Ecz. Mehmet Domaç
TEB önceki Başkanı, e. İstanbul Milletvekili
"YARDIMCI eczacılığın ÖMRÜ" kişilerin ECZACI odası seçimlerine hazırlanırken popülist yaklaşımları üzerinden değerlendirilemez.
"YARDIMCI eczacılığın YARARI" ise halkın sağlık hizmetini nitelikli sağlık çalışanı eliyle almasıyla ortaya çıkar. Genç meslektaşlarıma YARARI sağlık hizmetini kamuya nitelikli sunmaları ve bu hizmet nedeni ile ülke insanının sağlıklı yaşamına katkı sağlamalarıdır. Eczaneye YARARI ilaç, ilaçla tedavi hizmetinin niteliğinin artmasıdır. Gerçek hizmet budur.
Eczanede çalışanların hiçbirinin akademik eğitimi yoktur. İstisna iki yıllık ECZACILIK HİZMETLERİ YÜK. OKULUNU bitirip eczanede çalışanlardır. Bir araştırın bakalım ECZACILIK Hizmetleri Yüksek Okulunu bitiren kaç kişi eczanede çalışıyor. İstanbul Eczacı Odası Başkanı’ nın açıklaması 10.000 eczane çalışanının hiçbirinin sağlık ve ECZACILIK alanında eğitimi olmadığı kursa gitmeyi istedikleri şeklinde. Söz konusu duruma yönelik onlarca örnek verebilirim.
Eczaneler bugün en yüksek teknoloji ve en karmaşık etki mekanizmaları ile etkin olan ilaçları (Biyoteknoloji, NANOTEKNOLOJİ) eczane çalışanları ile hastaya ulaştırıyorlar. Bu tür hizmeti kim kabul eder. Hiç kimse. Eczacılar sorumlu denebilir. O zaman süreci geride kaldı. Artık hastayla birebir ilgi ve hizmet zamanı. Eczanede hastaya ilaç verme yetkisi yalnız eczacıya aittir.
Sorumluluk sahibi olup halkını düşünenler var. 6197 sayılı yasa değişikliği yapılırken halkın nitelikli ECZACILIK hizmeti alması birinci önceliktir. Yasayı hazırlayan ve yapanlar böyle düşündüler ve o şekilde hareket ettiler. Bu yasayı istihdamla bitiştirmek tamamen hatadır. Bazı kişiler böylesi bir hataya düşüyorlar. İkinci eczacılığı eczacılar ihracat yapıyordu onun için çıktı gibi yazanlar var. Tamamen yanlış eczacılar eczanelerinden ihracat yapamazlar. Eczacının ilaçları hangi yolla kimlere vereceği açıkça bellidir. Onun için ikinci eczacılıkta böyle bir gerekçe hiçbir zaman olmadı ilk defa duyuyorum.
Çok anlattım yine de anlatmaya devam etmeliyim. İkinci ECZACI çalışan eczanelerde reçete sayısı ve ciro yüksektir. Reçete sayısının yüksek olması nedeniyle eczacı o reçetelerin çoğunu görmemektedir. Eczacılık hizmetinin nitelikli verilmesi reçetelerin eczacı tarafından verilip denetlenmesi ile olanaklı. İkinci ECZACILIK yasaya bunun için konuldu. Köşe yazısında verilen rakam yanlış 680 ikinci ECZACI eczanelerde çalışıyor. SGK da çalışan eczacı sayısından 200 eksik. Ülkemizdeki özel hastanede çalışan ECZACI sayısı ile hemen hemen eşit durumda.
Yardımcı eczacılıkla ilgili açılan dava hakkında bilgim yok. Ancak bir kanun maddesi başka bir kanunla kaldırılabilir veya değiştirilebilir. SB ve TİTCK’ nın tavrının ne olduğunu dava dosyasına bakarak görebiliriz. Sizin de nasıl bir dava açtığınızı dosyadan anlayabiliriz.
