MAJİSTRAL ECZACILARI DERNEĞİ
BASIN AÇIKLAMASI
Sayı: MED2024-054 27/12/2024
Konu: TIBBİ KULLANIM AMAÇLI ETİL ALKOLÜN PİYASAYA ARZININ, KULLANIM AMACININ VE MİKTARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ
BASIN AÇIKLAMASI
24 Aralık 2024 tarih ve 32752 sayılı Resmî Gazetede Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından TIBBİ KULLANIM AMAÇLI ETİL ALKOLÜN PİYASAYA ARZININ, KULLANIM AMACININ VE MİKTARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ yayımlanmıştır.
Tıbbi kullanım amaçlı etil alkolün iç piyasaya arzına, kullanım amacına ve miktarına ilişkin usul ve esasları belirleyen bu tebliğ ile, eczanelerde sadece majistral ilaç yapımında olmak üzere tıbbi kullanım amaçlı etil alkol alımına aylık 5 litre sınırlaması getirilmiştir.
Bilindiği gibi alkollü içki fiyatlarının artmasıyla insanların evlerinde içki üretimine yönelmesi sonucunda devletin vergi gelirlerindeki kayıpları neticesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Etil Alkol’ün üretimi ve dağıtılmasında birtakım önlemler aldığı görülmektedir. Kuşkusuz Etil Alkol’ün temininde eczanelere getirilen kısıtlamadan eczacılar ve dolayısıyla hastalar olumsuz etkilenecektir.
Şöyleki;
"Eczacılık, ilaçların hazırlanması ve standardizasyonu ile ilgili bilim ve sanat" olarak tanımlanır. Bu bağlamda hekimin hasta özelinde reçete etmiş olduğu '' Majistral ilaçlar’’ hastalar için kişiselleştirilmiş ilaç hazırlama sanatı ve bilimidir. Eczacılar bu sanatı icra eder iken kullandıkları maddeler arasında Etil Alkol önemli bir yer tutmaktadır.
Hatırlanacağı üzere, dünyada görülen COVİD-19 pandemisi öncesinde TİTCK’nun 22.08.2019 tarihli E.129542 sayılı Etil Alkolün satışı hakkındaki kısıtlama kararı, pandeminin Ülkemizde de görülmesi sonucunda, Dünya Sağlık Örgütü’nün eczanelerde yapılmasını öngördüğü el antiseptiklerinin serbestçe yapılabilmesi için doğru ve yerinde bir kararla Sağlık Bakanlığı tarafından Etil Alkol kısıtlaması kaldırılmıştır. Bu süreçte eczane laboratuvarlarında serbestçe imal edilen el antiseptikleri Halk sağlığının korunması anlamında büyük faydalar sağladığı görülmüştür.
Eczanelerde majistral üretimin dışında Etil Alkol; laboratuvarda kullanılan cihazların ve laboratuvar ortamının temizliği gibi kullanımlar için alternatifi olmayan bir maddedir. Çok iyi bir çözücü olan Etil Alkol yüksek konsantrasyonlarda pek çok suda çözünmeyen ilacı ve yardımcı maddeleri çözmek için kullanılır. Antiseptik olarak el antiseptiği, antiviral, antibakteriyel ve yatan hastalarda yara bakımında da kullanılmaktadır. Özellikle Etil Alkol kısıtlamasının COVİD-19 pandemisi gibi benzer pandemilerde, eczanelerimizin, ilaç hazırladığımız laboratuvarlarımızın fiziksel hijyeninde ve çalışanlarımızın kişisel hijyeninde zaaflar oluşturacağı bilinmelidir.
Bilindiği üzere majistral ilaç yapımı ağırlıklı olarak bu sanata ilgi duyan ve önem veren az sayıda eczacı tarafından yapılmakta olup, eczanelere gelen reçeteler sıklıkla majistral reçete karşılayan bu eczanelerde yoğunlukla hazırlanmaktadır. Dolayısıyla ayda 5 litre Etil Alkol’ün yeterli olamayacağı, majistral ilaç yapımında ciddi anlamda problemlerin yaşanacağı ve tüm bunların neticesinde de hastaların mağdur olacağı sonucu ortaya çıkmaktadır.
Alkolden alınan yüksek vergiler nedeniyle evde ya da merdiven altı diye tanımladığımız sağlıksız ortamlarda içki üretiminin yaygınlaşmasının önlenmesinde devlet müdahalesinin kaçınılmaz ve haklı olduğu tartışmasızdır. Ancak alınması düşünülen bu tedbirlerde eczacılar ve hastalar açısından yeni mağduriyetler yaşanmasının önüne geçilmesi gerekmektedir.
Roma Hukuku’ndan günümüze ulaşmış Latince deyimlerden olan ‘’Abusus non tollit usum’’ (Suistimal doğru kullanımı engellemez) kötüye kullanımı önlemek için alınacak tedbirlerin o hakkın kullanılmasını, yasaklamayı gerektirmemesini ifade etmektedir. Diğer bir ifade ile bir hakkın kötüye kullanılması, onun doğru kullanımını ortadan kaldırmak için yeterli ve geçerli bir argüman değildir. Ateş her tarafı yakıp yıkabilir ancak onun bu özelliği ateşin doğru bir şekilde kullanılmasını önlemez.
Suistimal yapanın tespiti ve cezalandırılması dururken COVİD-19 pandemisi ve benzeri salgınlarla her zaman karşılaşabileceğimiz günümüzde eczane ve çalışanlarının hijyeninde telafisi mümkün olmayan sorunlar yaratacak, eczacıların ilaç yapmasını kısıtlayan ve hasta mağduriyetlerine yol açacak bu tebliğin kabulü tarafımızca mümkün olmayıp derneğimizin hukuki süreci başlatacağını kamuoyuna saygıyla duyururuz.
Majistral Eczacıları Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı
Ecz. Ahmet Nezihi PEKCAN
