Paralel Evrenler Alternatif Hayatlar
Dünyanın geldiği nokta insanların çoğunu memnun etmiyor olmalı ki geçen senenin en çok satan kitabı da oscar töreninde ödülleri silip süpüren filmi de paralel evrenler ile ilgili. Mutlaka başka evrenlerde, alternatif hayatlarımızda daha iyi kararlar vermişizdir ve şu an en kötü versiyonumuzu yaşıyoruz düşüncesi sorunlarımızı çözmeye çalışmaktan daha kolay geliyor olmalı.
Alternatif hayatlar ile ilgili Matt Haig’in 2020 yılında yazdığı, 42 dile çevrilen, dünyanın pek çok ülkesinde çok satanlar listelerinde üst sıralarda yer alan ‘Gece Yarısı Kütüphanesi’ geçen sene de çok satanlar listesinde yerini korumaya devam etti. Kitabın kahramanı Nora Seed hayatının dibe vurduğu bir gecede kendini Gece Yarısı Kütüphanesinde bulur. Gece Yarısı Kütüphanesi'ndeki kitaplar, Nora’ya yaşayabileceği başka hayatları denemek için hak verir ve Nora farklı seçimler yapsaydı hayatının nasıl şekilleneceğini görme fırsatını elde eder.
Aynı şekilde 2023 Mart ayında dağıtılan 95. Oscar Ödülleri ‘nde tüm ödülleri silip süpüren Her Şey Her Yerde Aynı Anda (Everything Everywhere All At Once) filmi de çoklu evrende geçmektedir. Yıllar önce kocası ile Çin'den Amerika'ya göçen, sıradan bir hayatı ve sorunları olan Evelyn, yaşayabileceği alternatif hayatları ve tüm çoklu evrenleri keşfeder. 95. Akademi Ödüllerinde aday olduğu 11 daldan yedisinde ödül almayı başaran film, izleyicileri ve eleştirmenleri ikiye bölmüş olsa da en fazla ödül alan filmlerden birisi olmayı başardı. Film En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, En İyi Özgün Senaryo ve En İyi Film Kurgusu ödüllerinin sahibi oldu.
En iyi film kategorisinde aslında oldukça iddialı başka filmler de vardı. Bunlardan ikisi pek çok sinema severin heyecanla beklediği devam filmleri oldu. Avatar: Suyun Yolu ve Top Gun: Maverick
Avatar filmlerinin yönetmeni James Cameron 2009 yılında ilkini çektiği Avatar filmini zaten bir seri olarak düşünüyordu. İkinci filmin 2014 yılında vizyona girmesi bekleniyordu. Fakat su altı sahnelerinde daha iyi performans yakalamak için yeni teknolojileri beklemesi, görsel efekt konularında daha fazla çalışmaya zaman tanıması, çekimlere Covid-19 pandemisi ile ara verilmek zorunda kalmasıyla film Eylül 2020’de tamamlandı. Sinemada gösterimi de defalarca ertelemeye maruz kalınca film en son Aralık 2022’de gösterime girdi. İzleyiciler tarafından özellikle görsel açıdan çok beğenilen ve oldukça yüksek hasılat rakamlarına ulaşan film "En İyi Görsel Efekt" ödülünü de almayı başardı.
Top Gun: Maverick ise 1986 yılında vizyona giren efsane film Top Gun’ın devamı olarak çekildi. Tom Cruise’u yine başrolde izlediğimiz ve 1,5 milyar dolar hasılat yapan film 6 dalda aday gösterildiği törenden ‘En İyi Ses Kurgusu’ ödülü ile döndü. Filmde Amerika Birleşik Devletleri donanmasına 30 yılını veren pilot Pate Moverick, hava kuvvetlerine yeniden katılıyor ve görevi esnasında hem belirsiz bir gelecekle hem de geçmişindeki anılarıyla karşı karşıya kalıyor.
Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok (All Quiet on the Western Front ), Erich Maria Remarque'ın 1929 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan 2022 yapımı Alman savaş karşıtı bir filmdir. Film arkadaşlarıyla birlikte Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusu'na yazıldıktan sonra savaşın gerçekleri karşısında kendini risk altında bulan ve kahraman olma umutları yerle bir olan Alman asker Paul Bäumer'in hayatını konu alıyor. Toplamda 9 dalda aday olduğu törenden 4 ödülle ayrıldı: En İyi Uluslararası Film , En İyi Sinematografi, En İyi Prodüksiyon Tasarımı, En İyi Özgün Müzik
Konuşan Kadınlar ( Women Talking) Miriam Toews'in aynı adlı Kanada 2018 romanına dayanan, Sarah Polley tarafından yazılan ve yönetilen 2022 yapımı bir drama filmidir. İki dalda Oscar’a aday olan “Women Talking” filmi “En İyi Uyarlama” dalında ödül aldı. Women Talking, kadınların tutsak gibi yaşadığı fakat kolonideki erkekler tarafından cinsel istimara uğradıkları dindar bir koloniyi odağına alıyor.
İzleyicilerden ve eleştirmenlerden oldukça iyi yorumlar alan The Banshees Of Inisherin ise törenden elleri boş ayrıldı. İrlandalı yönetmen Martin McDonagh tarafından yazılan ve yönetilen bu kara komedi filmi 9 dalda aday gösterilmişti. İrlanda İç Savaşı sırasında, 1923’te ıssız bir adada geçen film, iki kadim dosttan birisinin bir sabah kalktığında diğerini hayatından çıkarmaya karar vermesi üzerine kurulu...“Artık senden hoşlanmıyorum.” cümlesi ile başlayan film diğer arkadaşın bunu kabullenmemesi ve kasabadaki diğer karakterlerin dahil olmasıyla şekilleniyor.
2022 Cannes Film Festivalinde Altın Palmiye ödülünü alan, son dönemlerde yaptığı her filmle adından söz etiren İsveçli yönetmen Ruben Östlund’un filmi Hüzün Üçgeni (Triangle of Sadness ) 95. akademi ödüllerinde 3 adaylık aldı. Oldukça beğenilen ve olumlu eleştiriler alan film törenden ödülsüz ayrıldı. Filmde lüks bir gemi ile seyahate çıkan bir çift ve gemide karşılaştıkları diğer karakterlerle batı toplumunun duruşuna, güç meselelerine mizahı bol bir eleştiri sunuluyor.
Diğer bir en iyi film adayı Elvis Baz Luhrmann tarafından yönetilen Elvis Presley hakkında bir biyografik müzikal drama filmidir. 8 dalda aday gösterildiği törenden eli boş dönen filmlerden birisi oldu. Film Amerikalı ünlü şarkıcı, müzisyen, aktör Elvis Aaron Presley’in 1935 ile 1977 arasındaki kısa yaşamına, menajeri Albay Tom Parker ile ilişkisine odaklanıyor.
Eli boş dönen filmlerden diğerleri ise The Fabelmans ve Tár oldu.
Usta yönetmen Steven Spielberg tarafından çekilen The Fabelmans duygusal bir büyüme hikayesini aktarıyor.
Tár ise Todd Field tarafından yazılan ve yönetilen, Cate Blanchett'in oynadığı psikolojik drama filmidir. Cate Blanchett'in muhteşem performansı ile herkesten büyük beğeni topladığı film, kurgusal bir karakter olan besteci ve orkestra şefi Lydia Tár'ı konu alıyor. Müzik kariyerinde zirvede olan kadın orkestra şefi Lydia Tar‘ın, ego ve arzularının önüne geçemeyişinin doğurduğu sonuçları izliyoruz.
Savaşlar, toplumsal eşitsizlikler, travmalar, tacizler dostluk, doğa, aile vs. Günümüzdeki pek çok konuyu paralel evrenlerde sıfırlama, yenileme ve alternatif hayatlar pek çok kişiye daha romantik geliyor artık. Fakat ben alternatif evrenler hakkında bir şey izleyeceksem hâlâ 1998 yapımı Rastlantının Böylesi (Sliding Doors) filmini izlemeyi tercih ederim.
Tek evrenli hayatımıza baktığımda ise yazımı ‘Gece Yarısı Kütüphanesi’nde de geçen Robert Lee Frost ‘a ait bir şiirin dizeleriyle bitirmek isterim..
Bir ormanda yol ikiye ayrıldı, ve ben–
ben gittim daha az geçilmişinden,
ve bütün farkı yaratan bu oldu işte.
Ecz. Neşe Köysüren
kutlunese@hotmail.com