Dünyada YARDIMCI ECZACILIK ve eczanede çalışanlar hakkında çok farklı uygulamalar var. Çok sayıda örnek vermek olanaklı. DÜNYADA OLMAYAN İLAÇ VE SAĞLIKLA İLGİLİ HİÇBİR EĞİTİM ALMAMIŞ KİŞİNİN ECZANEDE ÇALIŞMASI. Üstüne üstlük hastaya ilaçla tedavi yapması. Belli koşulları taşıyan eczaneler için zorunlu olarak YARDIMCI ECZACI çalıştırmak gerekiyor. Sağlık hizmeti yapıyoruz bu hizmeti kişinin keyfine, istemine, gönül rızasına bırakamayız.
Sağlık merkezleri, poliklinikler, diyaliz merkezleri, madde bağımlılığı tanı ve tedavi merkezleri vb. sağlık alanında hizmet veren kurum ve kuruluşların hangi koşullarda kimleri çalıştırmak zorunda olduklarına bakarsanız, kural koyucunun hangi kuralları koyabileceğini anlamak olanaklı olur. Sağlık hizmeti onsuz olunmaz, yerine başka bir hizmetin konulamayacağı kamusal bir hizmet biçimidir. İkinci sınıfı ve ikinci eli yoktur.
Biliyorum ki YARDIMCI Eczacılıkla ilgili yazan meslektaşım hukuk mezunu. Diyorlar ki böyle bir kanun olmaz, ücret yasayla belirlenemez. Şimdi tam hukukçularla ilgili bir örnek:240 bin sermayeli Anonim şirketler bir avukat tutmak zorundalar. Ödenmesi gereken ücrette 20 Kasım 2020 itibariyle 3405 tl (Barolar Birliğince resmi gazetede yayımlanan ücret). Sormuyorum karşı mısınız diye.
YARDIMCI ECZACI ve ikinci ECZACI için ücret değil asgari ücret tespit edilmiştir. Eczacılar asgari ücretin üstünde ödeme yapabilirler, YARDIMCI eczacılarda talep edebilirler anlaşırlarsa akit yaparlar. Yasada anlaşma özgürlüğünü sınırlayan hiç bir madde yok. Asgari ücret tespiti anayasal, yasal bir uygulama.
6197 sayılı kanun yapılırken TEB ve ECZACI odalarının, derneklerin görüşleri alındı. Alt komisyona davet edildiler görüşleri soruldu, dinlendiler. Bu konuda karşı çıkıp açıklamada bulunan olmadı. Ayrıca TBMM de bulunan partiler aynı yasa teklifini verdiler. 6197 sayılı yasanın değişimi TBMM de oy birliği ile gerçekleşti. Şimdi iki yılda bir yapılan seçimlerde odalara, derneklere, sendikalara, koop’lara ve benzeri SİVİL kuruluşlara soralım deyip seçim propagandası doğru değil gerçekçi de değil.
6197 sayılı yasanın hazırlıkları tartışmaları Meclis'e gelişi 17 yıl zaman aldı. Bu hazırlıklarda sabırla davranan biri olarak sonrasındaki görüşlere, yazılara sabırla yaklaşıyorum. Hazırlığında yoklar, yapılış tartışmalarında yoklar, kanunlaşmasında yoklar. "Kalksın, değiştirilsin "sloganını atmakta özgürler. Çok bilinen özlü söz vardır Anadolu'da " TARLADA İZİN OLMAZSA HASATTA GÖZÜN OLAMAZ". O kadar kolay olmadı 6197 sayılı yasayı değiştirmek. Sanırım bundan sonrada kolay olmayacaktır. Sabredin yardımcı eczacılığın ECZACILIK hizmetlerinin niteliğinin artmasına katkı sağladığını göreceksiniz. İlaç hizmeti sunarken karaciğerimizi, böbreklerimizi beynimizi nasıl korumamız gerektiğine bir yerden başlamamız gerekiyor neden yardımcı ECZACI ile bu tür uygulamaları gerçekleştirmiyoruz neyi bekliyoruz. İlaç hizmeti sunumunun ECZACI eliyle yapılmasının önemini biliyorsunuz yardımcı ECZACI ile uygulayın.
