ALOPESİ TEDAVİSİNDE DÜŞÜK DOZ ORAL MİNOKSİDİL
2023 yılında FDA’den onay alan düşük doz oral minoksidil ile ilgili o kadar çok soru alıyoruz ki sizlerle konuya dair güncel bilimsel verileri paylaşmak boynumuzun borcu oldu.
Bu arada hatırlatmadan geçemeyeceğim FDA’den yeni onay alan düşük doz oral minoksidil henüz ülkemizde müstahzar olarak yok ancak ne demiştik?
“İLAÇ DEĞİL MÜSTAHZAR YOKA GİRER”
Son araştırmalara göre düşük doz oral minoksidil erkek ve kadın tipi saç dökülmesi dâhil olmak üzere birçok alopesi türünde güvenli ve etkili bir tedavi seçeneği olabilecek durumdadır. Topikal formülasyonlara göre avantajları arasında maliyet tasarrufu, kamuflaj veya destekleyici amaçla kullanılan diğer topikal formülasyonlarla kombine tedavi olasılığı sağlaması vardır. Bu tedavi, topikal minoksidili veya diğer sistemik tedavileri tolere edemeyen hastalar için özellikle yararlı olabilir. Tercih edilmesi gereken dozlar alopesi türüne ve hastanın durumunu değerlendirilerek 0.25 mg -5 mg arasında değişen dozlarda doktorun tercihine göre kullanılabilir. Düşük doz oral minoksidil kullanımı düşük yan etki profili, ilaca uzun süreli uyum ve olumlu klinik yanıt sağlayarak saç dökülmesinin stabilizasyonu ve iyileşmesiyle sonuçlanır.
Düşük doz oral minoksidilin avantajları nelerdir?
Oral minoksidilin biyoyararlanımı yüksektir, iyi emilir ve bu daha fazla etkinlikle sonuçlanır.
Hormonal bir tedavi olmadığı için meme kanseri vb öyküsü olan hastalarda kontrendike değildir.
Birçok hasta günlük saç losyonu uygulamalarını azaltabilecek ve hatta kullanmayı bırakabilecektir.
Düşük doz oral minoksidil, minoksidil saç losyonlarının başarısız olduğu kişilerde bile etkilidir.
Çok hassas saç derisine sahip olan ve hatta seboreik dermatitten muzdarip olan hastalar, düşük doz oral minoksidil tedavisinden büyük fayda sağlayabilir.
Düşük doz oral minoksidilin formülasyonu çok yönlüdür ve sinerjistik etkiye sahip diğer aktif bileşenlerle (dutasterid, finasterid, sistin, vb.) kombinasyona izin verir.
Oral minoksidil nasıl alınır?
Alopesi tedavisi için önerilen dozlar çok düşük olmakla birlikte hipotansif etkisinden dolayı minoksidilin gece alınması tavsiye edilmektedir
İlacın emilimi gıdalardan etkilenmez ve ayrıca oral minoksidil mide rahatsızlığına neden olmaz. Bu nedenle yemekle birlikte veya aç karna alınabilir
Oral minoksidil tedavisinin diğer ilaçlarla etkileşimi var mı?
İspanya İlaç ve Sağlık Ürünleri Ajansının (AEMPS) Loniten (Minoksidil) 10 mg spesiyalitesinin Teknik Veri Sayfasına göre, bunlar diğer ilaçlarla olası etkileşimlerdir:
- Kaptopril : Etkisinde olası bir artışın ve/veya hipotansiyon riskiyle toksisitesinin kaydedildiği bazı çalışmalar vardır.
- Siklosporin: Toksisitede bir artışın (Hipertrikozun güçlenmesiyle birlikte) kaydedildiği bazı çalışmalar vardır.
-Guanetidin: Ortostatik hipotansiyon epizotları ile guanetidin toksisitesinin arttığının kaydedildiği bazı çalışmalar vardır.
Minoksidil oral olarak hangi dozda kullanılır?
