TMMOB Maden Mühendisleri Odası 29.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİ KONUSUNDA DEĞİŞİKLİK YAPAN YASA TASARISI TBMM GÜNDEMİNDEN ÇIKARILMALIDIR.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın değişiklik teklifi ile gündeme gelen "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'nun 22.06.2006 tarihli toplantısında, TMMOB'nin ve bağlı odaların tasarı ile ilgili hiçbir önerisi kabul edilmeyerek, Meclis Genel Kurulu'na sevk edilmiştir.
Bilindiği gibi 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun 27.02.2003 tarihinde TBMM'de kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Anılan kanunun ilgili maddelerine göre, Türkiye' de mesleğini icra etmek için gelen yabancı mimar ve mühendislerin çalışma izinleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile TMMOB'nin görüşü alındıktan sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca verileceği hükme bağlanmıştır. Ancak söz konusu "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", ile Yürürlükteki yasa ve bağlı yönetmeliklerin içeriği tamamen değiştirilmektedir.
7 Tasarının 14. maddesinde; "Avrupa Birliğine üye ülkelerden veya Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelecek yabancı mimar ve mühendislerin çalışma izinlerinin verilmesinde, diploma ve ilgili meslek odasına kayıtlı olduğuna dair belgenin ibrazı halinde, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 34 üncü ve 35 inci maddeleri ile 17/6/1938 tarihli ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanunun 1 inci ve 7 nci maddeleri uygulanmaz." Denilmektedir.
Siyasal iktidar söz konusu tasarı ile;
Yabancı mimar ve mühendisler hakkında 6235 sayılı TMMOB Yasasının ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Yasasının uygulanmayacağını
Mühendis, mimar ve şehir plancılarının %25'i işsiz olan ülkemizin kapılarının, Akademik ve mesleki yeterliliği kanıtlanmamış yabancı mimar ve mühendislere; hiçbir kısıtlama olmaksızın sonuna kadar açık olduğunu,
Söylemektedir.
Mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı mesleğinin icrası için aranan koşullar, yabancı-yerli ayrımı yapılarak düzenlenemez. Yurttaşların aleyhine ve eşitlik ilkesine aykırı olan bu tasarının ne bilim karşısında ne de hukuk karşısında savunulabilir bir yönü bulunmamaktadır. düzenlemeleri gündeme getiren siyasal iktidarı, bu ülkenin mühendisi, mimarı, şehir plancısı da gözden çıkarmaktadır.
Bu madde, egemen bir devletin kendi kurumlarını ve yetkilerini inkar eden, hiçbir ulusal kuralı tanımayan, yetişmiş teknik elemanlarını ulusal ve uluslararası sermayenin çıkarları adına yok sayan bir anlayışın maddesidir.
Ülkemiz mühendis, mimar ve şahir plancıları karşısında yabancı mühendis, mimar ve şahir plancılarına ayrıcalık getiren, haksız rekabet ortamı yaratan, meslek kuruluşlarının denetimini ortadan kaldıran, denetimsiz, kuralsız hizmet sunumunu öngören, yabancı mühendis, mimar ve şahir plancılarının akademik ve mesleki yeterlilik kriterleri aranmaksızın, karşılıklılık ilkesi gözetilmeksizin Ülkemizde serbestçe hizmet sunmalarına olanak tanıyan bu düzenlemenin kabulü mümkün değildir.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
Ankara, 29.06.2006
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası 29.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
MESLEĞİMİZİ BABALAR GİBİ SATAMAYACAKSINIZToptancılıktan gelen Başbakan,yumurta satan bakanlar,iktidara geldiğinden beri, kendilerini iktidar yapan güçlere diyet borcunu ödüyor.
Ülkemizin fabrikalarını,limanlarını,rafinerilerini birer birer yabancılara pazarlayan Hükümet şimdi de mesleğimizi peşkeş çekiyor.
Meclis gündeminde bekleyen "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı" ile üreten,imar eden mimar/mühendis ve şehir plancılarının,bizlerin mesleğine Hükümet göz dikti.
Bu yasayla,yurtdışında denkliği ülkemizde kabul görmeyen bir yüksek öğrenim kurumundan mezun olan herhangi bir yabancı teknik eleman,denetimsiz şekilde ve dilediği yerde ülkemizde çalışabilecektir.
Hükümetin yapmak istediği yasa değişikliği Anayasa'ya,YÖK yasasına,TMMOB yasasına aykırıdır.Bu tasarı derhal geri çekilmelidir.
Bu kanun tasarısı ile yasalaştırmak istedikleri aslında yasadışılıktır.Yapmak istedikleri,sadece yabancı mimar ve mühendisleri ülkemizde izinsiz,denetimsiz çalıştırmak değil,sahip olduğumuz deneyimli ve denetimli emek gücümüzü,teknik altyapımızı yağmalamaktır.
