İLAÇLARIN İZLENEBİLİRLİĞİ ve
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ
HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR
1. İlaç Takip Sistemi uygulamasının geçiş süreci nasıldır?
Cevap: İlaçların izlenebilirliğinin sağlanması ve izleme iki ayrı konu olarak ele alınmıştır.
a) Öncelikle Ambalaj ve Etiket Yönetmeliği’nde gereken değişiklikler yapılarak 02.02.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik hükümlerine göre, 01.01.2009 tarihine kadar bütün ürünler için karekod basılabilir hale gelecektir. Bu tarihten sonra bütün ilaçlar karekodlu olarak üretilecek, karekodsuz ürünler piyasaya sürülemeyecektir. Bu tarihten önce üretilmiş ürünlerin piyasada karekodsuz halde satılabilmesi için, yönetmelikte en geç 01.01.2010 tarihi belirlenmiştir. Bu süre zarfında piyasadaki ürünlerin yönetimi ürünün ruhsat/izin sahibi tarafından yapılacaktır.
b) İzlemenin yapılabilmesi için bir sistem çalışması sürmektedir. Bu çalışma tamamlandığı zaman bütün ürünler hakkında bilgiler sistem üzerinde bulunacaktır. Sistem çalışmaları SGK ve diğer paydaşları da kapsamaktadır.
2. Neden 2D barkod seçilmiştir? Başka bir tür tanımlayıcı ile izleme yapılamaz mıydı?
Cevap: Tanımlayıcı olarak 2D Datamatrix yeterli miktarda bilgiyi küçük bir alanda saklaması ve veri kurtarma imkanı bulunması sebebi ile seçilmiştir. Böylece EAN13 barkodu ile karışmalar da engellenmiş olacaktır.
3. Sıra numaralarını Bakanlık mı belirleyecek?
Cevap: Sıra numaralarının belirlenmesi tamamen üreticilere bırakılmıştır, Bakanlık bu numaralar ile ilgili bir işlem yapmayacaktır. Üretici veya İthalatçılar sıra numaralarının benzersiz bir biçimde ilaç kutuları üzerinde yer alması sorumluluğunu üstlenmişlerdir.
4. Sıra Numarası Parti Numarasına bağlı olarak mı belirlenecektir?
Cevap: Üretici veya İthalatçılar sıra numarasını belirlemekte serbesttirler. Sıra numarası, tamamen benzersiz bir numara olarak belirlenebilir veya parti numarası ile başlatılabilir. Bilgisayar yazılımlarının indekslemede GTIN ve Sıra numarasını kullanacağı göz önüne alınarak bu iki alan birlikte olduğu halde, benzersiz bir veri oluşturması sağlanmalıdır.
Örnek: bir ürün için kullanılan sıra numaraları başka ürünler için de kullanılabilir. Bunların birbirine karışmaması, GTIN’leri farklı olduğu içindir.
5. Sıra numaraları random şekilde belirlenmiş veya şifreli olabilir mi?
Cevap: Sıra numaraları mutlaka artan sırada olmalıdır. Artan sırada olmakla birlikte ardışık olma mecburiyeti yoktur ve artan sıradaki numaraların random şekilde belirlenmesi de mümkündür. Bu şekilde aralıkların random belirlenmesi söz konusu olacaktır.
Sıra numaraları şifreli de olabilir. Ancak bu şifre İTS tarafından hiçbir zaman işlenmeyecek, ancak üretici bu şifreyi kullanabilecektir. Tüketici veya satıcılar hiçbir zaman bu şifreyi kullanmak için ek bir işlem yapmayacaktır.
6. Sıra numaraları içinde başka bilgiler bulunacak mıdır?
Cevap: Sıra numaralarının içeriğini tamamen ruhsat/izin sahipleri belirleme yetkisine sahiptir. Sıra numarası için ayrılan 20 karakter içinde istenilen bilgiler konulabilir. Örneğin, üretim yerinin kodu, tarih, saat gibi bilgiler sıra numarası oluşturulurken kullanılabilir. Bütün bu bilgiler numara ve harflerden oluşacaktır.
