Uzm.Ecz. Dilek KİREMİTÇİ
1988 yılından bu yana uluslararası bir anlaşmayla su ve yiyeceklerin konduğu plastik kaplar numaralandırılmaya başlanmıştır. Bu numaralar genellikle tabanda üçgen içinde gösterilmektedir. Bu numaralar o kabın hangi plastikten yapıldığını göstermektedir.
1 numara –> PET veya PETE (polyethylene terephtalate)
2 numara –> HDPE (high density poly ethylene)
3 numara –> PVC (poly vinyl chloride)
4 numara –> LDPE (low density polyethylene)
5 numara –> PP (polypropolene)
6 numara –> PS (polystyrene)
7 numara –> Diğer (yukarıdaki sınıflamaya girmeyen diğer plastik türlerinin genel sınıflamasıdır). Üzerinde her hangi bir numara olmayan plastik şişelerin hepsi 7 numara olarak kabul edilir.Peki bu kapların içine konan sular zararlı mıdır?
1 numaralı şişeler: Tek kullanımlıktır. Boşalınca geri dönüşüme atılmalı tekrar kullanılmamalıdır.
2 numara (HDPE): High-Density Polyethylene (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)'in kısaltmasıdır. Gıdalarla kullanımının güvenli olduğu kabul edilir. BPA içermez. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.
3 numaralı şişeler (V veya PVC): PVC Polyvinyl Chloride'in kısaltmasıdır.Yukarıda sayılan grup içerisinde kesin olarak içeceklerin saklanması amacıyla kullanılmaması önerilebilecek ürün grubu 3 no'lu, yani polivinil klorürden elde edilen PVC şişelerdir. PVC şişeler doğaya dioxin vermektedir. Bu madde de bağışıklık sisteminde, dokularda ve hormonlarda zarar oluşturmaktadır.
4 numaralı şişeler (LDPE): Low-Density Polyethylene (Düşük Yoğunluklu Polietilen)'in kısaltmasıdır. Bu malzeme de HDPE gibi gıdalarla birlikte kullanılabilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırına konabilir.
5 numaralı şişeler (PP veya PE): PE Polietilen'in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. 2 ve 4 numara bu maddenin düşük ve yüksek yoğunluklu halidir. İçinde barındırdığı gıdalara sızdırdığı bilinen herhangi bir zararlı madde yoktur. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırına konabilir.
6 numaralı şişe (PS): PS Polystyrene'in kısaltmasıdır. Çay ve kahve gibi sıcak içecekler için kullanılan köpük bardakları (karton bardaklardan bahsetmiyorum) bilirsiniz. Ya da hazır satılan tavuklarda, tavuğun altındaki köpük tabağı bilirsiniz. Ya da kolilerin içindeki elektronik cihazları darbeden korumak için kenarlara koyulan birbirine yapışık o küçük yuvarlak köpükleri. Çoğumuz o köpüğün bir tür plastik olduğunu bile bilmeyiz. Bu malzeme, Benzen denen bir maddeden üretilir. Benzen, insan için kanserojen bir madde olarak bilinir. Bu maddeyi mutfağınızdan kesinlikle uzak tutmanızı salık veririz.
7 numaralı şişeler(BPA): Bazı aştırmacılar ise bu tip şişelerde bisfenol-A diye bir maddenin suya geçtiğini bulmuştur. Erkeklerde spermin azalmasına, kadınlarda meme dokusunda kansere giden anomalilere rastlanmıştır. Cam gibi parlak ve sertse, büyük ihtimalle BPA içeriyordur ve güvenli değildir.
Plastik kaplardan kaçınmak ,zararlarından korunmak için tek çare kullanmamaktır. Ancak bunun mümkün olmadığı günümüz şatlarında artık üretici firmaya yaptırımlarla yaklaşılmalıdır. Örneğin, damacanaların altında 7 gördüğümüzde firmaya telefon açıp "hangi plastik" diye sormalıyız. Yine 1 yazanını aldığımızda tek kullanımlık olduğunu bilmeli ve tekrar su doldurup, kullanmamalıyız.
SEVGİLER…