Hükümet Dünya Bankası ve Avrupa Birliği direktifleriyle bu yasayı çıkartmak isterken yüzbinlerce mimar-mühendis ve şehir plancısına,yani bizlere cephe açmıştır.Her zaman,her konuda yaptıkları gibi ortamı germek,ortalığı bulandırmak,gözdağı vermek istiyorlar,bizi alanlara davet ediyorlar..
DAVETLERİ KABULUMÜZDÜR...
BU TASARI İLE DUVARA ÇARPACAKSINIZ...;
ERTUĞRUL ÜNLÜTÜRK
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
TMMOB Elektirik Mühendisleri Odası 29.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
YABANCILARIN KAÇAK ÇALIŞMASI YASALLAŞTIRILIYORTBMM'de görüşülen bir yasa tasarısıyla, yabancı mühendis ve mimarlar için, Türkiye'de çalışmalarına yönelik sınırlamaların kaldırılmasının ötesinde ülkemiz mühendis ve mimarlarından daha ayrıcalıklı bir konum yaratılmak istenmektedir.
AKP Hükümeti'nin ekonomide çizdiği pembe tablo, sıcak paraya ve yabancılara yapılan mülkiyet satışlarına dayanmakta, yeni istihdam alanları yaratılamamaktadır. Bugün ülkemizde 50 milyon nüfusun ancak 22 milyonu istihdam edilmektedir. Bu 22 milyonun yüzde 46'sı hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna ve güvenceye sahip olmaksızın çalışmaktadır. Elektrik Mühendisleri Odası'nın üyelerini oluşturan Elektrik, Elektronik, Bilgisayar ve Biyomedikal mühendisleri arasındaki işsizlik ya da kendi mesleki alanı dışında çalışanların oranı üye sayımızın yüzde 25'i düzeyine çıkmış bulunmaktadır. Yeni düzenleme ile hem ülkemizde yetiştirilmiş mühendislerimiz arasındaki işsizlik oranı artacak hem de var olan çalışma koşullarının mühendisler aleyhine bozulması sağlanacaktır.
Ülkemizde yeni yatırımlar yapılarak binlerce işsiz mühendis ve mimarlara iş alanları yaratmak yerine mevcut çalışma alanlarının da yabancılara terk edilmesi istenmektedir. Gelinen noktada küresel sermayeye bağımlılık, hiçbir karşılıklılık ilkesi gözetilmeksizin yabancı işgücüne tanınan ayrıcalıklarla perçinlenmeye çalışılmaktadır.
Mevcut durumda, yabancı ülkelerdeki mimar ve mühendis yetiştiren öğretim kurumlarından mezun olanların Türkiye'de görev yapabilmeleri için denklik belgesi almaları gerekmektedir. Tasarıyla ise AB ve Bakanlar Kurulu'nun belirleyeceği ülkelerden gelecek olan mühendis ve mimarlar için denklik koşulu kaldırılmaktadır. Uluslararası hukukun temel ilkelerinden olan karşılıklılık ilkesinin bile yok sayıldığı bu uygulama sonucunda ülkemiz mühendis ve mimarlarının zaten yurtdışında çalışmaları olanaklarının sınırlı olduğu gerçeğinin yanında kendi ülkelerindeki çalışma alanları da işgal edilecektir.
Bu uygulama öyle bir boyutta düzenlenmektedir ki, Anayasal kurumlar olan YÖK ve TMMOB tamamen devreden çıkarılmakta, bu kurumlara ait olan yetkilerin içi boşaltılmaktadır. Yeni tasarının yasalaşması durumunda, yabancı mühendis ve mimarlara, diplomalarını sunmaları ve kendi ülkelerinde mesleki kuruluşlara üye olduklarını belgelemeleri durumunda, çalışma izni verilecektir. TMMOB'a bağlı odalar da hiçbir ölçüt aramaksızın bu kişileri istekleri halinde üye yapmak zorunluluğuyla karşı karşıya bırakılmaktadır. Hatta bu belgelemeyi yapamasalar bile tasarının bir başka hükmüyle 1 yılı geçmemek üzere ön çalışma izni verilebilmesi öngörülmektedir. Oysaki zaten normal çalışma izin süresi 1 yıl olarak belirlenmiştir. Mevcut uygulamada kaçak olarak nitelendirilen yabancıların çalışması böylece yasal hale getirilmek istenmektedir. Tüm bunların üstene "kilit personel" tanımlamasıyla hiçbir belge ibraz etmelerine gerek kalmaksızın yabancı mühendislerin Türkiye'de çalışabilmelerinin de önü açılmaktadır.
