ANKARA - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından ana teması “Aşıla, Koru, Önle” olarak belirlenen, 16-22 Nisan haftası boyunca, çocukların aşı kayıtlarının gözden geçirilerek eksik aşılarının tamamlanmasını hedefliyor.
Aşı takvimindeki menenjit ve çocuk felci aşılarını difteri-boğmaca-tetanoz karma aşısıyla birleştirme kararı alan Sağlık Bakanlığı, şişlik, yüksek ateş, huzursuzluk ve devamlı ağlama gibi şikayetlere neden olan rutin kullanımdaki “tam hücreli” boğmaca aşısı yerine, yan etkileri daha az “asellüler” boğmaca aşısı uygulayacak.
Sağlık Bakanı Recep Akdağ, yayınladığı genelgede, il sağlık müdürlüklerinden Ev Tespit Formu (ETF) ve aşı kayıtlarının gözden geçirilip aşısız veya eksik aşılı çocukların tespit edilmesini istedi. Sağlık kurumlarına başvurularda da çocukların aşılama durumlarının sorgulanarak, eksik aşıların tamamlanması gerektiğini bildiren Akdağ, ulaşılması zor gruplara yönelik çalışma yürütülmesini de istedi. Akdağ, gezici ekiplerin saha taramaları yoluyla aşılama hizmetine ulaşamayan gruplara ulaşarak, eksik aşılı çocukların aşılanması gerektiğini de belirtti.
AŞI TAKVİMİ
Türkiye’de uygulanan çocukluk çağı aşı takvimi ise şöyle:
AŞILAR HANGİ HASTALIKLARDAN KORUYOR
Ülkede geçen yıldan itibaren uygulanmaya başlanan yeni aşı takvimiyle halen yapılmakta olan aşılar şu hastalıklardan koruyor:
GENİŞLETİLMİŞ AŞI PROGRAMI
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Turan Buzgan, bir bebeğin ilk yaşının sonuna kadar 1’er doz BCG ve KKK, 3’er doz DBT, polio aşısı, hepatit-B ve Hib aşılarının tamamını alması gerektiğini bildirdi.
Aşılarını uygun sayı ve aralıklarla almayan çocukların yeterince korunmadığına dikkati çeken Buzgan, ülkede aşıyla her yıl yaklaşık 40-50 bin bebeğin ölümünün engellendiğini kaydetti.
Bütün çocukların doğar doğmaz takvime uygun bir şekilde aşılanmaya başlaması gerektiğini kaydeden Buzgan, bunun yanında doğurganlık çağındaki kadınların tetanoza, riskli gruptaki erişkinlerin ise hepatit B, difteri, tetanoz ve gribe karşı aşılanmasının gerekli olduğunu belirtti.
“BEBEKLER ARTIK DAHA AZ SIKINTI ÇEKECEK”
Buzgan, aşı takvimindeki Difteri-Boğmaca-Tetanoz (DBT) karma aşısının menenjit (Hib) ve çocuk felci (OPV) aşılarıyla birleştirilmesi kararı alındığını ifade etti. Çocuk felci aşısının halen bebeklik döneminde 4 doz halinde ağızdan uygulandığını kaydeden Buzgan, yeni uygulamayla ilk 3 dozun DBT ve Hib aşılarıyla birlikte enjekte edileceğini, kalan son dozun ise yine ağızdan verileceğini bildirdi.
Birleştirme kararı alınan aşılar için ihale sürecinin başlatıldığını, uygulamaya bu yıl içinde geçilmesinin planlandığını belirten Buzgan, şunları kaydetti:
“Birleştirilen aşılar, tıpkı Avrupa ülkelerindeki gibi 5’li kombinasyon şeklinde bir enjeksiyon içinde dolu olarak alınacak. Bebeklerimiz uygulanacak enjeksiyon sayısı azalacağı için artık daha az sıkıntı çekecek. Ayrıca şişlik, yüksek ateş, huzursuzluk ve devamlı ağlama gibi şikayetlere neden olan rutin kullanımdaki tam hücreli boğmaca aşısı yerine, yan etkileri daha az asellüler boğmaca aşısı uygulanacak. Bu aşının etkinliği aynı olmakla birlikte yan etkileri daha az.”
AŞILAR ÜCRETSİZ
Bağışıklama takvimindeki aşıların illerde Bakanlığına bağlı sağlık ocakları, sağlık evleri, ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezleri, devlet hastaneleri, toplum sağlığı merkezleri ve aile hekimliği birimlerinde ücretsiz uygulandığını hatırlatan Buzgan, ayrıca, ücretsiz uygulamak ve düzenli kayıt bildiriminde bulunmak şartıyla isteyen özel sağlık kuruluşlarına aşıların yine Bakanlığı tarafından ücretsiz verildiğini belirtti.
“AŞI KARTI MUTLAKA SAKLANMALI”
Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Klinik Şefi Doç. Dr. Gonca Yılmaz, çocukluk çağında uygulanan aşıların mutlaka aşı kartına kaydedilmesi, bu kartların da saklanması gerektiğini belirtti. Türkiye’de çocukların sadece yüzde 40’ının aşılarının aşı kartıyla takip edildiğini kaydeden Yılmaz, “Bağışıklamanın takvime uygun yapılabilmesi için aşı kartı düzenli tutulmalı. Aileler çocuklarını aşıya götürürken bu kartlarını yanlarına almalıdır” dedi.
Ailelere çocuklarının aşılarını ihmal etmemeleri uyarısında bulunan Yılmaz, aşılanma şansını kaçıran çocukların tespit edilmesi halinde, kalan aşılarının yaşına uygun olarak tamamlanması gerektiğini bildirdi. Yılmaz, şunları kaydetti:
“Herhangi bir nedenle bir sağlık kuruluşuna başvuran çocuğun buradaki sağlık personelince aşılarının tam olup olmadığına bakılmalıdır. Sağlık personeli çocuğun geçmişte hangi aşılarını yaptırdığını tespit etmeli, eksik aşısı varsa hemen yaşına uygun olan aşısı yapılmalıdır. Aşı kartının düzenli tutulması, bu takibin daha sağlıklı yapılmasını sağlar.”
“HAFİF ATEŞ AŞIYA ENGEL DEĞİL”
Yılmaz, sağlık personelince zaman zaman aşı uygulanmaması gereken durumların yanlış algılandığını ifade ederek, “Bazı sağlık personeli hafif ateş ya da grip olduğunda çocuğa aşı uygulamayabiliyor. Hafif ateş, grip ve üst solunum yolu enfeksiyonları aşının yapılmasına engel değildir” dedi.
BU YILIN TEMASI: “AŞILAYIN, ÖNLEYİN, KORUYUN”
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Avrupa Bölgesinin girişimiyle 2005’de düzenlenmeye başlanan “Avrupa Aşılama Haftası” çerçevesinde yarın başlayacak Aşı Haftasının teması “Aşılayın, Önleyin, Koruyun” olarak belirlendi.
