Yaşadığımız dünyayı ne kadar tanıyoruz?
Yeşil Adımlar
Yeryüzünde halen 442 adet nükleer santral var.
***
İtalya, Çernobil faciasından sonra tüm reaktörlerini 1987’deki ulusal bir refarandumla kapattı. İspanya’da şu ana kadar 3 reaktör kapatıldı. İsveç ve Almanya nükleer enerjiden vazgeçme kararı aldı. ABD ve Kanada, 1978’den bu yana yeni sipariş vermedi. Avusturalya, Küba, Meksika, Portekiz, Yunanistan, İskoçya, Hollanda, İsviçre, Norveç, Endonezya, Vietnam, Tayland, ve daha pek çok ülke nükleer planlarını terk etti.
***
Güneş enerjisi pazarı her yıl %30 seviyelerinde büyüme gösteriyor. Rüzgar enerjisi giderek daha çok kullanılır olmakta. Artış oranına göre 20 yıl içinde dünya elektriğinin yüzde 12’si rüzgardan sağlanabilir.
***
Türkiye istenen 3 nükleer santral yerine, atık maliyeti çok daha az istihdamı daha fazla olacak güneş, rüzgar, jeotermal gibi yenilenebilir enerjilere yatırım yapmalıdır.
***
Halen dünyada nükleer silah sayısı 30.000 civarındadır. ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Pakistan, İsrail, Hindistan ve son olarak Kuzey Kore Nükleer silah bulunduran ülkelerdir. Sadece, ABD’ye ait, dünyanın çeşitli bölgelerinde 5000’in üzerinde nükleer silah vardır.
***
Adana-İncirlik hava üssü’nde ABD’ye ait 90 nükleer bomba bulunuyor. Bu 90 bomba 1000 tane Hiroşima yaratabilir.
***
İklim değişikliği kontrol altına alınamazsa Akdeniz’de yıl içinde sıcaklığın 35 °C ve üzeri olma süresinin altı haftaya uzaması bekleniyor.
***
Amerika karbondioksit emisyonlarının ya da sera gazının %25’ini üretiyor, AB %15’ini üretiyor. Türkiye’nin dünyadaki artışta %1’lik önemli bir payı olduğu ortaya çıktı.
***
Türkiye %73’le, en yüksek emisyon artışı gösteren ülke oldu. Türkiye’de kömür ile birlikte fosil yakıtların kullanılma oranı %75.
***
Dünyanın 4. büyük gölü olan Aral Gölü, giderek kuruyor. Uzmanlara göre 2015’de tamamen kuruyacak. Türkiye’de ise 3 göl için tehlike çanları çalmakta.
***
Küresel sıcaklık 1900’den beri 0,7 derece artmış bulunmakta. Bu sıcaklık artışının 2100’de 2 dereceyi aşmaması için önlemlerin artması gerekmekte. Önlem alınmazsa ortalama sıcaklıkta 5,5 derece artış olacak.
***
Afrika kıtası’nda ortalama sıcaklık 100 yıl öncesine göre 0,5 derece daha fazla. Bazı bölgelerde çok yüksek artış görülmekte, örneğin Kenya’nın bazı bölgelerinde sıcaklık son 20 yılda 3,5 derece arttı.
***
Amerika’da 2006 yılında Katrina Kasırgası 2 milyon insanı yerinden etti.
***
Önlem alınmazsa küresel ısınmanın maliyeti 7 trilyon doları bulacak ve dünya ekonomisinin %20’sine denk olacak. Bugün önlem almanın maliyeti ise %1’e denk düşüyor.
***
Geçen yüzyılda 10-15 cm yükselen deniz düzeyi, bu yüzyılda, 2100’e kadar 15-95 cm arası bir yükselmeye maruz kalacak. 100 milyon insan iklim göçmeni olacak. Canlı türlerinin %40’ı yok olacak.