Yardımcı eczacılığa ECZACILIK fakültesi dekanlarının karşı olduğu, sizin de karşı olduğunuzu söylüyorsunuz. Sorun bakalım ECZACILIK fakültesi dekanlarına ECZACILIK eğitiminin dört yıla indirilmesine rıza gösteriyorlar mı? 2008 de ECZACILIK fakültesi eğitimi 5 yıla çıkarıldı 13 yıl oldu (ARTIK) indirilsin diyorlar mı? İngiltere'de 4 yıl örneğini verebilirsin.
KOSGEB gerçekçi bir uygulamadır. Eczaneler bu uygulamadan yararlanıyor. Yardımcı ECZACI ücretinin yüzde ellilik kısmını karşılar. 3 kişilik sigortalı çalışanı 1-2 kişi gibi aşağıya çekmek gerekir.
Anladığım kadarı ile yardımcı eczacılıkla ilgili yazan meslektaşımın rakamlarla arası iyi değil ilgi de duymuyor. Şu anda 2000 yardımcı ECZACI görev yapıyor. Yardımcı ECZACI İkinci ECZACI toplamı sağlık bakanlığında çalışan ECZACI kadar. Ben böyle bakmıyorum siz istihdam yönünden baktığınız için yazdım. Benim bakışım SAĞLIKLI SAĞLIK ve ECZACILIK hizmeti için YARDIMCI ECZACI. Rakamları biraz artıralım bugün itibarı ile ülkemizde 27 803 ECZANE var. Toplam ilaç cirosunun bu yıl yüzde yirmi artacağını hesaplarsak 2021 yılında eczacıların yüzde 7,3 YARDIMCI ECZACI çalıştıracak durumdan iken 2022 de yüzde onu YARDIMCI ECZACI çalıştıracak. Bu durumda tüm mezunların YARDIMCI ECZACI olarak çalışacakları alan ortaya çıkacak. Tabi bunlara SB ve Özel hastaneleri de ilave etmek gerekir. OLUMLU OLUP ÇÖZÜM ÜRETMEK İNSAN MUTLULUĞUNU ARTTIRIR, ÇÖZÜMSÜZLÜK İSE ÜRETİMİ VE GELİŞİMİ ORTADAN KALDIRIR.
YARDIMCI ECZACILIK terminolojisine gelince 12 yıl üniversitede görev yaptım görevim asistanlıktı(yardımcı) aşağılandığım hiç aklıma gelmedi, hissetmedim aksine gurur duydum. Bugün de öyledir. İnsanlar hangi işi yaparsa yapsınlar yaptıkları işi bilerek Hakkı'yla yapıyorlarsa gurur duyarlar
Biz de onlarla gurur duyarız. Bu tür kariyerist yaklaşımlar mesleğe de meslektaşlara da bir katkı sağlamaz. Aksine zarar verir. Yazında ECZACI istihdamı demiş bir öneride bulunamamışsın. Naçizane birkaç öneride bulunacağım belki seçim çalışmana katkı sağlar.
1-ECZACILIK fakültelerinin büyük kısmı kapatılmalı. İlaç AR-GE MERKEZİNE dönüştürülmeli hemen yapılmalı aksi durumda vakıf fakülteleri bir süre sonra iflas edecekler.
2-Serbest eczacılar için insanca yaşayacak uygun bir emeklilik sistemi kurulacak (Bunun için gerçekçi bir önerim var) 65 yaşında veya 39 yıl ECZANE çalıştıran ZORUNLU emekli olacak.
3- Aile sigortası kurularak evde bakım hizmetlerinin eczacılar tarafından verilmesi sağlanacak
4-Ülkemizde bulunan 35 ilaç AR-GE merkezinde 1300 kişi çalışırken 50 yi bulmayan ECZACI sayısının artırılması için önlemler alınacak
5-ECZACI UZMANLIK alanlarının uzmanlık asistan kadrolarının artırılması sağlanacak
6- Hastanelere 50 yatağa bir ECZACI görevlendirilmesi sağlanacak
7- Ecza depolarına sorumlu müdür dışında ECZACI ürün sorumlusu alınması sağlanacak
Daha çok maruzatlarım var ancak şimdilik bu kadarı yeterli. Tüm eczacılara kolay gelsin...
