Uzm.Ecz. Sevil Ağalar Altınel
Bölüm 2
Biberiye Yağı-Rosmarinus officinalis:
- Anti-enflamatuvar ve analjezik özelliklere sahiptir.
- Biberiye yağı, kan dolaşımını artırarak kas gerginliğini ve ağrıyı azaltır.
- İçeriğindeki 1,8-sineol ve alfa-pinen gibi bileşenler, anti-enflamatuvar ve analjezik etkiler gösterir.
- Biberiye yağının kas gevşetici etkisi, migrenle ilişkili kas gerginliğini azaltabilir.
- Kas gevşetici ve ağrı kesici özellikleri ile migren ağrılarını hafifletebilir.
- Ayrıca, içeriğindeki antioksidan özellikler, hücresel hasarı azaltır ve genel sağlık üzerinde olumlu etkiler sağlar.
- Biberiye yağının içeriğinde bulunan rosmarinik asit COX ve LOX inhibe eder, ağrı kesici ve enflamasyon giderici etki gösterir. Rosmarinik asit romatoit artrit’te önemli rol oynayan T hücre aktivasyonunun apoptozisini indükler.
Biberiye Uçucu Yağı-Rosmarinus officinalis Migren ve Baş Ağrısı Üzerine Bilimsel Bilgiler ve Etki Mekanizmaları:
Rosmarinus officinalis, genellikle biberiye olarak bilinen, baş ağrısı ve migrenler de dahil olmak üzere çeşitli rahatsızlıklar için geleneksel tıpta kullanılan bir bitkidir.
Potansiyel terapötik etkilerinin, anti-enflamatuvar, analjezik ve dolaşımı uyarıcı özelliklerinden geldiğine inanılmaktadır.
Anti-enflamatuvar Özellikler
Biberiye, içeriğinde bulunan rosmarinik asit gibi anti-enflamatuvar etkilere sahip birkaç bileşik içerir.
Enflamasyon, migren ve baş ağrıları sırasında yaşanan ağrının nedenlerinden biridir. Enflamasyonun azalması, baş ağrısının şiddetini hafifletebilir.
Analjezik Etkiler
Biberiye ayrıca analjezik özellikleri ile de bilinmektedir. Ağrı kesici etkilere sahip olduğu düşünülen konfor ve diğer kimyasal bileşikler içerir.
Dolaşım Faydaları
Kan dolaşımını iyileştirerek, baş ağrısı semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Artan kan akışı, daha fazla oksijen ve besin maddesinin beyin hücrelerine ulaşmasını sağlayarak baş ağrılarının şiddetini azaltabilir.
Antioksidan Özellikler
Biberiye, migrenin başlangıcı ve şiddeti ile bağlantılı olabilecek oksidatif stresle mücadelede yardımcı olan zengin antioksidanlar içerir. Antioksidanlar, hücresel hasara ve enflamasyona neden olabilen kararsız moleküller olan serbest radikalleri stabilize eder.
Bazı çalışmalar biberiye yağını içeren aromaterapi uygulamalarının baş ağrısı ile ilişkili ağrı ve nörolojik semptomların yönetimine yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Biberiye yağının inhalasyonu, rahatlama sağlayarak ve gerginliği azaltarak baş ağrılarının sıklığını ve şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kullanım Önerileri
- Topikal Uygulama: Uygun bir sabit yağda seyreltilmiş biberiye yağı, baş ağrısı semptomlarını hafifletmek için alın veya şakaklara topikal olarak uygulanabilir.
- İnhalasyon: Biberiye yağı bir difüzör kullanarak veya doğrudan inhalasyon yaparak baş ağrısı semptomlarında uygulanabilir.
Biberiye uçucu yağı, bir sabit yağa eklenerek cilde uygulanabilir. Ayrıca banyo suyuna da eklenebilir. Biberiyenin sinir sistemine etkisi üzerine yapılan bir incelemede, biberiyenin enflamasyonu iyileştirmede "değerli bir kaynak" olduğu, aynı zamanda iyi bir ağrı kesici, hafıza güçlendirici ve anti-anksiyete üzerinde etkili olduğu görülmüştür.
