Eczacılar: “Bu sistem çok kötü programlanmış. Sorunlar devam edecek. Bizimle inatlaşıyorlar.” SGK: “Allah, Allah. Projeye direniyorlar ama alışacaklar” Bakanlık: “Medula’dan biz sorumlu değiliz.”
Safile Usul - Gazeteport
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun talebiyle 1 Mart’ta eczanelerde uygulanmaya başlayan reçete giriş sistemi eczanelerdeki ilaç alımlarını çok zorlaştırdı. Eczacı odaları yeni sistemin asıl amacının doktor yolsuzluklarını takip olduğunu ama hastaya cezalandırıcı sonuç verdiğini söylerken, SGK yeni sistemde hiçbir sorun görmüyor. Eczacıların yakınmalarını yeniliğe direniş olarak değerlendiriyor. Sağlık Bakanlığı ise, topu SGK’ya atıyor.
YENİ SİSTEM MEDULA HASTAYI MAĞDUR ETTİ
1 Mart’tan itibaren eczanelerde ilaç alımlarında kullanılan yeni bir bilgisayar programı devreye girdi. Medula ismi verilen bu yeni program Sosyal Güvenlik Kurumu’nun talebi ile uygulanmaya başlandı. Medula “Medikal ulak” kavramının kısaltılmış hali. Eczanelerde daha önce de kullanılan bir sistemin geliştirilmiş hali. Ancak bu yeni sistemin uygulanmaya başlandığı 1 Mart günü eczanelerdeki sistem çöktü, hastalar ilaçlarını alamadı. Sorunlar hala devam ediyor.
NE TÜR SORUNLAR ÇIKIYOR?
Bilgisayarlara yeni giriş sistemi Medula’nın yarattığı sorunları hem konuştuğumuz eczaneler hem de Eczacılar Odası tarafından Gazeteport’a anlatılanlara göre şu şekilde:
1-Yeni sistem hasta raporu kayıtlarını sildi. Hastaların raporlarını eczaneler sisteme yeniden girmek zorunda kalıyor. Ama raporları yeniden girme işlemi esnasında başka sorunlar çıkıyor. Raporu yazan hekim başka bir yere tayin edilmiş veya emekli olmuşsa sistem doktoru tanımıyor ve, “Böyle bir doktor yok” diyor.
2-Yeni sistem rapor güncellemelerini de sildi. Bir hastanın belli bir tarihte güncellenmiş olan raporu sisteme girildiğinde sistem güncellemeyi görmüyor, dolayısıyla raporu tanımıyor. Bu durumda hastanın o raporu yeniden çıkarması gerekiyor. Bu da hasta için yeni bir hastane randevusu, uzun bekleyişler ve bir yığın imza prosedürünün tekrarlanması anlamına geliyor.
3-Birçok hastane doktorların tescil ve diploma numaralarını girmemiş olduğu için, sistem doktoru tanımıyor ve, “Böyle bir doktor yok” diyor.
4-Yeni sistem reçete teşhislerini tanımada ve girmede yetersiz. Örneğin, hepatit tedavisinde kullanılan bir ilaç aynı zamanda organ nakilleri halinde de kullanılıyor. Ancak yeni sistem ilaca sadece hepatit teşhisi durumunda izin veriyor ve diğer durumu tanımıyor.
HERKES BİRBİRİNİ İNATLAŞMAKLA SUÇLUYOR
Peki, Medula sisteminin yarattığı sorun taraflarca nasıl değerlendiriliyor. Bu konuda yaptığımız araştırma gösterdi ki Eczacılar ile SGK arasında bu konuda hayli bir gerilim var. Eczacılar Odası, “SGK ve Bakanlık bu sistemi bize inat olsun diye çıkardı” derken, SGK da eczanelerin yeni projeyle inatlaştıklarını söylüyor. Sağlık Bakanlığı ise projenin uygulanması esnasındaki sorunları üzerine alınmıyor ve yeni Medula sistemini bakanlığın değil SGK’nın ürettiğine işaret ediyor.
İşte tarafların konuya ilişkin olarak Gazeteport’a anlattıkları
ECZACILAR ODASI YÖNETİM KURULU’NDAN CAN ERDAL ÜNAL
“Bakın az önce kendi eczanemle konuştum. Raporlu ve acil ilaç alması gereken bir hastanın bilgisayara reçete girişini cumadan beri ancak bugün (Salı) gerçekleştirebilmişler. Sistem hastanın reçetesindeki doktoru tanımamış. Bilhassa da, SGK’lılara ilaç satan eczanelerde ilaç almaya gelen hastaların mağduriyeti çok yoğun bir biçimde devam ediyor. Birçok özel hastane henüz doktor girişlerini dahi tamamlamadı. Hastalar çok mağdur. Ama bu sistem eksiklikler tamamlansa dahi sorun yaratmaya devam edecek. Çünkü bu sistemle raporsuz bir hastanın basit bir ilaç girişi bile 15 dakika olacak. Hasta raporlu ise, o zaman bu süre yarım saate çıkacak.