Görüldüğü gibi tasarının düzenlemeleri, Anayasa'nın eşitlik ilkesini de yabancılar lehine yok saymaktadır. YÖK'ün denklik vermediği bir ülkedeki üniversiteden mezun olan AB ya da Bakanlar Kurulu'nun belirlediği ülkelerden bir vatandaş gelip denklik belgesi koşulu olmadan Türkiye'de çalışabilecektir. Ancak aynı üniversiteden mezun olmuş bir Türk vatandaşı, denklik belgesi alma zorunluluğu olması ve denkliğin de bulunmaması nedeniyle belgeyi alamayacak olduğundan Türkiye'de çalışamayacaktır.
AKP Hükümeti'nin yabancı sermayeye şirin görünme gayreti, akıl almaz boyutlara ulaşmıştır. Elektrik Mühendisleri Odası olarak, böyle bir düzenlemeyi kabul etmemiz mümkün değildir. Hükümeti ivedilikle, ülkemiz mühendis ve mimarlarını yok sayan, yabancı mühendis ve mimarları ise imtiyazlı bir zümre haline getirecek olan bu tasarıdan vazgeçmeye çağırıyoruz.
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
40. DÖNEM YÖNETİM KURULU
TMMOB Mimarlar Odası Hukuk Bürosu 28.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu açıklama yaptı.
YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI" HAKKINDA MİMARLAR ODASI HUKUK BÜROSU DEĞERLENDİRMESİİlgili Düzenlemeler
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı'nın 14. maddesi ve gerekçesi
Yabancı teknik personel
MADDE 23 - Avrupa Birliğine üye ülkelerden veya Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelecek yabancı mimar ve mühendislerin çalışma izinlerinin verilmesinde, diploma ve ilgili meslek odasına kayıtlı olunduğuna dair belgenin ibrazı halinde, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 34 üncü ve 35 inci maddeleri ile 17/6/1938 tarihli ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanunun 1 inci ve 7 nci maddeleri uygulanmaz.
Diploma ve meslek odalarına kayıt konusunda yapılacak tespitte, Avrupa Birliği mevzuatında ve söz konusu ülkelerin mevzuatında öngörülen ve ilgili kurumlarınca verilmiş belgelerin asıllarının veya tasdikli suretlerinin Bakanlığa sunulması esastır.
Birinci fıkraya göre çalışma izni verilen yabancı mimar ve mühendisler, Bakanlık tarafından verilen çalışma izin belgesini ibraz etmeleri halinde, 6235 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine göre başkaca bir işleme gerek kalmaksızın ilgili meslek odasına geçici üye olarak kaydedilir.
Madde Gerekçesi: Uygulamada yabancı teknik personelin çalışma izinlerinin düzenlenmesinde uygulanan meslekî yeterlilik ve denklik sürecinin tespiti ile ilgili odaya kayıtlarda uygulanan süreç, izinlerin zamanında verilmesini imkansız hale getirebilmektedir. Yapılan yeni düzenlemeyle, Avrupa Birliğine üye ülkelerden ve Bakanlar Kurulunca belirlenecek ülkelerden gelen mimar ve mühendislerin çalışma izinlerinin verilmesinde, meslekî ve akademik yeterliğin tespit ve denetimine ilişkin olarak yabancı mimar ve mühendislerin kendi ülkelerinden aldıkları diploma ve meslek odasına kayıt belgesinin esas alınması öngörülerek çalışma izinlerinin verilmesinin sadeleştirilmesi ve kolaylaştırılması sağlanmaktadır.
Madde ile, bu kişilerin sahip oldukları diploma ve kendi ülkelerinde ilgili meslek odasına kayıtlı olduklarını gösteren belgenin asıllarını veya onaylı suretlerini ibraz etmeleri halinde, çalışma izinlerinin verilmesinde uygulanan akademik ve meslekî yeterliliğe ilişkin olarak yapılacak denetimde, kendi ülkelerinden aldıkları diploma ve oda kayıt belgesine göre işlem yapılması öngörülmektedir.
Ayrıca bu şekilde çalışma izni verilen kişilerin, izin verilmesini müteakip başkaca bir belge ve bilgiye ihtiyaç olmadan ilgili odaya geçici üyelik kaydının yapılması imkanı getirilmektedir.
3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun
MADDE 1 - Türkiye Cumhuriyeti hudutları dahilinde mühendislik ve mimarlık unvan ve salâhiyeti ile sanat icra etmek isteyenlerin aşağıda yazılı vesikalardan birini haiz olmaları şarttır:
a) Mühendislik veya mimarlık tahsilini gösteren Türk yüksek mekteblerinden verilen diplomalar;
b) Programlarının yüksek mühendis veya mimar mektebleri programlarına muadil olduğu kabul edilen bir ecnebi yüksek mühendis veya yüksek mimar mektebinden diploma almış olanlara usulüne tevfikan verilecek ruhsatnameler;
c) Türk Teknik Okulu mühendis kısmı ile programlarının buna muadil olduğu kabul edilen memleket dahilindeki diğer mühendis veya mimar mekteblerinden verilen diplomalar;
d) Programlarının Türk Teknik Okulu Mühendis kısmı programlarına muadil olduğu kabul olunan bir ecnebi mühendis veya mimar mektebinden diploma almış olanlara usulüne tevfikan verilecek ruhsatnameler.