Ökaliptüs Yağı-Eucalyptus globulus:
- Sinüs tıkanıklığını gidermeye yardımcı olur ve migren ağrılarını hafifletir.
- Ökaliptüs uçucu yağı, anti-enflamatuvar ve dekonjestan etkileri ile bilinmektedir.
- İçeriğindeki 1,8-sineol, mukus üretimini azaltır ve solunum yollarını açar. Burun geçişlerini temizlemeye ve sinüs basıncını azaltmaya yardımcı olur, sinüs basıncı sık tekrarlayan baş ağrılarının nedenidir.
- Anti-enflamatuvar özellikleri sayesinde ağrının şiddetini azaltabilir.
Okaliptüs Uçucu Yağının-Eucalyptus globulus Migren ve Baş Ağrıları Üzerine Bilimsel Bilgiler ve Etki Mekanizmaları:
Ökaliptol (1,8-sineol): Okaliptüs yağı, dekonjestan özellikleriyle bilinen, yüksek konsantrasyonda ökaliptol içerir. Ökaliptol, burun tıkanıklığını açmaya ve sinüs basıncını hafifletmeye yardımcı olur. Sinüs basıncı, sıklıkla sinüs baş ağrıları ve migrenler için bir tetikleyicidir.
- Mukolitik Etki: Ökaliptus uçucu yağı; mukus üretimini azaltarak ve burun geçişlerinden temizlemeye yardımcı olarak, sinüs baş ağrılarıyla ilişkili basıncı ve ağrıyı hafifletebilir.
- Anti-enflamatuvar Özellikler: Okaliptüs yağı, sinüs boşlukları ve burun geçişleri çevresindeki enflamasyonu azaltmaya yardımcı olan anti-enflamatuvar özelliklere sahiptir. Enflamasyon, özellikle sinüsle ilişkili durumlarda baş ağrısı ve migren ağrısına katkıda bulunabilir.
- Ağrı Kesici ve Vazodilatasyon:
- Analjezik Özellikler: Okaliptüs yağı, baş ağrılarını hafifletmeye yardımcı olabilecek doğal ağrı kesici özelliklere sahiptir.
- Vazodilatasyon: Bazı çalışmalar, ökaliptolün vazodilatasyonu, yani kan damarlarının genişlemesini teşvik edebileceğini öne sürmektedir. Vazodilatasyon, kan akışının iyileşmesine yardımcı olur ve başın damar sıkışıklığını azaltarak baş ağrıları ve migren ağrısını hafifletebilir.
- Bilişsel ve Duygusal Gelişim:
- Zihinsel Açıklığın Teşvik Edilmesi: Okaliptüs yağının solunması, migrenlerle sıklıkla ilişkilendirilen belirtiler olan zihinsel açıklığı teşvik edebilir ve yorgunluğu azaltabilir. Ayrıca serinletici ve ferahlatıcı bir etkiye sahiptir, bu da migren atağı sırasında rahatlatıcı etki yapar.
Migren ve Baş Ağrısı Rahatlaması için Uygulama
- Solunum Yoluyla Kullanım: Okaliptüs yağını bir difüzöre koymak veya birkaç damlasını sıcak su dolu bir kâseye ekleyip buharla solunması, sinüs tıkanıklığını açmaya ve ilişkili baş ağrılarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu yöntem, özellikle sinüs baş ağrıları için faydalıdır.
- Topikal Uygulama: Okaliptüs uçucu yağını bir taşıyıcı yağ ile seyreltip boyun arkasına, alına veya şakaklara uygulamak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Bergamot-Citrus bergamia:
Bergamot (Citrus bergamia) uçucu yağı, aromaterapide yaygın olarak kullanılan ve özellikle stres, anksiyete ve gerginlik gibi durumların yönetiminde etkili olan bir uçucu yağdır. Aynı zamanda, migren tedavisinde yardımcı olabilecek rahatlatıcı ve analjezik özelliklere sahiptir.
- İçeriğinde bulunan linalool ve linalil asestat, merkezi sinir sistemi üzerinde sedatif etkiler gösterir, GABA (gamma-aminobutirik asit) reseptörlerini aktive eder ve stres ve anksiyeteyi azaltır.
