FİTOTERAPİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI

Ders:

 Sindirim Sistemi Fitoterapötikleri

Tipi ve kredisi:

 Zorunlu, 2-0-2

İçerik:

Sindirim sistemi ve üriner sistemde kullanılan fitoterapötiklerle zayıflama ilaçları ve     nutrasötiklerde kullanılan bitkilerin yayılışı, botanik (mikroskobik ve makroskobik) özellikleri,  etken bileşikleri, etki ve kullanılışları, kombinasyonları, yan etkileri ve farmakovijilans,   geçimsizlikleri,  kontrendikasyonları ve katıştırmaları.

Ders:

 Kalp ve Dolaşım Sistemi Fitoterapötikleri 

Tipi ve kredisi:

 Zorunlu, 1-0-1

İçerik:

 Kalp ve dolaşım sistemi ile geriatri ve romatizmal hastalıklarda kullanılan fitoterapötiklerin elde edildikleri bitkilerin yayılışı, botanik (mikroskobik ve makroskobik) özellikleri, etken bileşikleri, etki ve kullanılışları, kombinasyonları, yan etkileri ve farmakovijilans, geçimsizlikleri,  kontrendikasyonları ve katıştırmaları.

Ders:

 Sinir Sistemi Fitoterapötikleri              

Tipi ve kredisi:

 Zorunlu, 2-0-2

İçerik:

 Sinir sistemi ile jinekolojik ve dermatolojik hastalıklarda kullanılan fitoterapötiklerin elde edildikleri bitkilerin yayılışı, botanik (mikroskobik ve makroskobik) özellikleri, etken bileşikleri, etki ve kullanılışları, kombinasyonları, yan etkileri ve farmakovijilans, geçimsizlikleri,  kontrendikasyonları ve katıştırmaları.

Ders:

 Soğuk Algınlığı Fitoterapötikleri      

Tipi ve kredisi:

 Zorunlu, 2-0-2

İçerik:

 Soğuk algınlığı ile ilgili rahatsızlıklarda kullanılan ve immun sisteme etkili fitoterapötiklerin elde edildikleri bitkilerin yayılışı, botanik (mikroskobik ve makroskobik) özellikleri, etken bileşikleri, etki ve kullanılışları, kombinasyonları, yan etkileri ve farmakovijilans, geçimsizlikleri,  kontrendikasyonları ve katıştırmaları.  

Ders:

 Fitokimya I

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 2-2-3

İçerik:

 Fitokimyasal genel analiz yöntemleri: Su miktar tayini, kül miktar tayini, ekstraksiyon yöntemleri (maserasyon, perkolasyon), Kromatografik yöntemler (İnce Tabaka Kromatografisi, Kağıt Kromatografisi, Sütun Kromatografisi, Gaz Kromatografisi, Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi, Moleküler eleme); Bitkisel droglarda  bulunan etken madde gruplarının kimyasal yapısı, kalitatif ve kantitatif analizi (karbohidratlar, lipitler, tanenler, antrasenozitler, flavonoitler, kumarinler, saponozitler, kardioaktif glikozitler, tioglikozitler, iridoitler)                                                                

Ders:

 Fitokimya II

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 2-2-3

İçerik:

Bitkisel droglarda bulunan etken madde gruplarının kimyasal yapısı, kalitatif ve kantitatif analizi: Alkaloitler (Alkaloitlerin tanımı, ekstraksiyonu, miktar tayini, tropan alkaloitleri, kinolin ve izokinolin alkaloitleri, piridin ve piperidin grubu alkaloitler, diterpen alkaloitleri, glikoalkaloitler, indol alkaloitleri), Uçucu yağlar (asiklik monoterpenler, monosiklik monoterpenler, bisiklik monoterpenler,  seskiterpenler, aromatik bileşikler).

Ders:

Fitoterapi Droglarının Mikroskobik ve Makroskobik Özellikleri

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-2-2

İçerik:

Bitkisel Türkiye’de yetişen veya yetiştirilen tıbbi bitkiler ve drogları üzerinde yapılan çalışmalar. Ekonomik değeri olan flavon, uçucu yağ, sabit yağ ve boya bitkileri. Yöresel isimlendirmeler ve değişik kullanımların araştırılması. Fitoterapide yararlanılan ya da yararlanılması uygun olabilecek bitkilerimizle halk arasında kullanılan, iç ve dış satımı yapılan önemli Türkiye bitkilerinin canlı örneklerinin ve droglarının tanıtılması. Bu bitkilerin kullanılan kısımlarının makroskobik ve mikrokobik açıdan kontrolu. Tedavi değerini belirleyen etken maddelerinin incelenmesi.

