İnsan nasıl “sanatçı” oldu?
Lascaux mağaralarındaki duvar resimleri.
100.000 yıl önce: En eski takı örnekleri olan delinmiş yumuşakça kabukları Cezayir ve İsrail’de bulundu.
75.000 yıl önce: Güney Afrika’daki Blombos mağarasında üzeri kazıma çizi bezekli taş parçası.
46.000-41.000 yıl önce: Homo Sapiens Avrupa’ya göç ediyor. Mızraklarla silahlanmış insanlar burada mamut gibi vahşi hayvanları avlıyorlar. Avrupa kıtasında uzun bir süredir Neandertal insanı da yaşıyor.
32.000 yıl önce: Güney Fransa’da ki Chauvet mağarasında ilk kaya resimleri yapılıyor.
32.000 yıl önce: İlk kadın tasviri: “Stratzing’li dansçı kadın”.
28.000 yıl önce: Avrupa’da erotik Venüs heykelciklerinin yayılışı.
28.000 yıl önce: Tahminlere göre İber yarımadasındaki son Neandertal’in soyu tükeniyor.
20.000 yıl önce: Son buz devrinin en soğuk dönemi. Orta ve Kuzey Avrupa’da neredeyse hiç insan yaşamıyor.
18.000-20.000 yıl önce: Güney Fransa’daki Niaux ve Tuc d’ Audoubart mağaralarında ilk danslı dini törenler düzenlenmeye başlanıyor.
18.000 yıl önce: Güney Fransa’da mızrak fırlatıcısı kullanılmaya başlanıyor.
17.000 yıl önce: Ren nehri sahillerinde ok ve yay kullanılmaya başlanıyor.
15.000 yıl önce: Altamira ve Lascaux mağaralarındaki duvar resimleri en parlak dönemini yaşıyor.
15.000 yıl önce: Ukrayna’da mamut kemiklerinden büyük kulübeler inşa ediliyor.
15.000 yıl önce: İklim ısınmaya başlıyor. Tüylü mamut, tüylü gergedan ve mağara aslanının soyu tükeniyor.
14.000-12.000 yıl önce: İlk çiftler ve Koitus (cinsel birleşme) tasvir ediliyor.
İ.Ö. 9.000: Urfa’daki Göbekli Tepe yerleşmesinde taştan ilk anıtsal tapınaklar inşa ediliyor.
İ.Ö. 9.000’den itibaren: Davul, Pan flütü, ksilofon ve ağız tamburası gibi yeni müzik aletleri üretiliyor.
İ.Ö. 9.000’den itibaren: Yakındoğu’daki “Verimli Hilal” bölgesinde tarım ve hayvancılık başlıyor.
İ.Ö. 9.000-7.000: Keçi, koyun, domuz ve sığır evcilleştiriliyor.
İ.Ö. 6.000: Anadolu’daki Çatalhöyük yerleşmesinin nüfusu 10.000’e ulaşıyor.
İ.Ö. 5.500: Şeritli bant seramik çiftçi kültürü Avrupa’ya yayılıyor. Kilden sanatsal ve gündelik yaşam objeleri üretiliyor.
İ.Ö. 5.000: Yazının ilk öncü biçimleri Balkanlar’daki kil objeler üzerinde görülmeye başlanıyor.
İ.Ö. 5.000: Avrupa’da ilk bakır cevheri işleniyor.
İ.Ö. 4.500: Mezopotamya’da sabanın bulunuşu.
İ.Ö. 3.000: Mezopotamya ve Mısır’da ilk kentler kuruluyor.
İ.Ö. 1.700: En eski edebiyat eseri olarak bilinen Gılgamış Destanı yazılmaya başlanıyor.
İ.Ö. 11.yy: Yunanistan’da demir çağı başlıyor.
İ.Ö. 8.yy: Homeros İlyada destanını yazıyor.