7. Eski Seri numaraları ile yeni parti numarası tamamen aynı mı, yoksa değişmesi gerekenler nelerdir?
Cevap: Parti numarası eski seri numaralarına benzer şekilde konulmaya devam edebilir. Ancak üreticiler tarafından parti numaraları yeniden de düzenlenebilir.
8. Karekodun hangi yöntemle yazılması öneriliyor?
Cevap: Bu sistemde karekodun ambalajlar üzerinde bulunması isteniyor. Karekodun herhangi bir şekilde basılması mümkündür. Lazer, inkjet veya etiket uygulama yöntemleri bunlara birer örnektir. Karekod, standart olarak piyasada bulunan minimum özellikli karekod okuyucularla okunabilmesi şartıyla istenilen şekilde basılabilecektir.
9. Kupür kalkıyor mu?
Cevap: Ürün ambalajları üzerinden fiyat kupürleri kaldırılmıştır. Geri ödeme kurumlarının ödemeleri için ambalajların hiçbir yerinin kesilmesine gerek kalmamaktadır.
Kupür ve karekod birlikte bulunduğu zaman kupür mutlaka iptal edilecektir.
10. Karekod ile EAN13 barkodunun aynı tarafta olması ne gibi sorunlar doğurabilir?
Cevap: Yan yana bulunan iki barkoddan birisi okunabildiği için hatalı okumalar söz konusu olmaması için her iki barkodun ambalajın aynı tarafında olmaması, eğer mümkün değilse, aralarında mutlaka 1 cm. mesafe bulunması tavsiye edilmektedir.
Ancak barkod bundan sonra istenirse konulmayabilecektir.
11. Karekod imalat esnasında mı basılmalıdır?
Cevap: Karekod içerdiği bilgilerin doğruluğunun sağlanması ve bu bilgilerle ilaçların imalat hatlarının sonunda da taşıma ambalajlarına konulması söz konusu olduğu için imalat esnasında basılması daha uygun görünmektedir. Ancak böyle bir sınırlama bulunmamaktadır, üreticiler bilgilerin doğruluğunu ve sıra numaralarının benzersizliğini sağlamakla yükümlüdürler. İthalatçılar ürünleri piyasaya sürmeden önce ambalaj değişikliği yapmakta veya ambalaj üzerine etiket uygulamaktadırlar. Bu uygulamalara yine de devam edebileceklerdir.
Karekod üretici veya ithalatçılar tarafından basılacaktır.
12. Ambalaj değişiklikleri varyasyon kapsamında mı değerlendirilecektir?
Cevap: Bu konudaki değişiklikler, varyasyon kapsamında değildir. Verilen sürenin bitimine kadar bu kapsamda yapılacak ambalaj değişiklikleri için bir bildirim yapmak yeterli olacaktır. Bu değişiklik bildirimleri için bir onay beklenmeyecektir.
Ancak, bu süre içinde yapılamayan ambalaj değişiklikleri için başvuru istenecek ve onay beklenmesi gerekli olacaktır.
13. Ambalaj değişiklikleri varyasyon kapsamında değerlendirilmeyecek ise bu süre bitmeden yapılacak birden fazla değişiklik bildirimi de kabul edilecek midir?
Cevap: Süre bitimine kadar bu kapsamda yapılacak bildirimlerin tümü kabul edilecektir.
14. EAN13 barkodları basılmaya ne kadar devam edilecektir?
Cevap: EAN13 barkodları geçiş aşaması ve ürünlerin ihracatı sebepleriyle bir süre daha basılmaya devam edilebilir. Ancak, yeni dizayn yapan firmalar, ürünlerinde EAN13 (Linear) barkodları bulundurmayabilirler.
15. EAN13 barkodu Bakanlıkça verilmeye devam edecek mi?
Cevap: Geçmişte barkod içeriğine farmasötik bir kod konulması uygun görüldüğü için barkod Bakanlıkça tespit edilmekteydi. Artık bu kodlara gerek olmadığı için bu uygulama kaldırılmıştır. Bakanlık sadece barkod numarasının benzersiz ve ambalaj üzerinde okunabilir olduğuna bakacaktır.
Ancak, ödeme kurumları listelerinde aynı ilacın birden fazla barkodu varsa bunların tümünün tanınıyor olması gerekmektedir. Bu sebeple, üreticiler veya ithalatçılar ürünlerinin tüm barkod numaralarını Bakanlığa bildireceklerdir.