Madde 7.- (Değişik: 4708 - 29.6.2001 / m13 c - Yürürlük m.14) 1 inci maddede belirtilen diploma veya ruhsatnamelerden birini haiz olmayanlar Türkiye'de mühendis veya mimar unvanı ile istihdam olunamazlar, imzalarla sanat icra edemezler, bu unvanları kullanarak rey veremezler ve imza da koyamazlar.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu
MADDE 33 - Türkiye'de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları mesleklerinin icrasını iktiza ettiren işlerle meşgul olabilmeleri ve mesleki tedrisat yapabilmeleri için ihtisasına uygun bir odaya kaydolmak ve âzalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler.
MADDE 34.- (Değişik: 4817 - 27.2.2003 / m.26 - Yürürlük m.36) Yabancı müteahhit veya yabancı kuruluşlar, Türkiye'de Devlet daireleri ile resmi ve özel kuruluş ve şahıslara karşı re'sen veya yerli kuruluşlarla birlikte taahhüt ettikleri mühendislik veya mimarlıkla ilgili işlerde, yalnız bu işe münhasır kalmak kaydıyla, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının ve Odalar Birliğinin görüşleri alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile yabancı uzman çalıştırabilirler.
MADDE 35.- (Değişik: 4817 - 27.2.2003 / m.27 - Yürürlük m.36) 34 üncü madde kapsamına girmeyen işlerde yabancı mühendis ve yüksek mühendisler ile mimar ve yüksek mimarlar, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Odalar Birliğinin görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen çalışma izni ile çalıştırılabilir.
MADDE 36 - 34 ve 35 inci maddeler gereğince gelen yabancı meslek mensupları Türkiye'de bir aydan fazla kaldıkları takdirde ihtisaslarına en yakın odaya müracaatla geçici âza olarak kaydolunurlar.
Değerlendirme
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın hazırladığı Kanun Tasarısının 14. maddesi ile Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 23. maddesi yukarıdaki şekilde değiştirilmektedir.
Getirilen düzenlemenin sonuçları bakımından değerlendirmesi yapıldığında:
1- 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun'a göre Türkiye'de mühendislik ve mimarlık unvan ve yetkisiyle mesleği icra edebilmek için YÖK tarafından denkliği kabul edilmiş diplomaların sunulması gerekmektedir. Yabancı ülkelerdeki akademik eğitimin yeterliliği Türkiye'de bu şekilde tespit edilebilmekte iken, Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'la getirilen düzenleme ile Türkiye'ye gelen yabancı mimar ve mühendisler hakkında böyle bir tespit yapılmadan mesleği serbestçe icra etmelerine imkan tanınmış olacaktır. Bu durum niteliksiz hizmet sunumuna yol açacağı gibi, Türk vatandaşının mesleği icrasında diploma denklik belgesi isterken yabancı mimar ve mühendislerden istenmemesi Anayasa'nın 10. maddesinde ifadesini bulan "kanun önünde eşitlik" ilkesine de aykırılık teşkil eder.
2- Anayasa'nın 135. maddesinde meslek kuruluşlarının kuruluş amaçları belirlenmiş olup, bu amacı sağlamak üzere diğer meslek yasalarında olduğu gibi 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu'nun 33. maddesinde Türkiye'de mimarlık mühendislik mesleğinin icrası için meslek odasına kaydolma şartı getirilmiştir. Amaç; serbest meslek icrasının kurallarının belirlenmesi ve meslek mensuplarının denetiminin meslek kuruluşları tarafından sağlanmasıdır. Oysa Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 23. maddesiyle yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye'deki meslek kuruluşuna kayıt olmadan mimarlık ve mühendislik hizmeti sunmalarına imkan tanınacaktır. Bu düzenleme hem denetimsiz hizmet sunumunun önünü açmakta, hem de yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye'deki meslek kuruluşları tarafından denetimini ortadan kaldırmaktadır. Oysa hizmetlerin serbest dolaşımında dahi, "hizmet sağlayıcı ev sahibi ülkenin mesleki kurallarına tabi olmak" ilkesi benimsenmiştir.
