5510 SAYILI YASA
İşverenlerin bile bazı bölümlerine muhalefet ettiği, tüm sosyal kesimlerin şiddetle karşı çıktığı, sosyal haklar açısından “köklü bir geriye gidiş, bir karşıdevrim” yasası olarak tanımlanan ancak AKP hükümetince “reform” olarak nitelenen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ekim’de yürürlüğe girdi. Yasanın bazı hükümleri daha önce, 1 Ocak 2008, 30 Nisan 2008 ve 1 Temmuz 2008 tarihinde yürürlüğe girmişti.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun bugün tümüyle yürürlüğe girmesiyle sosyal güvenlik alanında yeni bir dönem başlıyor. Bundan böyle SSK’liler 4/a’lı, Bağ-Kur’lular 4/b’li ve Emekli Sandığı iştirakçileri 4/c’li olarak anılmaya başladı.
Güya tüm sosyal güvenlik kurumlarını tek çatı altında toplayan yeni dönemde, kurumlara Sosyal Güvenlik Kurumu tabelası asıldı. Ama, memurların, SSK’li ve Bağkur’luların emeklilik hakları ve maaşlarının hesaplanma yönetimi yine eskisi gibi ayrı ayrı devam etti.
Mezarda emeklilik yasalaştı. Bugünkü çalışanlar, çocuklarının emeklilik hakkından vazgeçerek kendi emekliliklerini kurtardı.
Emekli aylığını hak etmek için gerekli prim gün ödeme sayısı 7200’de uzlaşma sağlandı ancak maaş almak için 65 yaşın doldurulması şartı korundu.
Yasanın çıktığı tarihten itibaren çalışmaya başlayanların emekli olabilmesi için 9000 gün prim yatırması gerekiyor.
Emekliye artık refahtan pay verilmeyecek. Emekli aylıklarının hesaplanmasına ilişkin kazançların güncellenmesinde, 1 Ekim’den sonraki çalışılan süreler için gelişme hızının yüzde 100’ü yerine yüzde 30’u dikkate alınacak.
SSK kapsamında 1 Ekim’den önce sigortalı olan ya da emekliliği hak edenler için, emeklilik sonrası çalışmaya devam etmeleri durumunda yüzde 30 oranında sosyal güvenlik destek primi ödeniyor.
Askerlik borçlanmasının koşulları ağırlaştı. Ayrıca borçlanma miktarının ödenmesine ilişkin süre de kısaltıldı.
Çalışan ya da kurumdan aylık alan çocuksuz dul eşe bağlanacak ölüm aylığı oranı yüzde 75’ten yüzde 50’ye düştü.
Sağlıkta, 18 yaşını dolduran ve öğrenci olmayan çocukların çalışmalar bile sağlık hizmeti alabilmek için prim yatırmasalar gerekiyor
*****
Kaynak-Cumhuriyet Gazetesi
31.12.2009