- Bergamot yağı, limonen ve linalool gibi bileşenler sayesinde analjezik ve anti-enflamatuvar etkiler gösterir. Bu bileşenler, migren ağrılarının hafifletilmesine yardımcı olabilir.
- Bergamot yağı, anksiyete ve stres azaltıcı etkileri ile bilinmektedir. 2015 yılında yapılan bir çalışmada, bergamot yağı inhalasyonunun, sağlıklı bireylerde stres ve anksiyete düzeylerini önemli ölçüde azalttığı bulunmuştur. Katılımcılar, bergamot yağı inhalasyonu sonrasında daha düşük kortizol seviyeleri ve daha yüksek rahatlama hissi bildirmiştir.
- Başka bir çalışmada, bergamot yağı difüzyonunun depresyon belirtilerini azalttığı ve genel ruh halini iyileştirdiği bulunmuştur.
- Yapılan çalışmalar, bergamot yağının psikolojik rahatlama ve iyilik hali üzerindeki olumlu etkilerini desteklemektedir.
- Bergamot yağı, merkezi sinir sistemi üzerindeki yatıştırıcı etkileri ile migren ataklarının yönetiminde yardımcı olabilir. 2011 yılında yapılan bir araştırmada, bergamot yağı inhalasyonunun migren semptomlarını hafifletmede yardımcı olabileceği görülmüştür.
- Bergamot uçucu yağı, nöropatik ağrıda da etkilidir. 2015 yılında Italya Calabria Üniversitesinde yapılan bir çalışma bergamot uçucu yağının nöropatik ağrıda etkili olduğunu ortaya koymuştur. Bergamot uçucu yağı aynı zamanda strese bağlı anksiyete, duygu durum bozukluğu ve kronik ağrılar üzerinde de etkilidir.
- İçeriğinde bulunan bergaptenden dolayı fototoksik olabilir, bu nedenle ciltte kullanıldığında güneş ışığından kaçınılmalıdır.
Bergamot Uçucu Yağı-Citrus bergamia Migren ve Baş Ağrıları Üzerine Bilimsel Bilgiler ve Etki Mekanizmaları:
-
- Bergamot yağı, sakinleştirici etkileriyle bilinmektedir. "Frontiers in Pharmacology" dergisinde yayımlanan bir çalışmada, bergamot uçucu yağının solunmasının, migrenler için sık tetikleyiciler olan negatif duyguları ve yorgunluğu önemli ölçüde azaltabileceği bildirilmiştir.
- Sakinleştirici etki, öncelikle serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin modüle edilmesi yeteneğinden kaynaklanır ve bu da ağrı hissini azaltabilir ve rahatlama sağlayabilir.
- Serotonin ve Dopamin Düzenlemesi: Bergamot yağı, özellikle serotonin ve dopamin olmak üzere beyindeki kimyasal habercileri etkilemektedir. Bu nörotransmitterler, ruh halinin düzenlenmesi ve ağrı yönetiminde kritik roller oynarlar. Serotonin ve dopamin seviyelerinin modüle edilmesi, migren ve baş ağrılarıyla ilişkili ağrı sinyallerinin şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Gamma-Aminobütirik Asit (GABA): Bergamot uçucu yağı ayrıca, sinir sistemindeki sinyalleri inhibe eden bir nörotransmitter olan GABA'yı etkiler ve bu da migren atağı sırasında faydalı olabilecek sakinleştirici bir etki sağlar.
Stres ve Anksiyete Azaltma:
- Limonen ve Linalil Asetat: Bu bileşenler bergamot yağında önemli rol oynar ve sakinleştirici ve sedatif özelliklere katkıda bulunur. Stres ve anksiyete, migrenler ve gerilim baş ağrılarının iyi bilinen tetikleyicileridir.
- Kortizol Azaltma: Bergamot yağının sakinleştirici etkisi, yükseldiğinde baş ağrılarının başlamasına ve migren semptomlarının şiddetlenmesine yol açabilen bir stres hormonu olan kortizol seviyelerini azaltmada da yardımcı olabilir.
