“Provizyon uygulama programı üzerinde yapılan bir teknik çalışma nedeniyle meydana gelen bir eksikliğe bağlı olarak, 16 ve 17 Şubat tarihlerinde bazı sigortalılarımız sağlık provizyonu alamamışlardır. Aksaklığın fark edilmesi ile birlikte provizyon sistemindeki hata düzeltilerek işinden ayrılan sigortalılarımızın eczane ve hastanelerde sağlık yardımlarından yararlanması 18 Şubat 2010 tarihi itibariyle sağlanmıştır.
Bu vesile ile 16 ve 17 Şubat günlerinde provizyon alamayan vatandaşlarımızdan özür dileriz.”
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) geçtiğimiz cumartesi günkü basın duyurusu böyle bitiyordu.
Ne olmuştu da özür diliyordu, SGK?
•••
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SSGSS) Kanunu 2006 Haziran’ında kanunlaşmış… Genel Sağlık Sigortası (GSS) da 1 Ekim 2008’de yürürlüğe girmişti.
O günden bu yana… İşten çıkarılan sigortalılar yüz gün boyunca sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyordu.
SGK, 5510 sayılı Kanun’u yaklaşık bir buçuk yıl boyunca böyle uygulamıştı.
Geçen haftaysa uygulamayı aniden değiştirdi… Yüz günlük süreyi on güne düşürdü.
Basına yansıdığına göre, SGK yetkilileri SSGSS’yi şimdiye kadar yanlış yorumladıklarının… Yanlış yorumlayınca da, doğal olarak, yanlış uyguladıklarının farkına varmışlardı... Aniden.
Doğru olanı… İşsizlerin, işsiz kaldıktan sonra sadece on gün boyunca GSS’den yararlanabilmesiydi.
Daha sonra… “Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak” SGK tarafından test edileceklerdi.
Eğer aylık gelirin aile içindeki kişi başına düşen tutarı asgari ücretin üçte birinin, 246 TL’nin yani, altında ise… Testi başarı ile geçip yoksul olduklarını kanıtlayacaklar… Ve prim ödemeksizin GSS’den yararlanabileceklerdi.
Yok, eğer üzerindeyse… İşsiz bile olsalar GSS primlerini yatıracaklardı… Mecburi.
Yoksa sağlık hizmeti alamayacaklardı.
•••
Nitekim öyle oldu.
İşten çıkartılalı on günden fazla süre geçen sigortalılar… Sadece sigortalılar değil… Eş ve çocukları, bakmakla yükümlü oldukları anne ve babaları…
SGK’nın geçen haftaki uygulamasından sonra… Gittikleri hastanelerden geri çevrildiler.
SGK muayene ve tedavi olabilmeleri için provizyon vermiyordu, çünkü.
Olay “İşsize sağlık darbesi” başlıklarıyla basına yansıyıp büyük tepki alınca da… “Teknik aksaklık oldu” bahanesine sığınıp… Çevreye verdiği geçici sağlıksızlıktan dolayı özür dileyerek tekrar yüz güne çıkardı.
Peki işin aslı ne, işsiz kalan sigortalılar kaç gün boyunca GSS’den yararlanabilirler?
•••
SSGSS’de konuyla ilgili iki madde var.
67. maddeye göre… İşten çıkartılan sigortalılar on gün süreyle GSS’den yararlanabiliyor.
Ancak… Eğer son bir yıl içinde doksan gün prim ödemişlerse… Bu süreye doksan gün daha ekleniyor, toplam yüz güne çıkıyor.
61. maddeye göre ise bu süre sadece on gün.
Yani… Aynı Kanun, aynı konuda, birbirinden iki farklı hüküm içeriyor.
Sorun buradan çıkıyor.
Tehlike de hâlâ geçmiş değil.
SGK, bir buçuk yıl boyunca yaptığı gibi, 67. maddeyi esas alırsa… İşini kaybeden sigortalılar yüz gün boyunca sağlık hizmeti alabilecek.
Geçen hafta yaptığı gibi, 61. maddeyi esas alırsa… Süre on güne inecek.
Bitirirken hatırlatalım.
IMF’nin, Dünya Bankası’nın… Milliyetçi, muhafazakâr, neo, teo-liberallerin…
Öve öve yere göğe sığdıramadıkları yapısal “reform”ların en önemlilerinden… SSGSS’den önce yani…
İşsiz kalan bir SSK’lı ve ailesi… Yüz seksen gün sağlık hizmeti alabiliyordu.