Anisi fructus, Aloe,  Chamomillae romanae flos, Cinnamomi cortex, Cinchonae cortex, Caryophylli flos, Echinaceae herba,  Foeniculi fructus, Harpagophyti radix, Hamamelidis folium, Hyperici herba, Tiliae flos, Lini semen, Lippiae folium, Liquiritiae radix, Matricariae flos, Melissae folium, Menthae piperitae folium, Psylli semen, Sennae folium, Sennae fructus, Valerianae radix, Zingiberis radix droglarının botanik tanımları.

Ders:

Farmakope Analizleri I    

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 2-2-3

İçerik:

Farmakopelerde Farmakognozi ile ilgili genel metotlar (Hidroklorik asitte çözünmeyen kül, yabancı madde tayini, stoma indeksi, şişme indisi, bitkisel ürünlerde uçucu yağ ve sabit yağ kontrolleri, pestisit artıkları tayini). Kromatografi (sınıflandırılması, kağıt, ince tabaka, sütun kromatografisi, molekuler eleme, gaz ve yüksek basınçlı sıvı kromatografisi), Nişasta, pektin, uçucu yağ ve alkaloit elde edilişi. Sıvı ekstreler, yumuşak ekstreler , kuru ekstreler.                 

Ders:

Farmakope Analizleri II

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 2-2-3

İçerik:

Monograflar:Aloe, Anisi fructus, Chammomillae romanae flos, Cinnamomi cortex, Cinchonae cortex, Caryophylli flos, Harpagophyti radix, Hamamelidis folium,  Tiliae flos, Lini semen, Liquiritiae radix, Matricariae flos, Menthae piperitae folium, Psylli semen, Sennae folium, Sennae fructus, Valerianae radix droglarının kimyasal ve botanik tanımları, etken madde miktar tayinleri. 

Ders:

Tıbbi Çay Hazırlama Yöntemleri ve Çay Analizleri  

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-2-2

İçerik:

Avrupa Birliği Ülkelerinde Hekim ve Eczacının Tıbbi Çay Reçeteleri El  Kitapları bulunmaktadır. Ülkemizde de insanlar aktarlardan aldıkları çoğu kez sağlıksız droglardan ve bilimsel ölçütlerden uzak hazırlanmış bitki karışım çaylarını kullanmaktadırlar.  Yanlış içerik-kullanım nedeniyle insan sağlığı için tehlikeli olabilen tıbbi çayların AB ülkelerinde olduğu gibi eczanede hazırlanması ve eczacının uyarılarıyla kullanılmasının sağlanması çok gereklidir. Bu amaçla Tıbbi Çaylar  teorik derslerinde günlük rahatsızlıklardan korunmak ve hastalıkların iyileşme süresini kısaltmak için vucüda destek vermek üzere tıbbi çay reçeteleri formülleri ve hazırlanma teknikleri, kullanılacak drogların nitelikleri vb konularda bilgiler verilir. Pratik uygulamada en yaygın günlük rahatsızlıklar olan ve dünyada tıbbi çayların en yaygın kullanıldığı soğuk algınlığı ve solunum yolları şikayetleri, sindirim sistemi rahatsızlıkları ile sinir sistemine etkili çaylar, kadın rahatsızlıkları, üriner sistem şikayetleri, prostat ve cilt – romatizma rahatsızlıklarında yararlanılmakta olan tıbbi çay formülleri hazırlatılır, kullanılan droglar tanıtılır.

Ders:

Aromaterapi   

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-2-2

İçerik:

Aromaterapinin tanımı, tarihçesi, uygulanma şekilleri, değişik rahatsızlıklara yönelik masaj yağları  formülleri ve kompres uygulama formülleri; uygulamaları (soğuk algınlığı, romatizmal ve sinirsel rahatsızlıklarda), karışım formülleri; inhalasyon uygulamaları ile ilgili uçucu yağ karışımları; fitokozmetikler, cilt bakım ürünleri, nemlendirici buğu ve maskelerde kullanılan uçucu yağlar; losyonlar vb ile fitobalneoloji (tıbbi aromatik banyolar) karışım formülleri hazırlama ve uygulama ürünlerinin üretim olanakları.