BİZ KART SİSTEMİNİ ÖNERİYORUZ
SGK çok daha basit bir sistemle hastaların hayatını kolaylaştırabilirdi. Biz kartlı sistem öneriyoruz. Yani her hastaya bir numaranın verileceği, bu numara altında hastanın tüm bilgilerinin hafızalanacağı ve her seferinde hastaya ilişkin tüm bilgileri kontrol etmek durumunda kalınmayacağı bir sistem. Veya bir numara sistemi. Her hastaya bir numara verilecek, hasta bu numarayı yanında muhafaza edecek ve ilaç alırken bu numara ile işlemler kısalacak. Çok basit ve hayatı zorlaştırmayacak yöntemler var SGK’nın kullanabileceği.
BİZİMLE İNATLAŞIYORLAR
SGK ve Bakanlık bizimle inatlaşıyor sanki. Daha önceki ilaç fiyatları ve yapılan eczane boykotları gibi nedenlerle sanki bizi cezalandırmak istiyorlar gibi.
SİSTEMİN AMACI DOKTORU TAKİP ETMEK AMA…
Yeni Medula sisteminin asıl amacı aslında doktorları yakın takibe almak. Hangi doktor hangi sıklıkta kimlere hangi ilaçları yazıyor. Bunu anlayarak doktorların ilaç yazımındaki yolsuzluk ve usulsüzlüklerini tespit etmek istiyor SGK. Ama bunu hastaya ve eczaneye eziyet etmeden de yapabilirler. Bu çok kötü bir sistem ve eksiklilikler giderilse de hastanın ve eczanenin çilesi sürecek.
SGK NE DİYOR?
İsminin açıklanmasını istemeyen bir SGK yetkilisi ise, eczacılar tarafından kendilerine yöneltilen eleştirilere ilişkin olarak şunları söyledi:
YENİLİĞE DİRENİYOR, İNAT EDİYORLAR, AMA ALIŞACAKLAR
“Allah, Allah. Ne demek sistem kötü, vakit kaybediyoruz. Bu işten anlayan herkes bilir ki bir yazılım sisteminin uç kullanıcıları her zaman ilk başta o yeni sistemi istemez ve eski sistemde kalmak isterler. Şu anda eczacıların yaptığı da yeni uygulamaya direniş. Başka bir sistem getirsek bu sefer de şu andaki sistemi isterler. Bu biraz da insan psikolojisi. Yenilikleri istememe psikolojisi. Ama alışacaklar. Eczacıların yaptığını projeye direniş olarak değerlendiriyorum, sistemde bir sorun görmüyorum.”
SAĞLIK BAKANLIĞI NE DİYOR?
Sağlık Bakanlığı İlaç Takip Dairesi’nden yetkili Onur Aygün de Gazeteport’a yeni sistem Medula’daki sorunlara ilişkin olarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bakın bu yeni sistem eski sistemin geliştirilmiş hali. İlk uygulamalarda bazı sorunlar çıktı. Biz de zaten bu nedenle ilaç takip sistemini Medula’ya bağlama projemizi 15 Mayıs’a kadar erteledik. Medula sisteminin oturmasını bekleyeceğiz. Bu yeni sistemin amacı ilaçların hastaya ulaşması sürec,nin her aşamada takip edilmesi. Bu sistemde her ilacın seceresi kayıtlı. Kim tarafından yazılmış, kime yazılmış. Bu sistemle bir ilaç SGK’dan ancak bir kez alınabilir.
İLAÇ KÜPÜRÜ KESME KALKACAK
Biliyorsunuz, eczaneler bir ilacı hastaya verirken ilacın küpürünü kesiyorlar. Bunu neden yapıyorlar? O ilacın hastaya gerçekten verildiğini belgelemek için. Ama bu yeni sistemle ilaç küpürü kesme zorunlu olmaktan çıkacak çünkü ilaç karekod dediğimiz iki boyutlu kod sistemiyle belgelenmiş olacak. Medula sisteminin oturmasından sonra bizim de bakanlık olarak ilaç takip sistemini yeni Medula sistemine entegre etmemizin ardından artık küpür kesme işlemi olmayacak.
MEDULA’DAN BİZ SORUMLU DEĞİLİZ
Ama yeni Medula sisteminin uygulamada yarattığı sorunlar varsa, bu konu bizim bilebileceğimiz bir konu değil. Çünkü bunun programını SGK yaptı.”
MEDULA’YI UYGULAYANA ERKEN ÖDEME
Öte yandan, SGK tarafından karekod uygulamasına geçen eczanelere 1 ay erken ödeme yapılacağının söylenmesi Bakanlık ve SGK tarafından doğrulanır ve sistemi teşvik olarak yorumlanırken, eczacılar uygulamadaki zorlukların faturasının eczanelere çıkarılmasına tepki duyduklarını ifade ediyorlar.
Taraflar birbirlerini inatlaşmakla suçlarken sistemdeki sorunlar uzunca bir süre daha devam ve bu durum da hastayı mağdur edeceğe benziyor. Taraflar arası iletişimin ideal bir durumda olduğunu söylemek ise, zor. Bu iletişimsizliğin bedeli ise, kuşkusuz, hastaya mağduriyet olarak geri dönüyor.