Nitekim Tasarının 23. maddesinde, "çalışma izni verilen yabancı mimar ve mühendisler, Bakanlık tarafından verilen çalışma izin belgesini ibraz etmeleri halinde, 6235 sayılı Kanunun 36. maddesine göre başkaca bir işleme gerek kalmaksızın ilgili meslek odasına geçici üye olarak kaydedilir." denilmiştir. Burada ihtiyari bir durum söz konusudur. Yani 6235 sayılı Kanunun 36. maddesindeki "yabancı meslek mensupları Türkiye'de bir aydan fazla kaldıkları takdirde ihtisaslarına en yakın odaya müracaatla geçici âza olarak kaydolunurlar." kuralı da bertaraf edilmiştir. Çalışma izni alan yabancı mimar ya da mühendis meslek kuruluşuna kayıt olmadan da mesleği icra edebilecektir.
Ayrıca çalışma izni alan yabancının müracaatı halinde meslek kuruluşuna başka hiçbir işleme gerek kalmadan kaydetme zorunluluğu getirilmiştir. Bu düzenleme öncelikle yetki yönünden tartışmalıdır.
3- Tasarı ile Avrupa Birliği üye ülkelerden veya Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelen yabancı mimar ve mühendislere çalışma izni verilmesinde TMMOB ve Bayındırlık Bakanlığı'nın görüşlerinin alınması koşulunu ortadan kaldırmaktadır. Yani bu ülkelerden gelen yabancıların Türkiye'de hizmet sunabilmeleri için gerekli mesleki kriterler de gözetilmeksizin doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca izin verilecektir. Bu durumun yaratacağı olumsuz sonuçlar düşünüldüğünde, düzenlemenin sadece "çalışma izinlerinin verilmesinin sadeleştirilmesi ve kolaylaştırılması" gerekçesine dayandırılması şaşırtıcıdır.
4- Avrupa Birliği üye ülkelerinin vatandaşlarının üye ülkelerdeki hizmet sunumlarında aranan koşulların neler olduğu tam olarak bilinmemekle birlikte, bu konuda Mesleki Yeterliliklerin Karşılıklı Tanınması ve Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATS) başlıklı düzenlemeler olduğu bilinmektedir.
Mesleki yeterliliklerin karşılıklı tanınması ilkelerini içeren Konsey Direktifi Avrupa Birliği Resmi Gazetesi'nde yayımlanmıştır. Karşılıklı tanınma mevzuatı tam olarak uyumlaştırılmadan bir mesleğin icrası ve bir iş kolunun başka bir ülkede hizmet sunabilmesi mümkün değildir. Direktif iki prosedürü içermektedir. Birincisi minimum eğitim koşulları uyumlaştırılarak otomatik tanıma, diğeri ise meslek sahiplerinin başka bir üye devlette çalışabilmesi için kendi ülkesinde sahip olduğu resmi yeterlilik belgelerinin (diploma, sertifika ve diğer belgeler) çalışmak istediği ülke tarafından verilen diploma ve belge koşullarını ne ölçüde karşıladığını değerlendirme prosedürü.
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 23. maddesinde getirilen düzenlemeyle; Avrupa Birliği üye ülkeleri için geçerli olan yukarıdaki hizmet sunumu şartları Türkiye'nin henüz Avrupa Birliği üyeliği söz konusu değilken bile aranmayacaktır.
Oysa Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği için hazırlanan "Ulusal Program" incelendiğinde "Türkiye ile AB arasında sürdürülmekte olan hizmetlerin serbestleştirilmesi müzakerelerinin seyrine bağlı kalmak kaydıyla, özel kanunlarla düzenlenmiş olan ve mesleğin icrasında "Türk Vatandaşlığı" şartı içeren hükümler, bazı meslek gruplarında, AB üyesi ülke vatandaşları için karşılıklılık ilkesi çerçevesinde tam üyeliğe kadar aşamalı olarak, bazı meslek gruplarında ise yine karşılıklılık ilkesi çerçevesinde üyelikten sonra kaldırılacaktır." denilmektedir.
Görüldüğü üzere, tam üyeliğe kadar karşılıklılık ilkesi çerçevesinde hizmetlerin serbestleştirilmesi programa alınmıştır. Ancak Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun değiştirilen 23. maddesi ile ne Avrupa Birliği üye ülkeleri ne de Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelecek yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye'de çalışmaları için verilecek izinde karşılıklılık ilkesi dahi aranmamaktadır.