***
Geçen 40 yıl içerisinde Sibirya’da ortalama sıcaklık 3 derece arttı.
***
Güney kutbu buzullarının %87’si erime ve küçülmekte.
***
Türkiye, insani gelişme açısından 170 kadar ülke içinde 92.sırada.
***
Türkiye’ye her yıl 2 milyon tona yakın genetiği değiştirilmiş (GDO’lu) mısır, soya, pamuk gibi ürünler hiçbir denetime tabi olmadan girmekte; çeşitli ürünlere katılmakta, işlenmekte ve 800 çeşidin üzerinde ürün olarak tüketici sofrasına ulaşmaktadır.
***
GDO’lu ürünlerin %98’i böcek ilacı içermektedir.
***
Dünya’da 130’dan fazla ülkede organik tarım yapılmaktadır. Bu ülkelerden 90’ı gelişmekte olan ülkeler, 15’i ise az gelişmiş ülkelerdir. AB ülkelerinde de organik gıda üretimi hızla yaygınlaşmakta, ortalama %25-30 büyüme/yıl göstermektedir.
***
Türkiye’de gazlı içecek tüketiminin %67’si kolalı içecekler.
***
2005 yılında dünyada sigaraya bağlı hastalıklardan yaklaşık 5 milyon kişi, ülkemizde ise 100.000 kişi hayatını kaybetti.
***
Eğer beyaz ekmek soframızdaysa unu beyazlatmak için kullanılan kanserojen olduğu ispatlanmış benzoil peroksit içerebilir. Ayrıca AB’de yasaklanmış ancak bizde kullanılan potasyum bromat, azodikarbonomit ve klorin dioksit katkı maddeleri de ekmeğin içinde bulunabilir.
***
Bir köfte ağırlığının beş katı kadar toprağın verimli tabakasının kaybolmasına neden olabilmektedir ve 2300 litre su ve 600 gram yem gerektirmektedir.
***
Giysilerimizdeki polyester, 3-4 çorba kaşığı petrol içeriyor. Polyester maddesi üretilirken ağırlığının 1/4 kadar hava kirliliğine sebep oluyor. Azot ve sülfür oksitler, hidrokarbonlar, partiküller, karbon monoksit ve ağır metaller havaya karışıyor. Bir çok zararlarının yanında solunum ve kalp hastalıklarına sebep oluyor. Polyester üretimi esnasında ağırlığının 10 katı katı karbondioksit çıkararak, küresel iklim değişikliğini arttırıyor.
***
Otomobil km’de yolcu başına 133-200, otobüs 35-62, tren 39-78, uçak 160-465 gram karbondioksit emisyonu çıkarmaktadır.
***
Dünya kağıt tüketiminin yarısının geri kazanılması halinde, 8 milyon hektar orman alanı korunabilir. Geri kazanılan 1 ton kağıt 16-17 ağaç kurtarır, atmosferden 30 kilo atık azaltır. Yalnızca İstanbul’da tüketilen 450.000 ton kağıt geri kazanılsa, Türkiye’de yılda 38 km² (Büyükada’nın yaklaşık 2,5 katı) ağaçlık alan korunabilir.
***
Senede yaklaşık 9000 DC 10 tipi uçak imal edilebilecek kadar alüminyum kutu çöpe atılıyor. Bir alüminyum kutuyu üretmek için harcanan enerji bir televizyonu 3 saat çalıştırabilir.
***
Pil yapımı için harcanan enerjinin aynı pilin ürettiği enerjinin 50 katı olduğunu biliyormuydunuz?
***
10 milyon floresan lamba bir kömürle çalışan santralın üretimini gereksiz kılabilir.
***
Bu yıl içinde 25.000 kişi su kirliliği nedeni ile oluşan hastalıklardan öldü. Bu şekilde su tüketimine devam edersek 2025 su kıtlığı yılı olacak ve 1 milyar insan temiz sudan tamamen yoksun kalacak.
***