16. İTS Mal fazlasını kaldırıyor mu?
Cevap: Mal fazlası için İTS bir engel yada sınırlama getirmemektedir Mal fazlası konusunda herhangi bir kanuni sınırlama bulunmadığı ve Bakanlığımızın da hiçbir zaman mal fazlasını kaldırmak üzere bir çalışması bulunmadığı herkesin malumudur. İTS öncelikle ürünlerin izlenebilirliğini sağlamak üzere tasarlanmıştır, ticareti sınırlandırmak gibi bir amaç taşımamaktadır.
Ancak mal fazlası olarak tanımlanan bütün ürünler İTS kapsamında bildirime tabidir. TİS tarafından bilinmeyen herhangi bir ürün hiçbir şekilde piyasada satılamayacaktır.
17. İTS eczaneler arası takası kaldırıyor mu?
Cevap: Eczaneler arası mal takası, iyi incelenmesi gereken bir konudur. Burada en çok gündeme gelen durum bir takas işlemi değil, aynı cins ürünlerin emanet alınmasıdır. Bu tür emanetler bir eczaneden diğerine verilirken sisteme (İTS) bildirilmek zorundadır. Emanet geri iade edilirken de aynı yol izlenmelidir çünkü, kaydı düzgün olmayan bir ilaç ödenemeyecektir. Artık hiçbir ürünün birbirinin aynı olmaması, sıra numarasının farklı olması sebebiyle böyle bir yol izlenmelidir.
Farklı ürünlerin değiştirilmesi söz konusu ise bu bir takastır ve sisteme yine bildirimler mutlaka karşılıklı olarak yapılmalıdır.
Sistem hiçbir ürünün veya hareketin mali değerleri ile ilgili değildir.
18. İTS mali bir kontrol sağlamak için mi kuruluyor?
Cevap: İTS ilaçların mali bilgilerini izlemek için tasarlanmamıştır. İTS’nin işleyişinde mali bilgiler de istenmemektedir. İTS, öncelikle ilaç güvenliği (farmakovijilans) amacıyla düşünülmüş ve ek olarak sahtecilikle mücadele amacıyla kullanılması gündeme gelmiştir.
19. Önceden imal edilmiş ve stoklarda bulunan ürünlerin durumu nasıldır?
Cevap: Karekod uygulaması için verilen son tarih olan, 01.01.2009 tarihinden önce üretilmiş ürünlerin 01.01.2010 tarihine kadar satılması mümkündür. Bu kapsamda, firmaların ürünlerini piyasada takip etmeleri ve stoklarını yönetmeleri ve imalat programlarını buna göre düzenlemeleri gerekmektedir. Sektör temsilcileri, Bakanlık ve SGK temsilcilerinden oluşan “İzleme komitesi” bu amaçla faaliyet göstermektedir.
20. Hangi ürünler izlenecektir?
Cevap: Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliğine tabi olan ürünler izlenecektir. Bunlar; reçeteli ilaçlar, reçetesiz ilaçlar, ara ürünler ve besin takviyeleridir. Tıbbi cihazlar, sarf malzemeleri ve kozmetikler kapsam dışındadır.
21. Koli etiketleri SSCC lojistik etiketleri ile aynı mıdır?
Cevap: Koli etiketleri, SSCC etiketlerinden farklı olarak tasarlanmıştır. Benzersiz bir koli numarası takibi sağlanabilecekse SSCC etiketleri de kullanılabilir.
22. İlaçların soy ağacı barkod içinde mi bulunacaktır?
Cevap: İzleme soy ağacını çıkarmak için yapılmaktadır. Ancak izleme sonucu ortaya çıkacak soy ağacı karekod içinde değil, merkezi bir veritabanında oluşacaktır. Karekod bir kez basılan ve birden fazla kez kullanılan bir yöntemdir.
23. Karekod ve barkodun basılacağı yer neresidir?
Cevap: Karekod ve barkod kutu dizaynı içerisinde ruhsat/izin sahiplerinin belirleyeceği bir noktaya “Beşeri Tıbbi Ürünler Barkod Uygulama Kılavuzu”na göre uygulanacaktır.