Anti-enflamatuvar Özellikler:
- Doğrudan olmamakla birlikte, bergamot yağı migren atakları sırasında ağrı kesici olarak katkıda bulunabilecek hafif anti-enflamatuvar etkiler gösterebilir. Enflamasyon, migrenlerin patofizyolojisinin temel bir bileşenidir.
Antioksidan Etkiler:
- Bergamot yağı, migrenlerin gelişimine ve şiddetine katkıda bulunabilecek bir faktör olan oksidatif stresle mücadelede yardımcı olabilecek antioksidanlar açısından zengindir.
Migren ve Baş Ağrısı Rahatlaması için Uygulama:
- Solunum Yoluyla Kullanım: Bergamot yağını bir difüzörde kullanmak veya doğrudan şişeden solunması, koku yolları aracılığıyla limbik sistemi etkileyerek hemen etki sağlayabilir.
- Topikal Uygulama: Bergamot yağını bir taşıyıcı yağ (badem yağı, sarı kantaron veya jojoba yağı gibi) ile seyrelterek alına, şakaklara ve boyuna uygulamak, gerginliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Topikal uygulama, uçucu yağın faydalarını masajın rahatlatıcı etkileriyle birleştirir.
Bu özellikler, bergamot yağını migren ve baş ağrılarının doğal yönetiminde çok yönlü bir araç haline getirir hem önleyici hem de semptomatik rahatlama sağlar.
Aromaterapinin Migren Tedavisinde Uygulama Yolları:
- İnhalasyon: Uçucu yağların buhar yolu ile solunarak rahatlama sağlamasıdır. Difüzörler, inhalasyon çubukları veya buhar inhalasyon yöntemleri kullanılabilir.
- Masaj: Uygun sabit yağlar ile seyreltilmiş uçucu yağların şakaklara, baş, boyun ve omuzlara masaj yapılarak uygulanması şeklindedir.
- Banyo: Uçucu yağların sabit bir yağ ile karıştırılarak sıcak banyo suyuna eklenerek kullanılması hem rahatlama sağlar hem de ağrıların azalmasına yardımcı olabilir.
Uçucu Yağların Migren Tedavisinde Kullanırken Ağrının Tetiklenmemesi İçin Ne Yapılabilir?
- Yavaş Başlangıç: Yeni bir yağ, ilk kez kullanırken düşük dozda başlanmalıdır.
- Ortam Hazırlığı: Kullanılan ortamın rahat ve huzurlu olması, güçlü kokuların ve parlak ışıkların bulunmaması gereklidir.
- Dikkatli Uygulama: Uçucu yağların göz çevresinden uzak tutulması önemlidir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yapay kokular baş ağrısını yatıştırmaktan yerine migren ağrısını tetikleyebilir. Yapay kokulardan kaçınılmalıdır.
- Migren durumlarında veya baş ağrısı var ise uçucu yağ gibi kokan kokulu mumlardan veya kokulandırılmış malzemelerden sakınılmalıdır.
- Uçucu yağlar güvenilir markalardan seçilmeli ve mutlaka seyreltilerek uygulanmalıdır.
- Alerjik Reaksiyonlar: Uçucu yağlar güçlü konsantrasyonlara sahip olduğundan, cilt testi yaparak alerji riskini değerlendirmek önemlidir.
- Uçucu yağlar doğrudan cilde uygulanmamalıdır; taşıyıcı yağlar (örneğin, badem yağı, jojoba yağı, sarı kantaron vb ) ile uygun şekilde seyreltilerek kullanılmalıdır.
- Hamilelik ve Emzirme: Hamileler ve emziren anneler için bazı uçucu yağlar uygun olmayabilir.
- Bazı uçucu yağların güneş altında kullanımı sakıncalıdır. Örneğin; Bergamot yağı, bergapten içeriği nedeniyle fototoksik olabilir. Ciltte kullanıldığında, doğrudan güneş ışığına maruz kalmaktan kaçınılmalıdır. Aynı durum içeriğinde bulunan hiperisinden dolayı sarı kantaron içinde geçerlidir.
