Sn. Recep Tayyip ERDOĞAN
T.C. Başbakanı
KONU: Serbest eczane sahibi eczacıların ekonomik sorunları hk.
Sayın Başbakan,
İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi, Merkezefendi mah., Gümüşsuyu-Davutpaşa cd. No:80 adresindeki Cevizlibağ Eczane’sinin sahip ve mesul müdürü olarak emeğim ve küçük sermayem ile yaşantımı sürdürmekteyim.
S.S.K. mensuplarının ve Yeşil Kart sahiplerinin de ilaçlarını serbest eczanelerden alınması uygulaması ile birlikte kamu kurumları ilacın % 85 – 90’ının alıcısı haline gelmiş bulunmaktadır. Kamu kurumları ile mensuplarının ilaçlarını karşılamak için sözleşme yapmayan eczanelerin mesleklerini icra etme olanağı kalmamıştır.
Bu durum ise birçok teknik ve ekonomik sorunu getirmektedir.
Ayrıca irdelenmesi gerektiğinden, teknik sorunları şimdilik bir tarafa bırakırsak;
Son altı yıl içinde “ilaç fiyat kararnameleri” değişiklikleri ile bedelini ve vergilerini ödemiş olduğumuz rafımızdaki ilaçların bedelleri T.C. Sağlık Bakanlığı marifeti ile düşürülmekte, yine T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından “ilaç fiyat kararnamesi” marifeti ile belirlenen eczacı karlılığı da peyde pey azaltılmaktadır.
Son olarak 15 Kasım 2007 tarihinde bedelini ve vergilerini ödemiş olduğumuz raflarımızda bulunan ilaçların % 7 oranında fiyatlarının düşürülmesi gündemdedir.
Her ne kadar kamunun ilaç harcamaları artmakta ise de, uygulanan ve yanlışlıkları eczacılar tarafından belirtilmesine karşın uygulanmaya ısrarla devam edilen yöntemler nedeni ile ilaç harcamalarının daha da artması kaçınılmazdır.
Buna karşın kamunun aldığı ilaçların % 50’lik bölümü 1.000 eczane, kalan % 50 ‘lik bölümü de kalan 22.000 eczane tarafından eşit olmayan bir şekilde karşılanmaktadır. (Kaynak: IMS raporları)
Aynı eğitimi almış, çalışma ortamı ve şartları T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen kanun ve yönetmeliklerle düzenlenen, aynı hizmeti veren ve “ilaç fiyat kararnamesi” ile aynı şekilde karlılığı belirlenen eczaneler cirolarına göre kamu kurumlarına % 3, % 3,5, % 4 ve % 4.5 ıskonto yapacak şekilde kategorize edilmişlerdir.
Gerek T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından “ilaç fiyat kararnamesi” marifeti ile devamlı olarak düşürülen eczacı karlılığı, gerekse kamu ilaçlarının karşılanması hususunda eczaneler arasında oluşturulan eşitsizlik, tüm bunlara karşın genel giderlerin (kira, maaş, elektrik, telefon vb) devamlı olarak artması bizleri mesleğimizi yapamaz hale getirmektedir.
Ekonomik sorunları maddeler halinde özetlersek;
1- İlaç firmalarının kamuya verilen ilaçlar için vermesi gereken ıskonto;
Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği (TUT) ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümlerinde yer alan, ancak ilaç firmaları tarafından her hangi bir imza ile taahhüt edilmeyen uygulama gereği, ilaçların fiyatları ve ruhsat tarihleri dikkate alınarak ilaç firmaları tarafından Kamu Kurumlarına % 4 ile % 11 oranlarında ıskonto yapılması gerekmektedir.
Ancak ilaç firmaları, bu ıskontoları ilacın imalat fiyatını veya ithalat fiyatını baz alarak yapmakta, bazı ilaçlar için ise hiç yapmamaktadır. Oysa ki, kurum provizyon sistemleri ilaç firmalarının yapması gereken bu ıskontoyu ilacın perakende satış fiyatı üzerinden hesaplamaktadır.
Aradaki bu fark nedeni ile eczanelerden % 2,7 - % 3 daha fazla ıskonto kesilmektedir.
İstendiği takdirde bu konuda ayrıntılı bir çalışma raporu sunabilirim.