Genel olarak kullanılan doz aralıkları :
Olağan dozlar:
Kadınlarda 0.25 mg- 1 mg
Erkeklerde 1 mg- 5 mg
Dermatolog tarafından kişiye özel ayar ve takip gerektiren bir tedavidir bu nedenle bazı durumlarda değişkenlik gösterebilmektedir.
Daha detaylı ve kapsamlı araştırma sonuçlarına göre dozlama aralıkları:
Kadın tipi saç dökülmesi (FPHL)
Günlük 0.25-1.25 mg düşük doz oral minoksidil (OM), FPHL, traksiyon alopesi ve telogen effluvium tedavisinde kullanılmış ve iyi bir güvenlik profili ile hastaların %61-86'sında iyileşme göstermiştir. [4,5]
Günde iki kez 0.25 mg OM'nin kadınlarda topikal solüsyonlara tatmin edici ve güvenli bir alternatif olduğunu gösteren çalışmalar vardır. [6]
Bir çalışmada kadınlarda 25 mg spironolakton ile birlikte 0,25 mg OM ile olumlu sonuçlar bildirmiştir. Bu çok düşük OM dozu yan etkileri sınırlarken spironolakton minoksidilin sıvı/sodyum tutma özelliklerini azaltmaya yardımcı olur. [4]
Erkek tipi saç dökülmesi (MPHL)
Erkeklerde etkili tedavi genellikle 1 ile 5 mg/gün arasında değişen dozlarla görülür. Genel olarak, OM 5 mg/gün hafif-orta şiddetli MPHL için çok etkili bir tedavidir. Monoterapi de kullanılabilir veya 5-alfa redüktaz inhibitörleri gibi diğer topikal veya oral terapilerle kombine edilebilir.
OM 5 mg/gün ile oral dutasterid 0.5 mg/gün kombinasyonu MPHL için en etkili tedavilerden biridir.
1.25 mg/gün ile başlayan tedavi erkek androgenetik alopeside değerlendirilmiştir, ancak 6 aylık tedaviye rağmen yanıt suboptimal ise daha yüksek bir doz (2.5-5 mg/gün) gerekebilir.
Oral minoksidil kullanımının yan etki profili nasıldır?
Saç dökülmesini tedavi etmek için kullanılan düşük dozlarda yan etkiler nadirdir. Yan etkilere bakan en büyük çalışmaya göre, kadınların %2,5'inin ve erkeklerin %0,5'inin bir yan etki nedeniyle tedaviyi bırakmak zorunda kaldığını göstermiştir.
Hipertrikoz: En yaygın yan etki, hem erkekler hem de kadınlar için yüzün ve vücudun başka yerlerinde aşırı tüy büyümesi anlamına gelen hipertrikozdur. Aşırı büyümenin daha yüksek dozlarda meydana gelme olasılığı daha yüksektir. Bu yan etki can sıkıcı olsa da, genellikle epilasyon yöntemleriyle yönetilebilir ve birisinin bırakması için yaygın bir neden değildir. Hipertrikoz, düşük dozlarda (<4mg) kullananların %10-25'ini ve daha yüksek dozlarda (>5mg) kullananların %50'ye kadarını etkileyebilir. Bir grup araştırmacı kadınların %20'sinin ve erkeklerin %6'sının hipertrikoz yaşadığını gösterdi. Bu yan etkiyi yaşayan kadınların sadece %5'i ve erkeklerin %0'ı tedaviyi kesmeyi gerekli görmüştür.
Geçici dökülme: Geçici dökülme, oral veya topikal Minoxidil'in başlangıcında çok yaygındır. Bu yan etki ilk 6 hafta içinde ortaya çıkar ve ciddi endişe kaynağı olabilir. Ancak 4 hafta sonra duracağı için ilaca devam edilmesi önemlidir.
Ayak bileği şişmesi ve sıvı tutulması: Kişilerin %3’ünd alt bacakların şişmesi meydana gelebilir. Bu genellikle daha yüksek dozlarda olur. Sıvı tutulması bazen sabahları daha kötü olan gözlerin etrafında şişkinlik olarak da ortaya çıkabilir. Hastaların yaklaşık %1’i bunu yan etkiyi yaşamaktadır.
