Haklarında inceleme ve soruşturma yapılan sağlık hizmeti sunucularının belli koşullar altında ödemelerinin durdurulması, 10.09.2014 tarihli 6552 sayılı torba kanunun 54. maddesi ile düzenlenmişti.
SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularının (eczane, sağlık kuruluşu, optisyenlik müessesesi vb.) ödemelerinin durdurulmasına dair işlemlerin ayrıntıları ise T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından hazırlanan ve SGK Yönetim Kurulunun 18.12.2014 tarih ve 566 sayılı kararı ile yürürlüğe giren “Sağlık Hizmeti Sunucularının Ödemelerinin Durdurulmasına İlişkin Usul ve Esaslar” ile belirlendi.
Esasen ilaç temininde bu türden bir düzenlemenin, “sözleşme ile yapılıp”, uygulamaya ilişkin eksiklikleri takip edilerek sonraki sözleşmelerde gözden geçirilebilmesi sözkonusu olabilecekken, doğrudan yasa ile çıkarılması, olası sakıncaların önlenebilmesinde güçlükler yaratacak zor bir yoldur.
Bu düzenlemeye göre, Kurum müfettişleri, yürüttükleri inceleme veya soruşturmalar sırasında, Kurum alacağının tahsilinin riske gireceğini öngörmesi halinde, inceleme veya soruşturmanın her aşamasında toplanabilen delil ve bulgular çerçevesinde ödemelerin durdurulmasını yazılı olarak talep edebilecek.
“Usul ve Esaslar”ın 3. maddesinde Kurum zararına neden olan fiiller, 4. maddesinde ise Kurum alacağının tahsilini riske sokan haller belirtilmiştir. Sağlık hizmeti sunucusu hakkında inceleme ya da soruşturma yürüten müfettişin, sağlık sunucusunun Kurum’daki muaccel ve müeccel alacaklarının ödenmesini, riske gireceği öngörülen alacakla orantılı olarak durdurması mümkündür.
Ancak durdurma işlemi, müfettişin yazılı talebi üzerine SGK Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nda oluşturulacak üç kişilik komisyonun uygun görmesiyle mümkün olabilecektir. Ödemelerin durdurulması 6 ayı geçemeyecek ve Komisyon daha az süre için durdurma kararı verebilecektir. Ödemesi durdurulacak tutarın üst sınırı ise her bir ay için aylık fatura tutarının % 70’ini geçemeyecek.
Sağlık hizmeti sunucusunun Kurum nezdindeki muaccel olan alacaklarının her biri için 6183 sayılı yasaya göre geçerli nitelikte teminat vermesi halinde, durdurma işlemi bu kararı uygulayan Kurumun ilgili birimi tarafından kaldırılacak ve Kurum nezdindeki alacakları ödenecek.
Geçmişte sosyal sigorta kurumları henüz birleşmemişken yapılan sözleşmelerde rastlanan “ödemelerin askıya alınması” yöntemi, kimi zaman açık kamu zararının tahsili bakımından yararlı olmuşsa da, genel olarak son derece sorunlu ve güçlük çekilen uygulamalardan biriydi.
Bu nedenle, uygulamanın geri dönmüş olmasını bir olumsuzluk, ancak yöntemin ayrıntılı ve kısmen kimi mağduriyetleri önleyecek şekilde çerçevelenmesini ise olumlu bir durum olarak değerlendirmek gerekir.
Ödemelerin durdurulmasının bu şekilde kanunla yapılması, sözleşme ile kurulan ilaç temin sürecine yukarıdan ve doğrudan, tek taraflı, kamusal zor altında bir yasal müdahaleyi göstermektedir. Aslında sözleşme ile düzenlenebilecek bu konunun yasa ile düzenlenmesi, uygulamanın kolayca değiştirilememesine dönüktür.
Buna karşın her ne kadar yasa ile böyle bir düzenleme yapılmışsa da sözleşmeyle gerçekleştirilen ilaç temin sürecinde, doğru ve hukuksal yaklaşım; uygulamaya hemen değil, SGK ve TEB tarafından imzalanan ilaç temin protokolünde bu yönde bir değişiklik yapıldıktan sonra geçilmesi olacaktır.
https://twitter.com/_FevziCakmak_