24. İTS sistemine yapılacak bildirimlerin yapısı nedir?
Cevap: Bildirimlerin yapısı ve nasıl yapılacağı konularında İlaç Takip Sistemi İşletme kılavuzu bilgi vermektedir.
25. İngilizce bir kılavuz hazırlanacak mıdır?
Cevap: Yayımlanan kılavuzların çevirileri internet sitesinde paylaşılmaktadır.
26. Ürün şişeli ise, karekod hem dış ambalaj, hem de şişe üzerinde mi bulunacaktır?
Cevap: Karekodun yönetmeliğe göre dış ambalaj üzerinde bulunması yeterlidir. Ancak istenirse hem dış ambalaj, hem de iç ambalaja karekod basmak mümkündür.
27. GLN numaralarının kullanım yeri nedir?
Cevap: GLN global bir yer tanımlayıcı numarasıdır. Bu sistem içinde üretim yerleri, ithalatı yapan firmalar, ecza depoları ve eczaneleri tanımlamak üzere kullanılacaktır.
28. Sıra numaralarının minimum uzunluğu nedir?
Cevap: Sıra numaralarının maksimum uzunluğu 20 karakterdir ve minimum bir uzunluk belirlenmemiştir, sıra numaraları ile ilgili olarak tamamen ruhsat/izin sahipleri karar vereceklerdir.
29. Sıra numaralarının benzersiz olmasını sistem nasıl sağlayacaktır?
Cevap: Sıra numaraları sadece üreticiler/ithalatçılar tarafından sisteme girilebilecektir. Üretici ya da ithalatçılar sisteme ürünleri bildirecektir. Sistem bildirimler içindeki ürünlerin kontrolünü yaparak doğru ürünler için bir kontrol numarası döndürecek, ürünlerin sıra numaraları yanlış ise bilgi verecek ve üretici ya da ithalatçı buna göre yeniden bildirim yapacaktır.
http://www.iegm.gov.tr/its/Pages/ITSS%C4%B1kcaSorulanSorular.aspx
Aşağıda İlaç Eczacılık Genel müdürlüğü'nün resmi internet sayfasında konu ile ilgili yapılan tüm açıklamalar ve bilgilendirmeler detayları ile yer almaktadır.
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ
HABERLER
06.10.2008 İstanbul Tüyap-Beylikdüzü Fuar Merkezinde 7-10 Ekim 2008 tarihleri arasında yapılacak Cebit Eurasia 2008 Bilişim Fuarı ve aynı yerde 23-26 Ekim 2008 tarihleri arasında yapılacak Ambalaj Fuarı'nda İlaç Takip Sistemi kapsamındaki firmalara çözüm üreten tedarikçiler standlarında sunumlar yapacaklardır.
23.09.2008 Hasta Güvenliği açısından ilaç ambalajlarının dizaynlarına tavsiyelerde bulunan "A guide to the graphic design of medication packaging" isimli NHS tarafından ikinci baskısı yayımlanmış kitabı buradan indirebilirsiniz.
18.09.2008 İlaç Takip Sistemi İzleme Komitesi 18 Eylül'de Ankara'da toplandı.
17.09.2008 Serumlar ve Radyofarmasötik Ürünlerin İTS Kapsamında bir süre muaf tutulmasına karar verildi.
15.09.2008 Reçetesiz satılan tek doz kaşe ambalajlı (Gripin vb) bazı ürünlerin karekod uygulamasındaki sorunlarına çözüm bulundu.
15.09.2008 ITS ekibi, SGK bilgi-işlem ekibi ile bir toplantı yaptı. Buna göre, ITS yazılım testleri Ekim ayında başlayacaktır.
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ
SÜREÇ TAKVİMİYayımlanan yönetmelik değişikliğine göre, ilaçlarda karekod uygulaması 01.02.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Üretim yerleri ve işlem merkezlerinin karekodlu çalışmaya uyumu için 01.01.2009 tarihine kadar süre tanınmıştır. Bu tarihten sonra üretilen veya ithal edilen ürünlerin karekod taşıması mecburidir. 2009 üretimi karekodsuz ürünler satılamayacaktır.