5- Ulusal ve uluslar arası pazarda mimarlık mühendislik hizmet sunumunun koşulları değişmekte iken, yabancı mimar ve mühendislerin denetimsiz olarak hizmet sunabilecekleri bir ulusal pazarda Türk mühendis ve mimarların rekabet etme şansı kalmayacaktır. Akademik ve mesleki yeterlilik aranmadan yabancı işgücünün girişine olanak tanınması, yerli hizmet sunucuları bakımından haksız rekabet ortamı yaratacaktır. Bu bağlamda, Avrupa Birliği müktesebatının tam üyelik gerçekleşmeden ya da uyum çalışmaları tamamlanmadan uygulanmasının sektöre yönelik bir tehdit oluşturacağı Başbakanlığa bağlı kurumlarca bile (DPT'nin 9. Kalkınma Planı raporunda) ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; Türk mimar ve mühendisler karşısında yabancı mimar ve mühendislere ayrıcalık getiren, meslek kuruluşlarının denetimini ortadan kaldıran, denetimsiz, kuralsız hizmet sunumunu öngören, mesleki standartlar ve kurumsal alt yapı oluşturulmadan yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye'de serbestçe hizmet sunumlarına akademik ve mesleki yeterlilik kriterleri aranmaksızın, karşılıklılık ilkesi gözetilmeksizin olanak tanıyan, haksız rekabet ortamı yaratacak bu düzenlemenin kabulü mümkün değildir.
Av. Berna ÇELİK
TMMOB Makina Mühendisleri Odası 28.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
Yurtiçinde Mülteci Olmayacağız!
Mesleğimize ve Yasamıza Sahip Çıkıyoruz.
Yabancıların Çalışma İzni Konusunda Değişiklik Yapan Yasa Tasarısı TBMM Gündeminden Çıkarılmalıdır.'Türkiye'yi Pazarlamakla Mükellef' Siyasal İktidar,
"Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu Tasarısı" İle Yetinmedi,
"Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun Tasarısı" İle
Mühendislik, Mimarlık Birikimi ve İlgili Yasaları
Hiçe Saymaya Devam Ediyor.TBMM gündeminde Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği TMMOB ile ilgili önemli bir Yasa Tasarısı bulunmaktadır. "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", çevreden inşaata, gıdadan kimyaya, madencilik ve enerjiden sanayi ve ekonominin bütününe ilişkin meslek ve uzmanlık alanları bulunan TMMOB ve bağlı Odalarının yetkilerini, ülkemiz ve mühendislik ve mimarlık birikimimiz aleyhine yeniden düzenleyici Yasa Taslağı olarak son derece önem taşımaktadır.
Söz konusu Tasarı, AB uyum yasaları ve "Hizmetlerin Serbest Dolaşımı" kapsamında gündeme getirilmektedir. Oysa yürürlükte bulunan 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanun; ülkemizde çalışacak yabancı mühendis ve mimarların çalışma izinleri ile çalışma koşullarını düzenlemekte ve yetkilendirdiği kurumlar vasıtasıyla da çalışan yabancıların takibinin yapılması olanağını sağlayan önemli bir düzenlemedir. Mevcut bu Yasa ile ülkemizde mühendislik unvanını kullanmak suretiyle hizmet üretecek olan mühendis ve mimarların faaliyetlerinin, yürürlükteki 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki Kanun ve 6235 sayılı TMMOB Kanununun ilgili maddeleri ile uyumlu kılınmaktadır. Böylece 4817 sayılı Yasadan önce yabancıların çalışması ile ilgili olarak kurumlar arasında yaşanan yetki sıkıntısı ve karmaşa, 27.02.2003 tarihinde kabul edilen Yasa ve bağlı Yönetmelikleri ile giderilmiş ve uygulama bir standarda oturtulmuştur.
Bu çerçevede yetkili kılınan TMMOB ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın görüşlerinin alınması suretiyle yabancıların çalışma izinlerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmesi uygulaması, ulusal mevzuatlarla da uyum taşımakta ve gerekli belgeler eşliğinde Türkiye'de çalışmak mümkün olmaktadır.
Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca değişiklik teklifi ile gündeme getirilen, daha sonra Başbakanlık müdahalesi ile son şeklinin verildiği "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı" ile yürürlükteki yasa ve bağlı Yönetmeliklerdeki "Yasa Mantığı ve İçeriği" tamamen değiştirilmektedir.
Söz konusu Tasarının 14. maddesindeki değişiklik önerisinde, "Avrupa Birliğine üye ülkelerden veya Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelecek yabancı mimar ve mühendislerin çalışma izinlerinin verilmesinde, diploma ve ilgili meslek odasına kayıtlı olduğuna dair belgenin ibrazı halinde, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 34 üncü ve 35 inci maddeleri ile 17/6/1938 tarihli ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanunun 1 inci ve 7 nci maddeleri uygulanmaz" denilmektedir.
Böylelikle 6235 sayılı TMMOB Kanununun 34. ve 35. maddeleri işlevsizleştirilerek 3458 sayılı yasa ile Mühendis ve Mimarların ülkemizdeki tanım ve işlevi çokuluslu tekeller lehine değiştirilmekte ve bu alanın ülkemiz çalışanları aleyhine kuralsızlaştırılması amaçlanmaktadır.
