Biyogüvenlik Yasa Taslağı'nm çıkarmayan 1 'bunun yerine Türkiye'ye genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) veya GDO'lu ürün ithalatında Avrupa Birliği (AB) referanslarını dikkate alacağını duyuran Tarım ve Köyişleri Bakanhğı'na başta GDO'ya Hayır Platformu olmak üzere birçok uzmandan tepki geldi.
Tarım Bakanlığı, Biyogüvenlik Yasa Taslağı'nm çıkarılamaması nedeniyle, gıda ve yem maddelerinde kullanılan GDO'ların, GDO içeren veya GDO'lardan üreten bileşen içeren veya GDO'lardan üretilen gıda ve yem maddelerinin izin, tescil, kontrol ve denetim hizmetlerinde uygulanması gereken usûlleri, çıkardığı bir talimatla belirledi. Haziran ayında yayımlanan talimata göre, sadece AB tarafından gıda ve/veya yem maddesi olarak onay verilen GDO ve GDO'lu ürün ve ürün grupları, talimat kapsamında değerlendirilecek. AB'nin onay listesi, bakanlık tarafından güncelleşecek. AB onay listesinde yer alan ürünlerin, onay listesinde yer alan ürün gruplarını içeren gıda ve yem maddelerinin ithalatında, üretici veya ihracatçı ülkenin resmi/yetkili otaritesinden, ürünün GDO içerip içermediğine dair beyan-belge istenecek. Ürün en fazla yüzde 0,9 oranında GDO'yu içeriyorsa veya üründe hiç GDO yok ise söz konusu beyan/belgede "Bu ürün GDO içermemektedir" ifadesi yer alacak. Ürünün GDO içerdiğinin beyan edilmesi halinde ise beyan edilen gen AB onay listesinde yer alıyorsa, talimat ve ilgili diğer mevzuat gerekliliklerini sağlaması şartışla, ürüne ithalat izni verilecek. Talimat, 1 Ağustos'tan itibaren geçerli olacak ve bu tarihten önce kontrol belgesi alan ürünlere uygulanmayacak.
GDO'LU ÜRÜN İTHALATI SERBESTLEŞİYOR
Türkiye'de GDO'ya ve GDO'lu ürünlere karşı mücadele yürüten GDO'ya Hayır Platformu bakanlık talimatını, "GDO'lu ürünlerin ithalatını serbestleştirdiği, Türkiye'de tarımsal üretim ile tüketici sağlığını tehlikeye atan düzenlemeler içerdiği, GDO'lu ürünlerden zarara uğrayacak üretici ve tüketicilerin zararları ve bu zararların kaynağı ile ilgili ispat külfeti konusunda hiç bir düzenleme getirilmediği" gerekçesiyle eleştirdi. Türkiye'ye 1989'dan beri başta mısır ve soya olmak üzere milyonlarca dolarlık GDO'lu ürün ithal edildiğini, son dönemde ithal edilen 250 bin ton mısır 100 bin tonunun Arjantin'den getirildiğini hatırlatan platform sözcüleri, bunun GDO oranının bilinmediğine dikkati çekerken, ABD, Arjantin, Brezilya gibi birçok GDO'lu ürün üreten ülkelerin Cartagena Biyogüvenlik Protokolü'ne taraf olmadığını hatırlatıyor.
İTHALAT YAPILAN ÜLKELERİ KAPSAMIYOR
Platform sözcüleri, bakanlıkça hazırlanan talimatın sadece AB'den yapılan ithalatı düzenlediğini, GDO'lu ürünlerin büyük bölümünün ithal edildiği ülkeleri kapsam dışında bıraktığını belirtirken, GDO'lu ürünler hakkında tüketiciye bilgi vermeyen firmaların ve ürünlerinin açıklanması yönünde çalışma yaptıklarını bildirmişti.
GDO'ya Hayır Platformu, son olarak, talimatı protesto etmek amacıyla, GDO'lu ürünler içeren bazı gıdaları, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker'in bakanlık makamına posta ile göndermişti. Uzmanlar da, GDO'lu ürünlerin tarım ve insan sağlığı üzerindeki etkileri konusunda kesin araştırmalar bulunmadığına işaret ederken, yine de insanların ne tükettiğini bilmesi açısından, gıda etiketleri üzerinde bilgi verilmesinin gerektiğini vurguluyorlar. Birgün