Bu değişikliklerden taşıma birimlerine dair olanlar için 01.06.2009 tarihine kadar süre tanınmıştır. Bu tarihten sonra üretici veya ithalatçıların sevk edecekleri ürün kolilerinde "koli etiketi" bulunması mecburidir. Bu mecburiyet ecza depolarından eczanelere yapılan sevkiyatları kapsamamaktadır.
01.01.2009 tarihine kadar üretilmiş olan ve ecza depolarında veya eczanelerde bulunan ürünler 01.01.2010 tarihine kadar satılabilecektir. Bu tarihten sonra karekodu bulunmayan ürünler hiçbir surette satılamayacaktır.
Yukarıdaki bilgilere göre proje uygulamasında herhangi bir gecikme söz konusu değildir. İTS'nin sağlıklı bir başlangıç yapması için diğer paydaşlarla çalışmalar yapılmaktadır. SGK yazılımlarının İTS uyumu konusunda çalışmalar ileri safhadadır. Bu çalışmaların sonucunda eczane ve hastane yazılımlarının uyumlaştırılması gündeme gelecektir.
2008 yılı Ekim ayı içinde tüm uygulamaların İTS ile test yapmaları için altyapı sağlanmış olacaktır. Üreticilerimizin bu yazılımların uyumu sağlandıktan sonra ürünlerini karekodlu halde piyasaya vermelerinin sağlıklı olacağı düşünülmektedir.
Yönetmelik değişikliğinde geçici madde hükümlerine göre, üretici ve ithalatçıların yapmaları gereken ambalaj değişikliklerini 01.01.2009 tarihine kadar onay beklemeksizin bildirmeleri beklenmektedir. Bu bildirimlerden önce yapılan çalışmalar taranıp its@iegm.gov.tr adresine gönderilirse çalışmalar değerlendirilebilecek, ITS ekibi firmalara çalışmalar hakkında tavsiyelerde bulunabilecektir.
Ambalaj dizaynlarında karekod, örnek olarak basılmış halde gösterilecektir. Eski ambalajlara karekod uygulanması durumunda karekod yine örnek olarak basılacak ve kupür "KAREKODLUDUR" şeklinde iptal edilmiş olarak bildirilecek, bunun yanında yeni bir dizayn yapılmış ve bildirimi yapılacaksa yeni dizaynlarda karekod yine örnek olarak basılacak ve kupür bulunmayacaktır.
İLAÇ TAKİP İLE İLGİLİ MEVZUAT/REGULATIONS
Regulation Regarding the Packaging and Labeling of Medicinal Products for Human Use (With the amendments dated 01.07.2008)
Barkod Uygulama Kılavuzu
İngilizce Tercümesi - Turkish Drugs Barcoding Guidance 1.1 (changes in red.)
İlaç Takip Sistemi İşletme Kılavuzu
İşletme Kılavuzu Taslağı Sürüm 1.01 (Son eklemeler kırmızı renkte gösterilmiştir.)
Turkish Pharmacuticals Track&Trace Guide only in Turkish now. We will share "The ITS Operations Guide" in English later.
its_karekod Yazılımı: Karekod üretmek için yardımcı bir yazılımdır. Sadece Türkçe olup, bu yazılımla ITS'ye uygun karekod üretebilir ve okutup test edebilirsiniz. Okuttuğunuz takdirde alanlar dolmuyorsa karekodda bir problem var demektir. Bu yazılım onaylanmış bir yazılım değil, ancak iç çalışmalarda ve ambalaj tasarımlarında örnek karekodlar üretmek üzere kullanılabilecek bir yazılımdır.
its_karekod yazılımını buradan indirebilirsiniz. (Çalıştırmak için indirilen dosyayı bir klasöre açmak yeterlidir.)
BCTester: Barkod Kontrol Programı (İngilizce) indirmek için tıklayınız. ( 
Barkod Kontrol Programı hakkında bilgiler için tıklayınız. )
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ İZLEME KOMİTESİ
Genel Müdürlük görevlileri yanında ilaç sektörünü temsilen, İlaç Endüstrisi İşverenleri Sendikası, Türkiye İlaç Sanayicileri Derneği, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği, Türk Eczacıalrı Birliği ve Ecza Depocuları Derneği'nden katılımcılarla oluşan komite, ilk toplantısını 28 Şubat 2008 tarihinde İEİS merkezinde yapmıştır. Komitenin ilaç sektöründeki süreçlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi konusundan başlayarak geçişte gündeme gelen konular üzerinde çaışmaktadır.