Siyasi iktidar bu uygulama ile 1938 ve 1954'te o dönemin parlamenterlerinin ortak iradesi ile çıkarılmış ve bu coğrafyanın çalışanlarının hak, hukuk ve çalışma özgürlüklerini güvence altına alan bir çerçeveyi yok etmek istemektedir. Birçok Avrupa ülkesinin belli konularda çekince koyduğu onlarca mevzuat var iken siyasi iktidarın bu aceleciliği açık bir şekilde Türkiye'nin aleyhinedir.
AB, Hizmetlerin Serbest Dolaşımı kapsamında yerli mühendis ve mimarlara bu olanakları sunmaz iken, AB vatandaşı mühendis ve mimarların Türkiyeli mühendis ve mimarlardan daha üstün bir konuma getirilmektedir.
Bu uygulama ile neredeyse bütün diğer ülkelerin mühendis ve mimarlarının Türkiye'de sınırsızca çalışabilmesinin önü açılmaktadır.
Bakanlar Kuruluna ülkeleri belirleme yetkisi verilmesi ise bir başka tehlikeyi oluşturmaktadır.
Yasa değişikliği önerisi ile
- Mesleki ve akademik yeterlilik prosedürü kaldırılmakta,
- Akademik yeterlilik ile mesleki bilgi ve deneyim aranmadan, yabancıların her işte çalışmalarının önü açılmakta,
- Kalitesiz hizmetin kontrolsüz sunumuna olanak tanınmakta,
- Ülkemiz mühendis ve mimarlarının aleyhine haksız rekabetin önü açılmaktadır.
Oysa yasanın temel amaçlarından biri, her şeyden önce kendi vatandaşlarının öncelikle istihdam edilmesi, ihtisas gerektiren işlerde aynı işi yapmak üzere ülkemiz işgücünden karşılanamayacak bir talep bulunması halinde yabancı istihdamının düzenlenmesi olmalıdır.
Yine Yasa değişikliğinde, yabancı mühendis mimarlardan istenecek koşulları ortadan kaldırmak yerine, ülkemiz mühendis ve mimarlarında aranan koşulların yabancı mühendis-mimarlardan da istenmesini sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır.
Aksi takdirde Yasa Taslağı bu haliyle ülkemiz mühendis ve mimarlarına yurt içinde yabancılık ve mültecilik koşullarını dayatacaktır.
Halen yürürlükte olan ve Türkiye'de mühendislik mimarlık unvanlarının kullanılması hakkındaki düzenlemeleri içeren 3458 ve 6235 sayılı Yasalar çerçevesinde faaliyet yürüten ve Anayasal kimliği ile Kamusal Hizmet yürüten TMMOB'nin tüm bu özellikleri göz ardı edilerek çıkarılmaya çalışılan değişiklik bütünüyle reddedilmeli ve TMMOB'nin 52 yıllık, yasanın ise 68 yıllık uygulama ve birikimi göz ardı edilmemelidir.
TMMOB ve bağlı Odaları, dünyada olduğu gibi kamu yararını sağlayıcı düzenlemeleri yapan ve her aşamada başvurulacak bir kurum olarak değerlendirilmelidir.
TMMOB
MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI
Yönetim Kurulu Sekreteri
Ali Ekber ÇAKAR
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 28.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
Hükümet teknik elemanları da feda ediyor!Bakanlar Kurulu, "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı"nı Meclis Genel Kurulu'na sevk etmiştir. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) ve bağlı Odaların tasarı ile ilgili görüş ve önerilerini görmezden gelen Hükümet, açık ki, TBMM'deki mutlak üstünlüğüne dayanarak bu tasarıyı yasalaştırmak istemektedir.
AKP Hükümeti "ben yaptım oldu" anlayışını neredeyse bir yönetim tarzı haline getirmiştir. Meslek alanlarımızı yakından ilgilendiren yasa değişikliği ile ilgili Birliğimizin ve bağlı Odaların görüş ve önerilerinin dikkate alınmaması manidardır.
AKP Hükümetinin bu tavrını protesto ediyor ve ülkemizin üreten değerleri arasında yer alan mühendis, mimar ve şehir plancılarının yok sayılmasına asla izin vermeyeceğimizi duyuruyoruz.
Yasa tasarısı ile yapılmak istenen; akademik ve mesleki yeterliliğini kanıtlamamış yabancı mühendis, mimar ve şehir plancılarının hiçbir kısıtlama getirilmeden ve hiçbir kıstas aranmadan ülkemizde çalışmalarını sağlamaktır. Hatta kendi ülkelerinde aranan yeterlilikten bile uzak teknik elemanlara alanlarımız açılmaktadır.
Ülke kaynakları özelleştirme adı altında nasıl ki uluslar üstü sermayeye peşkeş çekiliyor ise bu ülkenin mühendis, mimar ve şehir plancıları da yabancı teknik elemanlar karşında haksız rekabete ve işsizliğe terk edilmektedir. Örneğin GATS ile yabancı sermaye önündeki engelleri kaldıran ve inşaat sektörünü uluslararası inşaat tekellerinin insafına bırakan Hükümet, şimdi de ülkenin inşaat mühendislerini feda etmektedir. Yasa, diploma denkliği ve mesleki yeterlilik konusunda tam bir kaosa yol açacak, teknik hizmetlerdeki denetimi ortadan kaldıracak özellikler taşımaktadır.
