Uzm. Ecz. Sema Uysal Zeybek
BİTKİDEN GELEN ŞİFA:ALOE VERA
Aloe vera, Yunanistan, Çin ve Meksika gibi birçok ülkede geleneksel olarak kullanılan şifalı bir bitkidir. Ayrıca yüzyıllardır çeşitli hastalıklar ve cilt lezyonları için tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Liliaceae familyasına aittir; kaktüs'e benzeyen, kalın, etli ve uzun yapraklı, otsu ve çok yıllık bir bitkidir. Seneler içinde aloe veranın etkisi üzerine artan meraktan dolayı in vitro ve in vivo çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Şimdiye kadar, aloe verada 20 mineral, 20 amino asit, vitamin ve su dahil olmak üzere bilinen 75 bileşik tespit edilmiştir. Bunları inceleyecek olursak:
• Vitaminler: A, C, E ve B12 gibi birkaç vitamini içerir. Bu vitaminler antioksidan özelliklere sahiptir. Genel cilt sağlığına ve bağışıklık fonksiyonuna katkıda bulunur.
• Enzimler: Amilaz, katalaz ve peroksidaz gibi enzimler içerir. Bu enzimler çeşitli metabolik süreçlerde yer alırken şekerlerin ve yağların parçalanmasına katkıda bulunabilir.
• Mineraller: Çinko, bakır, selenyum, kalsiyum gibi mineralleri içerir. Bu mineraller, genel sağlığı korumada önemli roller oynar ve çeşitli vücut fonksiyonlarını desteklemektedir.
• Şekerler: Monosakkaritler (mannoz-6-fosfat) ve polisakkaritler (glucomannanlar) içerir. Bu şekerler, jelin yatıştırıcı ve nemlendirici özelliklerine katkıda bulunmaktadır.
• Yağ asitleri: Lupeol ve kampesterol gibi yağ asitlerini içerir. Bu bileşiklerin antienflamatuar özellikleri vardır ve bitkinin terapötik etkilerine katkıda bulunurlar.
• Hormonlar: Büyüme düzenlemesinde rol alan oksinler ve gibberellinler gibi bitki hormonlarını içerir. Bu hormonlar, yara iyileşmesini ve cilt yenilenmesini teşvik etme yeteneğine katkıda bulunabilir.
• Diğer bileşikler: Aloe vera ayrıca salisilik asit, lignin ve saponinler içerir. Salisilik asitin antienflamatuar ve eksfoliye edici özellikleri vardır, lignin ise maddelerin cilde nüfuzunu artırır. Saponinlerin ise antimikrobiyal ve temizleyici etkileri bilinmektedir. Cilde Etkileri In vitro çalışmalar ve canlı organizmalar üzerinde yapılan çalışmalar, aloe veranın tromboksanı (yara iyileşmesinin inhibitörü) inhibe edebildiğini, yara iyileşme sürecini iyileştirebildiğini ve iltihabı azaltabildiğini göstermiştir. Jelde bulunan magnezyum laktat, kaşıntıya neden olan histamin üretimini önler. Rejeneratif özellikleri, mannoz gibi polisakkaritler açısından zengin olan glukomannan bileşiğinden kaynaklanmaktadır. Glucomannan, kollajen üretimini artırır. Bilimsel çalışmalar, jelin % 99'u su olduğu için cildin esnekliği artırabildiğini ve kırılganlığını azaltabildiğini göstermiştir. Araştırmalar aloe vera’nın yanıklarda hızlı doku epitelizasyonu ve granülasyonu kolaylaştırdığını, sezaryen yara iyileşmesini desteklediğini göstermiştir. Başka bir çalışmada, 40 yaşın üzerindeki Japon kadınlarda, hyaluronik asit ve kollajen üretimini uyararak yüz kırışıklıklarını azalttığı gözlemlenmiştir ve 30-59 yaş arası kadınlarda biyolojik elastikiyeti artırdığı belirlenmiştir.
Aloe vera'da bulunan amino asitler ve çinko ile birlikte mukopolisakkaritler cilt bütünlüğüne, nemin tutulmasına, eritem azalmasına yol açabilir ve cilt ülserlerini önlemeye yardımcı olur. Birçok çalışma, sedef hastalığı, ağız yaraları, ülser, şeker hastalığı, uçuk, yatak yaraları ve yanık yaraları gibi yaraları tedavi etmede olumlu etkilerini göstermiştir. Aloe vera'nın rutin bakım veya başka bir tedavi ile karşılaştırıldığında emziren kadınlarda göğüs ağrısını ve tahrişi gidermek için bir seçenek olarak kabul edilebileceğini gösterildi. Bir çalışmanın bulgularına göre, doğal aloe vera yaprağı özünün güvenli olduğu ve stabil vitiligo formlarının tedavisinde oldukça etkili olduğu bulundu. Bu nedenle stabil vitiligo tedavisinde alternatif bir seçenek olarak doğal aloe vera kullanılabilir. Çalışmada hastaların yaklaşık %86'sında yeniden pigmentasyon sağlandı ve hiçbir hastada ciddi yan etki görülmedi.
Kaynaklar:Tingting Wang, Jian Liao,Liying Zheng, Yi Zhou,Qianru Jin and Yanjing Wu. aAloe vera for prevention of radiation-induced dermatitis: A systematic review and cumulative analysis of randomized controlled trials.Front Pharmacol. 2022; 13: 976698. Azam Maleki 1 and Samaneh Youseflu.The Effectiveness of Aloe Vera on Relief of Irritation and Nipple Pain in Lactating Women: Systematic Review and Meta-Analysis.Obstet Gynecol Int. 2022. Somanaboina Padmakar , G. Ajay Kumar , Navneet Khurana , Sweta Kumari , Biplab Pal. Efficacy and safety of natural Aloe Vera gel in the treatment of stable vitiligo. Clinical Epidemiology and Global Health.Volume 22, July–August 2023, 101332. Hekmatpou D, Mehrabi F, Rahzani K, Aminiyan A. The Effect of Aloe Vera Clinical Trials on Prevention and Healing of Skin Wound: A Systematic Review. Iran J Med Sci. 2019 Jan;44(1):1-9. PMID: 30666070; PMCID: PMC6330525.
