2010 yılını tamamlarken ağırlıklı olarak KKİ artışları ve ilaç fiyat indirimlerinden doğan stok zararlarımızın telafisi ve yanıt bekleyen sorular gündemimizdeydi. -Stok kayıplarımız karşılanacak mı karşılanmayacak mı ? Tek satın alıcı konumundaki SGK , uzunca zamandır sektörün bileşenleri ile görüşmeye bile gerek duymadan , dilediği zaman dilediği değişiklikleri yapıyor ve sadece duyuruyordu. Bir anlamda eczacılar son yıllarda her sabah SGK tarafından dayatılan ‘’günün sürprizi’’ ile güne başlıyorlardı. Her yeni sürpriz eczacılar için yeni yükler ve yeni kayıplar anlamına gelmekteydi.Eczacının gündemi sürekli değişiyor , her yeni gelişme bir öncekini unutturacak ,gündemden düşürecek boyutta ortaya çıkıyordu. 2011’in ilk günlerinde SGK yine yapacağını yaptı , ama bu seferki biraz daha yakıcı ve eczanelerde ciddi sıkıntılar yaşatacak bir gelişmeydi.G2D’ li ilaçların ödenmemesi genelgesini , sonuçlarını ve neler yapılması gerektiğini değerlendirmeden önce konu ile ilgili gelişmeleri sadece birkaç ay geriye dönerek değerlendirelim. *Tarih 5-Mayıs-2010. GSS Genel Müdürü , İTS ’ne geçiş sürecinde İTS ‘ne karşı olan bazı odaların başkanlarını arıyor , İTS’ ye geçişi hızlandırmakla ilgili önerilerini paylaşıyor ve kare kodsuz ilaçlarla ilgili çözüm olarak geçici kare kod yöntemini eczanelerin mağduriyetini azaltacak yöntem olarak aktarıyordu.Kendisine odamızın görüşü olarak mevcut koşullarda İTS’de ısrarın doğru olmadığını, ülkemize uygun bir model olmadığını ve alt yapı olarak hazır olunmadığını aktarmamıza karşın, Sayın Bakan’ın kesin talimatı var yanıtını alıyorduk.Doğru yöntemin (YTL ‘den TL’ye geçiş sürecinde olduğu gibi) eski barkot ve kare kodun birlikte geçerli olacağı bir yıllık geçiş süresi olduğunu ,G2D uygulamasının ciddi sorunlar doğuracağını ve suiistimale açık olduğunu ilettiğimizde ise , biz bunu göze aldık önemli olan İTS ‘ye hızla geçebilmek yanıtıyla karşılaşmıştık. *Tarih 31-Mayıs-2010. Sağlık Bakanlığınca yayınlanan genelge sonrasında kare kodsuz ilaçların firmalarca dağıtılacak G2D etiketlerinin yapıştırılması ile kare kodlu hale getirilmesine olanak sağlanıyordu.G2D etiketli ilaçların tamamı için son kullanma tarihi de 31-12-2010 olarak belirlenmişti. Eczaneler uygulama başlayana kadar yapabildikleri kadar ilacı G2D’li hale getirmeye çalıştılar.Uygulamaya geçildiğinde kare kodsuz kalan ilaçlar ise dağıtım kuruluşlarına iade edildi,kare kodlu olanları ile birebir değiştirildi. *Tarih 1-Eylül-2010.Eczacılar 31-Aralık-2010 ‘da kullanım süresi dolacak ilaçları eritmeye çalışıp , yenilerini de almamaya başlayınca , Sağlık Bakanlığınca bu kez G2D’li ilaçların son kullanma tarihini 2020 yılına uzatan ilginç bir genelge yayınlandı.Bu gelişmeye ilaç firmaları ve dağıtım kuruluşları pek sevindiler.Bu durumda firmalar ellerindeki milyonlarca kutu kare kodsuz ilacı G2D çözümü ile eczanelere sorunsuz satabileceklerdi. *Tarih 7-Kasım-2010.SGK yeni bir duyuru ile bu kez G2D ‘ li ilaçların kupür ve barkotlarının da reçeteye eklenmesini istedi. Bu gelişme G2D ‘li ilaçlarla ilgili suiistimal öngörümüzü haklı çıkarmakla beraber çok geç kalınmış bir hamleydi.Bir anlamda atı alan Üsküdar’ı geçmişti ve atı alanlardan oluşan açığın faturası ,global bütçe açıldı gerekçesi ile 17-Aralık-2010 tarihinde artan KKİ oranları sonrasında tüm eczanelere adilce (!) paylaştırılmıştı. *Tarih 30-Aralık-2010.SGK yayınladığı genelge ile 01-01-2011 tarihinden sonra G2D ‘li ilaçları satın almayacağını,kuruma fatura edilmesine izin verilmeyeceğini duyurdu.Aslında son kullanma tarihi dolmamış milyonlarca kutu ilaç bu uygulama ile eczanelerde hastalara verilemez hale geldi.Eczanelerden sunulan sağlık hizmetinde aksamalar başladı. Yukarıdaki gelişmeler tarihin tozlu sayfalarından uzun yıllar önce yaşadıklarımız değil, sadece son altı ayda yaşananların özetidir. Daha da önemlisi , Ülkemizde resmi kurumların sağlığa,ilaca ve Eczacıya bakışını açıkça ortaya koymaktadır.Dünyada eşi görülmemiş bir uygulama ile Sağlık Bakanlığı’nca 2020 yılına kadar kullanılabilir denen ilaçlar aynı ülkenin Sosyal Güvenlik Kurumu’nca ödenmemektedir . Bütün yaşadıklarımız sonrasında tepe örgütümüzün , ‘’ kurumlarla uyumlu çalışmak ve diyalog içinde olmak ‘’ yaklaşımını ivedilikle gözden geçirmesi,SGK’nu vatandaşa şikayet etmek yerine daha hızlı ve gerçekçi çözümler üretmesi kaçınılmazdır. Sorunun çözümü ile ilgili görüşlerimize dönecek olursak , izlenecek yöntem oldukça açıktır.Yargıya başvurarak hukuk mücadelesi de verilmelidir.Ancak bu süre uzayabilir ve eczanelerdeki sıkıntıyı artırabilir.Bu durumda en doğru yöntem, fazla vakit geçirmeden eczanelerdeki G2D ‘li ilaçların ( geçmişte kare kodsuz ilaçlarda yaptığımız gibi ) dağıtım kuruluşlarına iadesi ve gibi birebir kare kodlu ilaçlarla değiştirilmesidir.G2D ‘li ilaçları daha önce İTS’ ne bildiren meslektaşlarımız için bu işlemler biraz daha uzun ve zahmetli olacaktır ama doğru yöntem budur ! Saygılarımla… İzmir Eczacı Odası Başkanı |