2- İlacın karlılığının perakende satış fiyatına göre belirlenmesi;
Eczacının ilaç karlılığı bütün ilaçlar için depocu satış fiyatı üzerine % 25 oranı ile belirlenirken, 14.02.2004 tarihli resmi gazetede yayımlanan “ilaç fiyat kararnamesi” ile ilaçtaki eczacı karlılığı ilacın depocuya satış fiyatına göre, aşağıdaki tabloya göre endekslenmiştir.
Depocuya satış fiyatı 0 – 10 YTL arası ilaçlar için % 25
Depocuya satış fiyatı 10 – 50 YTL arası ilaçlar için % 24
Depocuya satış fiyatı 50 - 100 YTL arası ilaçlar için % 23
Depocuya satış fiyatı 100 – 200 YTL arası ilaçlar için % 16
Depocuya satış fiyatı 200 YTL üzeri ilaçlar için % 10
30.06.2007 tarihli resmi gazetede yayınlanan “ilaç fiyat kararnamesi” ile depocuya satış fiyatı 200 YTL üzeri ilaçlar için eczacı karlılığı depocuya satış fiyatı üzerinden % 12 olarak düzenlenmiştir.
Genel giderlerin eczane cirosunun ortalama %12-13’üne ulaştığı günümüzde belirlenen karlılıkla özellikle küçük ve orta sermayeli eczanelerin faaliyetlerini sürdürmelerinin imkânsızlaştığı açıkça görülmektedir.
3- Ticari ıskontonun “ilaç fiyat kararnamesi”nden çıkarılması;
Önceki ilaç fiyat kararnamelerinde yer alan ilaçta %10 oranındaki ticari ıskonto, dönemin Sağlık Bakanı Dr. Osman Durmuş tarafından kaldırıldı.
Eczacılar tarafından 15 – 16 Ocak 2002 tarihlerinde yapılan eylem sonucu Başbakanlığa vekâlet eden dönemin Başbakan yardımcısı Sn.Devlet Bahçeli’nin, dönemin Sağlık Bakanı Dr. Osman Durmuş’un ve görüşmelere katılan ilaç firmalarının sözlü taahhütleri ile %7 olarak karara bağlandı. Eczacıların kamu kurumlarına yapacakları ıskonto da % 2,5 olarak belirlendi.
Ancak ilaç firmaları zaman içersinde sözlü olarak taahhüt ettikleri % 7 oranındaki bu ticari ıskontoyu eczacıya vermekten imtina eder hale gelmişlerdir.
Yukarıda arz ettiğim gibi, eczanelerin kamu kurumlarına yaptığı ıskonto oranı da artmıştır.
Sonuç olarak; küçük ve orta sermayeli biz eczacılar, her geçen gün artan işletme giderleri ve yukarıda izah etmeye çalıştığımız ekonomik sorunlar nedeni ile mesleğimizi yapamaz duruma gelmekteyiz. Bu duruma acilen bir çözüm üretilmesi zorunluluk halini almıştır.
Bu nedenle;
1- İlaç firmalarının yaptıkları kurum ıskontolarının eczacılar üzerinden tahsil edilmesi uygulaması kaldırılmalı, gerekirse bu oranlarda ilaçların perakende satış fiyatları indirilmelidir.
2- Perakende satış fiyatı ve eczacı karlılığı tamamı ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen ilaçların, kamu kurumlarına fatura edilmesinde yapılan eczacı kurum ıskontosu kaldırılmalıdır.
3- 04.01.2002 tarihinde resmi gazetede yayınlanan “ilaç fiyat kararnamesi” ile kaldırılan %10 ticari ıskonto “devletin devamlılığı esası ve verdiği sözün uygulanması” çerçevesinde değerlendirilerek tekrar “ilaç fiyat kararnamesi”ne eklenmeli ya da AB ülkelerinde olduğu gibi reçete başına eczacı meslek hakkı verilmesi sağlanmalıdır.
4- Kamu kurumları, eczaneler ile imzaladıkları sözleşme metninde belirlenen sürelerde ödenek olup, olmadığına bakmazsızın ilaç ödemelerini yapmalıdır.
Gerekli ilgiyi göstereceğiniz umudu ile gereğini arz ederim.
Saygılarımla.
Ecz. Ertan ÇİFTÇİ
NOT: Bu dilekçe 24.10.2007 tarihinde iadeli taahhütlü olarak gönderilmiştir.