Ders:

Homeopati  

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-0-1

İçerik:

Homeopatinin kurucusu Dr. Samuel Hahnemann ve uygulamaları, Hahnemann’ın takipçileri, 19. ve 20. yüzyılda Homeopati, prensipler ve kavramlar, minimum doz, homeopatik tedavi kanunları, vaka takdimi, reçete yazma, ilaç hazırlama, doz belirleme ve potansiyel ilaç, antidotlar, Materia Medika’lar (haricen ve dahilen kullanılan homeopatik ilaçlara ait bilgiler içeren alfabetik düzene göre hazırlanmış monograflar) repertuvarlar (homeopatik olarak tedavi edilen hastalıkların alfabetik düzene göre hazırlanmış listesi). Eksternal ve internal repertuvarlar. Homeopatide self medikasyon. Geleneksel Çin tıbbı ve Ayurveda, kavramlar ve uygulamalar.

Ders:

Etnofarmakognozi

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-0-1

İçerik:

Etnofarmakognozinin tanımı, farmakognozi, etnofarmakoloji ve etnobotanik ile bağlantısı ve farkı. Metodolojik standartlar, arazi çalışmaları, laboratuar değerlendirmeleri. Eski çağlarda bitki ve insan ilişkisi. Etnofarmakognozik araştırmalardan modern ilaca geçiş: Digitoksin, kinin, afyon alkaloitleri,  vinkristin, kolşisin ve diğerleri. Türkiye’de geleneksel tedavi yöntemleri ve halk ilaçları üzerinde yapılan çalışmalar. Halk sağlığının korunmasında geleneksel uygulamalar.  İlaç olarak kullanılan gıda ürünleri.

Ders:

Halusinojenik, Narkotik, Zehirli bitkiler ve Zehirli Mantarlar

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-0-1

İçerik:

Bitkilerdeki halusinojen ve narkotik etki yapan azotsuz bileşikler: Fenilpropan türevleri, dibenzopiran türevleri; azotlu bileşikler: İzoksazol türevleri, tropan türevleri, kinolizidin türevleri, fenetilamin türevleri, izokinolin türevleri, triptamin türevleri, β-karbolin türevleri, ergolin türevleri, iboga-indol türevleri. Tanıma reaksiyonları, miktar tayini yöntemleri, farmakolojik etkileri. Halusinojen ve narkotik bitkilerin makroskobik ve mikroskobik olarak tanınması.

Türkiye’de yetişen zehirli bitkiler,  zehirli bitkilerin makroskobik ve mikroskobik olarak tanınması. Bitki zehirlenmelerinde teşhis ve tedavi. Bitkilerdeki zehirli bileşiklerin kimyasal yapısı, tanınması (renk reaksiyonları ve İTK ile), farmakolojik etkileri. Bu açıdan Aconitum, Digitalis, Colchicum, Atropa, Datura, Hyoscyamus, Senecio, Nerium, Taxus v.b. türlerin araştırılması.

Mantar zehirlenmelerinin sınıflandırılması, zehirlenme belirtileri, zehirlenmelere neden olan mantar türleri, zehirli bileşikleri, tedavisi.  Türkiye’de yetişen zehirli mantar türleri özellikle Amanita phalloides ve Amanita muscaria   türlerinin tanıtılması ve yenen mantarlardan farkları. Mantarlardaki zehirli bileşiklerin kimyasal yapısı, tanınma reaksiyonları, İTK ile tanınmaları, toksisiteleri, etki mekanizmaları

Ders:

Bitkisel İlaçların Ruhsatlandırılması ve Yasal Düzenlemeler  

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-0-1

İçerik:

Dünyada ve Türkiye’de bitkisel ilacın yasal durumu, ilaç ile ilgili yasalar,  Bitkisel ilaç ruhsatlandırma  prensipleri, ruhsatlandırma dosyası hazırlanması, ESCOP, Komisyon E vb kuruluşların tanıtılması. 

Ders:

Bilimsel Literatür Tarama Yöntemleri

Tipi ve kredisi:

 Seçmeli, 1-0-1

İçerik:

Fitoterapi  ile ilgili süreli yayınlar, kitaplar, farmakopeler, veri bankaları, bilimsel   makale yazım kuralları.