Düşük tansiyon ve baş dönmesi hissi: Minoksidil yüksek tansiyonu kontrol etmek için genellikle günde 10-40 mg dozlarda kullanılır. Bu miktarlar saç dökülmesi için kullanılan dozlardan çok daha yüksektir. Bununla birlikte, daha düşük dozlar bile bazen kan basıncında düşüşe neden olabilir. İnsanların %2'si düşük doz Minoxidil ile postüral hipotansiyon yaşayabilir. % 8'inde genel baş dönmesi semptomları olabilir. Bu, hızlı bir şekilde kalkarken baş dönmesine neden olur.
Hızlı kalp atış hızı: Minoksidil ayrıca hızlı bir kalp atışına neden olabilir, ancak bu genellikle daha yüksek dozlarda olur. Kalp atış hızınızı da artırabilen astım inhalatörleri gibi başka ilaçlar alınıyorsa dikkateli kullanılması gerekmektedir. Düşük doz oral minoksidil kullananların %0,9'u bu yan etkiyi yaşıyor ve bu kişilerin %33'ünün tedaviyi bırakması gerekiyor.
Baş ağrısı: İnsanların %9 kadarında baş ağrısı olabilir, ancak yine de bu durum zamanla düzeliyor gibi görünüyor. %0,4'ü bu yan etkiyi yaşıyor ve bunların %44'ünün tedaviyi bırakması gerekiyor.
Yaygın olmayan yan etkiler arasında - kâbuslar, uykusuzluk, perikardit, deri döküntüleri, mide bulantısı, kusma ve meme hassasiyeti bulunur.
Bir sonraki yazımızda MİNOKSİDİL SUDA ÇÖZÜNÜR MÜ sorusuna cevap arayacağız.
Özellikle sorulan formüllerin klinik çalışmaları yazı dizimizde görmek veya merak ettiğiniz formüllerin hazırlanışlarını öğrenmek istiyorsanız bize egitim@galenikecza.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz..
Sağlıkla kalın..
Ecz.Gaye KARAATA
Galenik Ecza Pazarlama Direktörü
*** Bu yazıda geçen formüller ve bütün majistraller doktor tarafından reçete edilip eczacı tarafından FARMA KALİTE HAM MADDELER ile eczane laboratuvarında hazırlanmalıdır. Tavsiye niteliğinde değildir.
Kaynakça
1-J Am Acad Dermatol. 2020 Jan;82(1):e23-e24. doi: 10.1016/j.jaad.2019.08.085. Epub 2019 Sep 11.
“Case series of oral minoxidil for androgenetic and traction alopecia: Tolerability & the five C's of oral therapy” R. A. , Dermatol Ther. 2018 Nov-Dec; 31(6): e12707. Published online 2018 Sep 24. doi: 10.1111/dth.12707
2- “Role of Oral Minoxidil in Patterned Hair Loss”, HA Ramirez-Marin, A. Tosti., Indian Dermatol Online J. 2022 Nov-Dec; 13(6): 729–733. Published online 2022 Oct 12. doi:10.4103/idoj.idoj_246_22
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9650732/
4-. Randolph M, Tosti A. Oral minoxidil treatment for hair loss:A review of efficacy and safety. J Am Acad Dermatol. 2021;84:737–46.
5- Jimenez-Cauhe J, Saceda-Corralo D, Rodrigues-Barata R, Hermosa-Gelbard A, Moreno-Arrones OM, Fernandez-Nieto D, et al. Effectiveness and safety of low-dose oral minoxidil in male androgenetic alopecia. J Am Acad Dermatol. 2019;81:648–9
6- Therianou A, Vincenzi C, Tosti A. How safe is prescribing oral minoxidil in patients allergic to topical minoxidil? J Am Acad Dermatol. 2022;86:429–31.
7- Case series of oral minoxidil for androgenetic and traction alopecia: Tolerability & the five C's of oral therapy. Dermatol Ther . 2018 Nov-Dec; 31(6): e12707.
8- Female pattern hair loss: a pilot study investigating combination therapy with low-dose oral minoxidil and spironolactone. Int J Dermatol. 2018 Jan;57(1):104-109.
