COVID-19 OLGULARINDA ANTİVİRAL TEDAVİDE HİDROKSİKLOROKİN SÜLFAT ŞURUP FORMÜLÜ
Değerli Meslektaşlarım;
Koronavirüs hastalığı insanları etkileyen, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2'nin neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığı İlk olarak 2019 yılında Çin'in Vuhan şehrinde keşfedilmiş hastalık, keşfinden bu yana dünya çapında yayılarak 2019-20 koronavirüs pandemisine yol açmıştır.
Hastalıkta görülen yaygın semptomlar arasında ateş, öksürük ve nefes darlığı yer almaktadır. Kas ağrıları, balgam üretimi ve boğaz ağrısı ise daha az yaygın görülen belirtileri oluştururlar. İshal gibi gastrointestinal belirtiler rapor edilmiştir.
Vakaların çoğu hafif semptomlara sahip olsa da, bazı hastalarda şiddetli zatürre ve çoklu organ yetmezliği meydana gelebilir.
Virüs genellikle öksürük sonucu oluşan damlacıklar vasıtası ile insandan insana bulaşır. Kontamine olmuş yüzeylere dokunulmasının ardından kişinin kendi yüzüne dokunmasının da diğer bir yayılma yöntemi olabileceği düşünülmektedir.
Virüse maruz kalındıktan semptomların ortaya çıkmasına kadar geçen kuluçka süresi 2 ila 14 gün arasında olup, ortalama olarak 5 gün sürmektedir.
Önerilen önlemler arasında sıkça el yıkama, diğer kişiler ile fiziksel mesafeyi koruma ve elleri yüzden uzakta tutma yer alır. Maske kullanımı virüs şüphesine sahip kişiler ile yakınlarına önerilmekte olup, genel halka önerilmemiştir.
Aşısı ve özel antiviral ilacı bulunmayan COVID-19, semptomatik tedavi, izolasyon ve deneysel yöntemler ile yönetilir. Araştırma ve deneysel tedaviler, aşı geliştirme, eski antiviral ilaçların COVID-19 için kullanımı, pasif bağışıklama ve sitokin fırtınası önlemeyi içerir.
Çeşitli antiviral ilaçlar COVID-19'u tedavi etmesi için araştırılmakta, bazıları ise klinik araştırmalarda kullanılmaktadır.
Sıtma tedavisinde kullanılan klorokin Şubat 2020'de Çin'de tedavi için araştırılmış, öncül sonuçlar maddeyi etkin göstermiştir. Hidroksiklorokin, SARS-CoV-2'yi in vitro inhibe etmektedir. Bir çalışmada, klorokinin COVID-2019 ile ilişkili pnömoni tedavisinde "akciğer filmi bulgularını iyileştirdiğini, negatif testleri teşvik ettiğini ve hastalık süresini kısalttığını" belirtmiştir. Ancak araştırmanın daha çok incelenmesi gerektiği düşünülmektedir.
Azitromisin, hidroksiklorokin ile kombinasyon halinde potansiyel bir tedavi olarak incelenmiştir. Bir klinik çalışma, SARS-CoV-2'ye sahip olduğu PCR testleri ile doğrulanmış olan 36 deneği değerlendirmiştir.
Deneklerden 20'si ilaçlardan birini veya her ikisini, geri kalan 16'sı ise plasebo ilaçları almıştır. Altı gün sonra virolojik açıdan iyileşmenin (PCR testlerine göre virüsün negatif çıkması), hem azitromisin hem de hidroksiklorokin ile tedavi edilmiş vakaların %100'ünde, sadece hidroksiklorokin almış hastaların %57.1'inde, kontrol grubunun ise %12.5'inde görüldüğü rapor edilmiştir.
Sitokin fırtınası, ileri evrelerdeki şiddetli COVID-19 vakalarında görülebilen ve aşırı sitokin üretimine bağlı ölümcül olabilen tıbbi bir komplikasyondur. Hidroksiklorokinin sitokin fırtınalarına karşı etki gösterdiğine dair kanıt bulunmaktadır.
Ülkemizde Hidroksiklorokin Sülfat 200 Mg film tablet (PLAQUENİL) olarak bulunmaktadır. Ancak şurup formu bulunmayan bu ilacın tableti kullanılarak şurup formunu yapmak mümkündür.
HİDROKSİKLOROKİN 25 mg/ml SÜSPANSİYON
Formül:
Rp.
16 ml 32 ml 64 ml
Hidroksiklorokin sülfat 200mg 2 tablet (400 mg) 4 tablet (800 mg) 8 tablet (1600 mg)
Basit Şurup (TFM-01/2017) 16 ml (k.m) 32 ml (k.m) 64 ml (k.m)
Formülün hazırlanması:
%70’lik İzopropil alkol kullanılarak tablet yüzeyinden film kaplama çıkarılır. Bunun işlem için tabletler küçük bir dozlama kabına konur ve sadece tablet yüzeyinde bulunan film kaplamayı çıkarmak için %70 izopropil alkol eklenir. 10 saniye bekletilir. 10 saniyeden uzun süre asla bekletilmez. Daha sonra tabletler kağıt havluya konularak tabletler üzerindeki film kaplamayı çıkarmak için hafifçe ovulur. Tabletler havana alınarak ince toz haline gelinceye kadar havan eli yardımıyla ezilir. Toz karışımı konik mezüre aktarılır. Havan ve havan eli bir miktar su ile yıkanarak kalan doz mezüre aktarılır ve yavaşça basit şurup eklenerek karıştırılır. Homojen dağılımı sağlamak amacıyla en az 30 saniye iyice çalkalanır. Hazırlanan süspansiyon amber şişe içerisine konur. Etiketlenir. Her kullanım öncesi iyice çalkalanmalıdır. Hazırlanan süspansiyon ml başına 25 mg hidroksiklorokin içermektedir, hasta için gereken doz buna göre ayarlanarak kullanılmalıdır. Süspansiyonun stabilitesine ilişkin yeterli düzeyde çalışma bulunmadığından taze hazırlanması önerilmektedir.
Hidroksiklorokin sülfat, suda çözünebilmektedir. İlacın toz haline getirildikten sonra hem acı tadının maskelenmesi hem de süspansiyon halinde hazırlanabilmesi için basit şurup kullanılabilecektir.
Basit Şurup (TFM-01/2017)
Rp.
Sükroz (Çay Şekeri) 667 g
Saflaştırılmış Su, k.m. 1000 mL
Formülün hazırlanması:
Darası alınmış bir kap içerisinde şeker, su ile yüksek olmayan bir ısıda su banyosunda eritilir. Sonra devamlı olarak karıştırılarak bir taşım kaynatılır. Buharlaşıp azalan suyun yerine kaynar su ilave edilir. Sıcak iken bezden geçirilir veya süzülür.
Örnek; 200 mL şurup için Şeker = 667*200/1000 = 133,4 g
133,4 gram şeker tartılarak ılık su banyosunda eritilir. Karışım kaynadığı noktadan alınıp soğumaya bırakılır. Azalan su üzerine gerekli hacim kadar saflaştırılmış su ile tamamlanır.
Kaynak:
KAMU HASTANELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEDARİK PLANLAMA, STOK VE LOJİSTİK YÖNETİMİ DAİRE BAŞKANLIĞI
Hastane Eczacılığı Yönetim Birimi
Yayımlanma Tarihi: 24.03.2020
Sağlıklı günler dileğiyle…