- Yukarıda belirtilen uçucu yağlar; stres, gerginlik ve migren tedavisinde kullanımı, klinik araştırmalarla desteklenmektedir. Ancak, her bireyin migren deneyimi farklı olduğundan, uçucu yağların kullanımı kişiselleştirilmiş bir yaklaşım gerektirmektedir.
Migren Atakları İçin Karışım Örnekleri
Lavanta ve Nane Karışımı:
- 5 damla lavanta yağı
- 5 damla nane yağı
- 5 ml susam yağı
Biberiye ve Okaliptüs Karışımı:
- 4 damla biberiye yağı
- 4 damla okaliptüs yağı
- 10 cc jojoba yağı
Bergamot ve Lavanta Karışımı:
- 5 damla bergamot yağı
- 5 damla lavanta yağı
- 10cc sarı kantaron yağı
Not: bu karışım güneşte kullanılmamalıdır.
Yukarıda verilen karışımlar şakaklara, alın bölgesine veya boyun arkasına masaj yaparak uygulanabilir.
Uzm.Ecz. Sevil Ağalar Altınel
www.nature&nurture.com
Referanslar :
-
- The Journal of Headache and Pain, Global, regional, and national time trends in incidence for migraine, from 1990 to 2019: an age-period-cohort analysis for the GBD 2019; July 2023
- International Headache Society. (2018). The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition (ICHD-3).
- American Migraine Foundation. (2020). Migraine Triggers.
- Lipton, R. B., Bigal, M. E., Diamond, M., Freitag, F., Reed, M. L., & Stewart, W. F. (2007). Migraine prevalence, disease burden, and the need for preventive therapy. Neurology, 68(5), 343-349.
- American Headache Society (2012). Magnesium for Migraine Prevention.
- National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH)
- Harvard Health Publishing The Journal of Headache and Pain
- The Journal of Headache and Pain (2019) American Migraine Foundation
- National Center for Biotechnology Information (NCBI)
- National Association for Holistic Aromatherapy (NAHA)
- İnternational Headache Society. (2018). The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition (ICHD-3).
- American Migraine Foundation. (2020). Migraine Triggers.
- "Lavender Essential Oil in the Treatment of Migraine Headache: A Placebo-Controlled Clinical Trial" , European Neurology.
- Perry, N., & Perry, E. (2006). Aromatherapy in the management of psychiatric disorders: Clinical and neuropharmacological perspectives. CNS Drugs, 20(4), 257-280.
- Chao, H., & Zhang, L. (2018). The efficacy of aromatherapy in the treatment of migraine: A systematic review. Journal of Headache and Pain, 19(1), 1-8.
16- Yuan R, Zhang D, Yang J, Wu Z, Luo C, Han L, et al. Review of aromatherapy essential oils and their mechanism of action against migraines. J Ethnopharmacol. 2021;265:113326. [PubMed] [Google Scholar]
-
- Wells RE, Bertisch SM, Buettner C, Phillips RS, McCarthy EP. Complementary and alternative medicine use among adults with migraines/severe headaches. Headache. 2011;51:1087–97. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
- Adams J, Barbery G, Lui CW. Complementary and alternative medicine use for headache and migraine: a critical review of the literature. Headache. 2013;53:459–73. [PubMed] [Google Scholar]
- Lopresti AL, Smith SJ, Drummond PD. Herbal treatments for migraine: a systematic review of randomised-controlled studies. Phytother Res. 2020;34:2493–517. [PubMed] [Google Scholar]
- Sasannejad P, Saeedi M, Shoeibi A, Gorji A, Abbasi M, Foroughipour M. Lavender essential oil in the treatment of migraine headache: a placebo-controlled clinical trial. Eur Neurol. 2012;67:288–91. [PubMed] [Google Scholar]
- Rafieian-Kopaei M, Hasanpour-Dehkordi A, Lorigooini Z, Deris F, Solati K, Mahdiyeh F. Comparing the effect of intranasal lidocaine 4% with peppermint essential oil drop 1.5% on migraine attacks: a double-blind clinical trial. Int J Prev Med. 2019;10:121. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
Eczacı Kamuoyuna! 
