Fevzi ÇAKMAK
SGK Başmüfettişi
Eczaneler ve Eczane Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’ten vazgeçildi!..
Böyle başlayıp birkaç cümle daha yazılsa, Yönetmelik konusu inanılmaya hazır güçlü bir asparagas habere dönüşebilir…Küçük bir şaka bu, ama “ne oldu bu Yönetmelik” demeyen de kalmadı artık.
6308 sayılı Yasa’nın Geçici 4. maddesine göre yeni yönetmeliğin, Kanun’un yürürlüğe girmesinden itibaren altı ay içinde Sağlık Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulması gerekiyordu. Başka bir deyişle 2012 yılı Kasım ayı sonunda yeni yönetmelik yürürlüğe girmiş olmalıydı.
Ama ses seda yok.
Uyulmayan bir kanun hükmünden söz ediyoruz; açık, emredici, net bir kanun maddesi var ortada… Yani Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun İl Sağlık Müdürlüklerine gönderdiği 14.01.2013 tarihli yazısında olduğu gibi, genelge veya yazı çıkararak “Yönetmeliğin çıkışını (şu konuda) erteledim, uygulama eskisine göre yapılmalıdır” diyemezsiniz.
6197 sayılı Yasa’yı değiştiren 6308 sayılı Yasa’nın çıkış sürecinde gösterilen cevvaliyet, heyecan, alkışlar… bir yorgunluk, bir rehavet mi getirdi yoksa.
Hakan Gençosmanoğlu ile röportajında eski TEB başkanı, şimdi AKP İstanbul milletvekili Mehmet Domaç, “Yönetmeliği Sağlık Bakanlığı hazırlayacak. Biz yasayı çok geniş yönleriyle yaptığımız için yönetmelikte çok şaşma olmaz.” demişti.
Ama şaşacağa benziyor…
Anlaşılan Yönetmelik’le sadece Kanun değişikliği ile gelen yenilikler düzenlenmeyecek. Fazladan ve sürpriz değişiklikler olabilir. Yasa’nın getirdiği yeni hükümlere göre değiştirilmesi yerine, tamamen kaldırılarak yeni yönetmelik çıkarılmak istenmesi bunu gösteriyor. Yoksa Yönetmeliğin uzun bir geçmişi yok; 13.10.1992 tarihinde çıkarılmış ve yedi defa ufak tefek değişikliklere uğramış.
Unutmamak ve dikkatle takip etmek gerekiyor: Yönetmelikler, kanunların (ve tüzüklerin) uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkarılan hukuki metinlerdir. Yasa’dan fazlasını düzenleyemez, öngördüğünün dışına çıkamaz.
Yönetmelik, tahmin edilebilir kimi konular üzerinde tartışma yarattığı için çıkarılamıyor olabilir.
Nedir bunlar…İkinci eczacılık için konulacak ciro tutarı ve reçete sayısı kriteri, 6197 sayılı Yasa’da eczane çalışma saatleri konusunda açık, anlaşılır bir hüküm bulunmuyorken buna ilişkin düzenleme yapma isteği, kapatılan eczanelerin durumu, kazanılmış hakların kullanımındaki belirsizlikler, nöbet konusu, yönetmeliğin hazırlanmasında paylaşımcı olmayan tutum, hizmet ve yerleştirme puanlarının saptanmasındaki sıkıntılar...Liste uzayabilir. Ancak bunların toplamı bizi anlamlı bir sonuca götürüyor.
O da aslında gerçek nedeni ortaya çıkarıyor.
6308 sayılı Yasa ile getirilen değişikliklerin, yeterince altyapı çalışması yapılmadığı için teknik olarak yaşama geçirilmesinde güçlükler var. Boşluklar var Yasa’da… Yönetmelik’ten yasa hükmünde konuları düzenlemesi bekleniyor.
Bu nedenle Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun işi zor.
Örneğin eczacılar hakkında yapılacak ilçe esaslı puanlama kriterleri henüz ortada yok. İlçelere göre sosyoekonomik gelişmişlik endeksi yaklaşık on yıl önce çıkarılmış ve ilginç biçimde üç büyükşehir ilçeleri için bu listede katsayı belirlenmemiş. Neye göre hesaplama yapılacak peki? Belli değil.
Yönetmelik çıksa geçici maddelere ihtiyaç var... Çıkmazsa sürekli ertelemelere muhtaç. Üstelik futbol deyimiyle 90+ dakikalar oynanıyor ve iş giderek zorlaşıyor.
