Hastanelerin yatan hastaların ilaç ve tıbbi malzemelerini temin etmesini öngören tebliğ uygulanamadı. Üniversite hastaneleri krizde; bazı tıp fakülteleri hasta kabul edemiyor, birtakım ameliyatlar da durdu!
Yatan hastaların ilaç ve tıbbi malzemelerinin, hastaneler tarafından teminini öngören Sağlık Uygulama Tebliği (SUT), üniversite hastanelerini krize soktu. Bazı tıp fakülteleri, 2.5 aylık uzatmaya rağmen malzeme ve ilaç ihalesi için gerekli parayı bulamadığı için hasta kabul etmemeye başladı.
Özellikle, beyin cerrahi ve ortopedi servisleri, hayati önem taşıyor olmasına rağmen, protez cihazı gerektiren ameliyatları durdurdu. Üniversite kapısından geri çevrilen hastalar, kapı kapı dolaşarak hastane aramaya başladı. Özel uzmanlık gerektiren ameliyatlar için tıp fakültesi kapısından geri çevrilen hastalar da, A sınıfı özel hastanelere gitmek zorunda kaldı. Parası olan tedavi oldu, olmayan sorunun çözümünü bekliyor.
15 Ekim'e yürürlüğe girmesi planlanan SUT, hastane yönetimlerinin "Hazır değiliz" uyarıları üzerine 1 Ocak 2008'e ertelenmişti. Ancak 2.5 aylık süreç içerisinde tıp fakültelerinin açtığı malzeme ve ilaç ihalelerine firmalar katılmadı. Çünkü, üniversite hastanelerinin yalnızca İhaleci Ecza Depoları Derneği üyesi firmalara borcu 250 milyon YTL. Tıp fakülteleri ise hizmet bedellerini Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) tahsil edemediği için ödeme yapılamadığını ileri sürüyor. Borçlar ödenmediği için de firmalar ihaleye katılmıyor.
Örneğin, Ankara Üniversitesi İbni Sina Hastanesi'nin, 18 Ekim 2007'de açtığı 705 kalemlik ilaç ihalesine kimse katılmadı. Hastane, 18 Aralık 2007'de ikinci bir ihale açtı. Bu kez 705 kalemlik ihaleye, 50 kalem mal için 3 depo katıldı. 655 kalem ilaç yine alınmadı.
Malzeme de ayrı sorun
Protez cihazı gerektiren ameliyatları durduran üniversite hastanelerinden biri de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi. Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ceyhun Oral, çok ciddi malzeme sıkıntısı yaşandığını belirterek, şöyle konuştu:
"İlaç sorununa zamanla çözüm bulunabilir ama malzeme sorunu bu yeni uygulamayla çözülemez. 1 Ocak'tan itibaren ortopedi ve beyin cerrahi servisimiz, protez takılacak hiçbir hastayı kabul etmiyor. Örneğin beyin cerrahisinde omurga kırıkları, ortopedide diz, kalça protezi gibi protez gerektirecek ameliyatları durdurduk".
'En az 1 yıl yapamayız'
Prof. Dr. Oral şöyle devam etti: "Eski uygulamaya göre, firma size takım getiriyor, doktor ameliyat sırasında o takım içerisinde o hastaya en uygun olan protezi seçiyordu. Doktor faturayı onaylıyor, devlet ücretini firmaya ödüyordu. Hastaya bir yük daha getirmiyordu. Şimdi, malzeme işini de hastaneler yapsın diyorlar.
Yapamaz çünkü, bu malzemeler çok pahalı ve bizim paramız yok. İhale yapsak da depomuz yok ve binlerce dolarlık malzemeleri de hırsıza karşı koruyamayız. Teknik açıdan da sorunlu çünkü doktor, ameliyat esnasında, hastaya göre protezi seçer. Bu uygulama kaldırılmazsa biz bu ameliyatları daha en az bir yıl yapamayız."
Eski sistemde de hastanın ilaç peşinden koşmadığını söyleyen Prof. Dr. Oral, "Eski sistemde, Eczacılar Birliği'nin hastanemiz içerisinde büroları vardı. Reçeteler o bürolara veriliyor onlar da ilaçları temin ediyordu" dedi.
SGK'nın, kurum hastalarının tedavi bedelini ödemediğini kaydeden Prof. Dr. Oral, "SGK, 2007'de Cerrahpaşa'dan gönderilen 36 milyon YTL tutarındaki faturanın 12 milyon YTL'si ödedi. Halen 24 milyon YTL alacağımız var. 2003 - 2004'ten de 7 milyon YTL alacaklıyız. Yalnızca ortopedide 2 bin kalem malzeme var. İhaleyi sonuçlandırmak 4 ayınızı alır. Malzeme konusunda eski sistemle yola devam edilmediği sürece bu kriz çözülmez. Hastalar özel hastaneye kaçar, bizim gibi hastaneler de çöker" diye konuştu.
Ecza depoları: Paramız ödenmiyor
İhaleci Ecza Depoları Derneği'nin eski Genel Sekreteri, özel ecza deposu sahibi Hasan Çolak, "Nisan 2006'dan beri üniversite hastaneleri, ihaleyle aldıkları ilacın bedelini ödemiyor. Derneğimiz üyesi firmaların, bu hastanelerden 250 milyon YTL alacağı var. İcra kararı çıkardık ama 'devlet malı haczedilemez' ilkesi nedeniyle hakkımızı tahsil edemiyoruz. Bazılarımız iflasın eşiğine. Bazı ihalelere katılmıyoruz" dedi.