İlaçlarda İzlenebilirlik:
İlaçların izlenebilirliğinin sağlanması için ilaçların üstüne bir otomatik veri tanımlayıcısı daha konulması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu tanımlayıcı Datamatrix tipinde 2 boyutlu bir barkod olarak seçilmiş, adına Karekod denmiştir. Karekod içeriği GS1 standartlarında belirlenmiştir.
İlaç Takip Sistemi
Türkiye'de ilaçların her biriminin izlenmesi için yapılan bir altyapıyı tanımlar. Kısa yazılımı ITS şeklindedir.
İlaç Takip Sistemi, önceden kullanılmakta olan barkod ile birlikte, ürünlerin üstüne konan ikinci bir tanımlayıcı ve bu tanımlayıcı içindeki bilgilerle sistem merkezine yapılacak bildirimlerle çalışır.
Sistem üzerinde uzun süredir çalışılmakta olup, Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, ilaç sektörünü temsilen sivil toplum örgütleri temsilcileri, Türk Eczacılar Birliği ve diğer sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile ilaç firmalarına çözüm üreten ve destek veren bazı firma temsilcilerinin katıldığı 3 toplantı sonrasında sistemin kurulmasına ve kullanılacak barkod tipinin de "Datamatrix" olmasına karar verilmiştir.
Sistem Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanacak ve yürütülecektir.
Bu kapsamda yapılan çalışmalar; ürün ambalajları üstünde bulunacak tanımlayıcıların yeniden tespiti ve bu tanımlayıcılar yardımı ile izleme yapmak üzere veri aktarımları ile buna ilişkin standartların tespiti şeklinde iki başlık altında toplanabilir.
Bir yönetmelik değişikliği ile ikincil tanımlayıcı olarak seçilen Karekod, ürünler üzerine 01.01.2009 tarihine kadar uygulanacaktır.
Karekod; BTÜ Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliğine göre;
1. Reçeteli ve reçetesiz "ilaçlar",
2. Geri ödemeye tabi "Ara ürünler",
3. Geri ödemeye tabi "Tıbbi Besin destekleri" üzerine konulacaktır.
ITS bir ilaç güvenliği aracı olarak tasarlanmış olduğu için karekod; ürünler ve hastane ambalajlı ürünler üzerine konulacaktır. Tanıtım numuneleri üzerine karekodun konulması mecburi değildir.
Halen İlaç Takip Sistemi altyapı çalışmaları sürmektedir. TOBB-GS1 Türkiye ile barkod ve veri standartları üzerinde çalışılmaktadır. Bunun yanında dünyadaki bazı pilot projeler incelenmiştir. Türk İlaç Takip Sistemi; 29 Ekim 2007 tarihinde Londra'da yapılan “GS1 Healthcare Conference” çalışma toplantılarında tartışılmış ve “Feedback Work Teams” raporunda “Information Sharing Model 4-Central Data Base” başlığı ile yer almıştır.
ITS Grubunun bazı üyeleri Granada/İspanya'da 11-14 Şubat 2008 tarihleri arasında yapılan GS1 Healthcare Conference oturumlarına katılmışlardır. Konferansta diğer ülkelerdeki bazı faaliyetler izlenmiş, bazı bilgiler ve geri beslemeler alınmıştır.
Genel Müdürlüğümüzce İlaç Takip Sistemi ile ilgilenenler için bir bilgi paylaşım listesi oluşturulmuştur.
Üye olmak için lutfen; ilactakip_duyuru-owner@yahoogroups.com adresine -üye olma talebi ile ilgili gerekçenizi içeren- bir mail gönderiniz.
Diğer Bilgiler
İKİNCİL İLAÇ TANIMLAYICISI: 2 Boyutlu Barkod Daha küçük alanda daha çok veri saklayan matrix yapıda bir otomatik veri tanımlayıcısıdır. İlaç ambalajlarındaki birincil tanımlayıcı olan barkod yanında ikinci bir tanımlayıcı olarak 2 boyutlu bir barkod kullanılması dünyadaki diğer çalışmalarla paralel olarak uygun görülmüştür.