Ulusal değerleri ve bu ülkenin teknik elemanlarını uluslararası sermayenin çıkarları yolunda yok sayan bu yasayı kabul etmemiz mümkün değildir. Tasarı bir an önce geri çekilmeli, TMMOB'nin, bağlı Odaların, üniversitelerin görüşleri ve meslek alanlarımızın ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenlenmelidir.
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası 28.06.2006 Tarihinde Yabancıların Çalışma İzinleri Kanun Tasarısı konulu basın açıklaması yaptı.
TBMM GÜNDEMİNDE YER ALAN YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ HAKKINDA KANUN TASARISI KABUL EDİLEMEZÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın değişiklik teklifi ile gündeme getirdiği, "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'nun 22.06.2006 tarihli toplantısında,Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)'nin hiçbir önerisi kabul edilmeyerek Meclis Genel Kurulu'na sevk edilmiştir.
Bu kanun tasarısı ile yabancı mimar ve mühendisler hakkında 6235 sayılı TMMOB Yasası ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Yasa uygulanmayacak, böylece akademik ve mesleki yeterliliği kanıtlanmamış yabancı mimar ve mühendislere, ülkemiz kapıları hiçbir kısıtlama olmaksızın sonuna kadar açılacaktır. Değiştirilmesi öngörülen 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun'unda, yabancı sermayeli yatırımları teşvik amacı ile düzenlenen 23.madde, başlığı dahi değiştirilerek "yabancı teknik personel" biçiminde düzenlenmiş, Avrupa Birliğine üye ülkelerden veya Bakanlar Kurulunca belirlenecek diğer ülkelerden gelecek yabancı mimar ve mühendislerin ülkemizde istediği gibi iş bulma imkanı bulması hedeflenmiştir. AB'ye tam üyelik aşamasında yapılması öngörülebilecek düzenlemenin bugünden tamamlanması ve bu kolaylığın diğer ülkelere de sağlanması öngörülmüştür.
Vatandaşlarının haklarına ulusal ve uluslararası arenada sahip çıkmak iddiası ile oluşturulan hükümet, kanunun genel gerekçesinde "Ayrıca, var olan uygulamada yabancı teknik personelin çalışma izinlerinin düzenlenmesinde uygulanan meslekî yeterlilik ve denklik sürecinin tespiti ile ilgili odaya kayıtlarda uygulanan süreç, izinlerin zamanında verilmesini imkansız hale getirebilmektedir. Yapılan yeni düzenlemeyle, Avrupa Birliğine üye ülkelerden ve Bakanlar Kurulunca belirlenecek ülkelerden gelen mimar ve mühendislerin çalışma izinlerinin verilmesinde, meslekî ve akademik yeterliğin tespit ve denetimine ilişkin olarak yabancı mimar ve mühendislerin kendi ülkelerinden aldıkları diploma ve meslek odasına kayıt belgesinin esas alınması öngörülerek çalışma izinlerinin verilmesinin sadeleştirilmesi ve kolaylaştırılması sağlanmaktadır." ifadesi kullanılarak, kimler için çalışıldığı açıkça vurgulanmıştır.
Bir yandan, gençlere umut tacirliği için yeni üniversiteler açılarak işsiz mühendis ve mimar ordusunun sayısı arttırılırken, diğer yandan yürürlüğe konmak istenen bu karar ülkemiz adına intihar niteliğindedir.
Tasarı yasalaştığında, yurtdışında okuyan ülkemiz vatandaşı, başka bir ülke vatandaşı ile yurtdışındaki aynı üniversiteden mezun olup ülkemize çalışmaya geldiğinde, yurttaşımız için denklik belgesi aranacak ama yabancı ülke vatandaşı için aranmayacaktır. Bu yaklaşım, Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırıdır.
Öte yandan, yasadan aldığı yetki ile yabancılara çalışma izni verilmesinde devrede olan ve belge düzenleyen TMMOB'nin de aradan çıkartılması ile birçok yabancı mimar ve mühendis, denetimsiz bir şekilde ülkemiz topraklarında dolaşacaktır. Böylesine bir başıboşluk dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş bir uygulamadır.
Bizler, şehir plancısı mimar ve mühendislerin haklarını sonuna kadar savunacağımızı, ulusal çıkarlarımıza aykırı olan bu tür düzenlemelerin karşısında daima mücadele edeceğimizi kamuoyuna saygı ile duyururuz.
Petek ATAMAN
Gıda Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
