arabes (1983, Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri) ile tanındı ve bu kitabın çevrildiği dillerde de büyük bir başarı kazandı. 1986’da yayımlanan ve aynı yıl Fransız-Arap Dostluk Ödülü’nü kazanan ikinci kitabı (ilk romanı) Léon l’Africain (Afrikalı Leo) ise bugün bir "klasik" kabul edilmektedir.
Maalouf’un 1988’de yayımlanan ikinci romanı Samarcande da (Semerkant) coşkuyla karşılandı ve pek çok dile çevrildi. Les Jardins de Lumière (1991, Işık Bahçeleri,) ve Le Ier Siècle après Béatrice (1992, Beatrice’den Sonra Birinci Yüzyıl, Telos) adlı romanlarının ardından, 1993’te yayımlanan romanı Le Rocher de Tanios (Tanios Kayası,) ile Goncourt Ödülü’nü kazanan yazarın, Les Echelles du Levant (Doğunun Limanları) adlı romanı 1996’da, Les Identités Meurtrières (Ölümcül Kimlikler) adlı deneme kitabı 1998’de çıktı. Maalouf’un son romanı, 2000’de yayımlanan Le Périple de Baldassare’dir (Yüzüncü Ad-Baldassare’nin Yolculuğu). Finlandiyalı müzisyen Kaija Saariaho’nun bestelediği opera için yazdığı Uzaktan Aşk (2002) Maalouf’un ilk librettosu ve son çalışması.