İlaçlardaki ikincil tanımlayıcı şu şekilde olmasına karar verilmiştir:
Çeşitli ebatlarda ilaç dış ambalajlarına uygulanacak olan bu tanımlayıcı içeriği ilacı izlemeye imkân tanıyacak şekilde oluşturulmuştur.
İkincil tanımlayıcı ve gözle okunabilir bilgileri ürün ambalajları üstünde aşağıdaki resme benzer bir şekilde görüneceği düşünülmektedir: (Bu resim tamamen bir örnektir ancak karekodun içeriğindeki tüm bilgilerin karekodun yanında yazılmış olduğuna dikkat edilmelidir..)
Detaylar için Barkod Uygulama Kılavuzu'na bakınız.
---*---
TAŞIMA AMBALAJLARININ ETİKETLENMESİ: Ürünler taşınırken bağ, kutu, koli ya da diğer taşıma ambalajları üzerinde birer tanımlayıcı bulunması zorunlu hale gelmiştir. Taşıma ambalajı içerdiği tüm ürünlere ait bilgileri içerdiği takdirde açılmadan gittiği her noktada içeriğe ait bilgiler kolayca okunabilecektir. Böylece işlemler kolaylaşacak ve ilacın güvenilirliği artacaktır. Ancak, tüm sıra numaralarını etiket üzerine koymak mümkün değil üstelik de sahteciliğe kapı açmak olacağından bunu farklı şekilde yapmak uygun görülmüştür.
Taşıma ambalajlarında kullanılacak kodların ve etiketlerinin standartlaştırma çalışmaları sektör temsilcileri ve TOBB-GS1 Türkiye ile birlikte yapılmış ve "Beşeri Tıbbi Ürünler Barkod Uygulama Kılavuzu" ile belirlenmiştir.
Taşıma ambalajları üstüne konulacak bilgiler bir etiket şeklinde olmayabilir, doğrudan ambalaj malzemesi üzerinde de yazdırılabilir ancak her şekilde okunabilir olmalıdır.
Taşıma ambalajları üstüne konulacak etiketler ambalaj açıldıktan sonra veya içeriği değişmişse mutlaka yenilenmelidir.
Örnek Koli etiketi:
veya 
Detaylar için Barkod Uygulama Kılavuzu'na bakınız.
--*--
RFID: (Radio Frequency Idenfification) Bir otomatik veri toplama/tanımlama aracıdır. Barkoddan farkı, bir elektronik donanım içermesidir. Bu donanım ile belirli mesafelerden verinin etiketten okunması mümkün olmaktadır. RFID tagları aktif veya pasif olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Pasif taglar sadece okunabilmekte, aktif taglarda ise bilgiler okunup yazılabilmektedir. Aktif taglar içinde bilgisayar programı benzeri programcıklar taşıyabilmekte, bu programcıklarla çeşitli işlemler yapılabilmektedir. Örnek olarak, gerekli hallerde ortam ısısı aktif bir RFID tag içine sürekli olarak kaydedilebilmektedir.
RFID yöntemi İlaç Takip Sistemi içinde tanımlanmamıştır. Ancak ileride lojistik takip amacıyla kullanılabileceği düşünülmektedir. Beşeri ve Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği değişiklik taslağında taşıma ambalajları üzerine bir tanımlayıcı konulması hakkında bir hüküm geçmektedir. Bu tanımlayıcı RFID etiketlerini tanımlamamış olmakla birlikte, içerikleri RFID etiketleri kullanıldığında aynen kullanılabilecek şekilde düşünülmüştür. Bu suretle, üreticiler şimdiden veya ileride taşıma ambalajları üstünde RFID etiketlerini -sektörün ortak bir kararı ile belirlenecek bir standartta- kullanabileceklerdir. Mecbur tutulmamakla birlikte, bu yöntem hem İlaç Takip Sistemi, hem de firmaların kendi stoklarının yönetimi açısından gelecekte yararlı olacaktır.
Cosmos Kaos’a Karşı 
