Ecz. Şevket Kaya
Quercetin en iyi bilinen bitkisel kökenli flavinoiddir. Antiviral etkinliği çok uzun zamandır özellikle influenzada çalışılmıştır. SARS döneminde antiviral etkinliği potansiyel ilaç olarak hep gündemde kalmıştır.
Son olarak da COVID-19’da yapılan etkinlik çalışmalarında; in vitro olarak viral replikasyonu inhibisyonu yaptığı gösterilmiştir. In vivo etkinlik çalışmalarında tüm bunlara ek olarak sitokin yanıtının dengelenmesinde olumlu etkisi tek başına ve özellikle C vitamini ile kombinasyonunda gösterilmiştir (1).
VİRAL ENFEKSİYONLARDA C VİTAMİNİ VE QUERCETINİN YARARLI ETKİLERİ;
Hem in vitro hem de in vivo deneylerde quercetin'in antiviral özelliklerini destekleyen çok miktarda literatür bulunmaktadır.
Quercetinin hücre kültürlerinde bazı solunum yolu virüslerini inhibe ettiği gösterilmiştir.
Rinovirüs, ekovirüs (tip 7, 11, 12 ve 19), coxsackievirus (A21 ve B1) ve poliovirüsün (tip 1 Sabin) birçok serotipi tarafından tetiklenen sitopatik etkileri 0.03 ila 0.5μg/'lik minimum inhibitör konsantrasyonda inhibe eder. Hela veya WI-38 hücrelerinde ml.
Quercetin ayrıca RNA ve DNA virüsleri tarafından plak oluşumunu önemli ölçüde azaltır.
Respiratory Syncytial Virus (RSV), Polio tip 1, parainfluenza tip 3 ve Herpes Simplex Virus-1(HSV-1) anti-enfektif ve anti-replikatif özellikler gösterir. Sitomegalovirüs (CMV) ile aşılanmış HeLa hücrelerinin replikasyonunu 3,2 ± 0,8μM'lik bir yarı inhibitör konsantrasyonda (IC50) inhibe eder.
Enfeksiyon sırasında, nötrofillerin öldürülmesi için C vitamini gereklidir, makrofajlarda yoğunlaşır, T hücre olgunlaşmasından sorumludur ve kullanılmış nötrofillerin fagositozunu ve apoptozunu destekler.
İnfluenza H1N1'e egzersize bağlı duyarlılığın bir fare modelinde quercetin (12.5 mg/kg/hafta) ve vitamin C ve B3'ün birlikte uygulanması ölüme kadar geçen süreyi uzatmıştır (ortanca ölüme kadar geçen süre: plasebo 9.0 ± 0.33'e karşı quercetin 16.5 ±1.2) ve yalnızca B3 ve C vitaminleri alan farelere kıyasla daha iyi hayatta kalma (mortalite: plasebo %74'e karşı quercetin %52).
Virüs Girişini Engelleme;
Hücre girişi, viral enfeksiyon sırasında çok önemli bir adımdır ve antiviral tedavilerin potansiyel bir hedefi olarak incelenmiştir.
Bu etki, viral giriş sırasında (0-2 saat lipozomal quercetin uygulandığında gözlendi), Lipozomal quercetin ön tedavisi ile maksimum oldu ve bu quercetin'in hemaglutinin proteinlerini (HA) bağlama yeteneğine bağlıydı.
Spesifik olarak, quercetin, virüs girişi ve virüs aracılı hemoliz sırasında membran füzyonundan sorumlu HA alt birimine (doza bağlı olarak) bağlanır.
Virüs Çoğalmasını Engelleme;
Quercetin tedavisi HCV replikasyonunu inhibe eder.
Bu etki, Isı Şok Protein ekspresyonunu (HSP'ler) modüle etme, dolayısıyla ısı şoku faktörü ile stres genlerinin stres kaynaklı transkripsiyonu için gerekli olan elementler (HSF-HSE) arasındaki kritik bağlanmayı engelleme yeteneğine atfedilir.
SARS-COV-2'DE QUERCETİN ETKİLERİ;
Quercetin, Coronaviridae ailesinin birkaç üyesi üzerinde olası antiviral etkisi için araştırılmıştır ve Quercetin, SARS'ın klinik tedavisinde potansiyel bir ilaç olarak büyük umut vaat etmektedir.
Quercetin-3b-galaktozit, SARS-Cov 3CL proteazını bağlar ve 42.79 ± 4.95μM IC50 ile proteolitik aktivitesini inhibe eder.
2020 COVID-19 pandemisinden sorumlu virüs olan SARS-CoV-2, Betacoronavirus cinsine ve Sarbecovirus alt cinsine aittir ve benzer reseptör bağlama alanı nedeniyle, SARS-CoV'ye benzer şekilde, anjiyotensin dönüştürücü enzim II reseptörü yoluyla giren tip II pnömositleri enfekte eder.
SARS-Cov-2 proteaz 3CL, daha önce quercetin hidroksil grupları için de bağlanma bölgesi olarak tanımlanmış olan SARS-Cov 3CLpro'nun aynı Gln189 bölgesine bağlanır.
SONUÇ OLARAK;
Quercetin(Lipozomal olmak kaydı ile) ve C vitamini ile çoklu ilaç yaklaşımı, virüs girişini, replikasyonunu, enzim aktivitesini ve çoğalmasını bozabilir ve aynı zamanda erken IFN üretimini teşvik eden, interlökinleri modüle eden, T hücresi olgunlaşmasını ve fagositik aktiviteyi teşvik eden bağışıklık tepkisini güçlendirebilir.
Lipozomal Quercetin'in askorbik asit birlikte uygulanması, SARS-CoV-2 gibi çeşitli solunum yolu virüslerinin profilaksisi ve tedavisi için deneysel bir stratejiyi temsil eder.
Virüs girişinin engellenmesi önemli bir stratejiyi temsil eder ve LİPOZOMAL QUERCETIN, hem influenza hem de SARS-Cov için in vitro viral membran füzyonunu engeller.
Quercetin viral polimerazları hedefler ve ters transkriptaz enzimlerinin inhibisyonu yoluyla replikasyonu bozabilir.
Quercetin ayrıca, benzer şekilde SARS-COV-2 tarafından ifade edilen GLN189 sitesine bağlanarak SARS 3CL proteazını inhibe eder ve immüno-arttırıcı ve anti-inflamatuar etkilerine ek olarak deneysel klinik kullanımı için doğrudan mekanik bir gerekçe sağlar.
Bazı çalışmalar, oral uygulama ve metabolik işlemenin (metilasyon, konjugasyon, vb.) gerekli olduğunu ve işbirliğine dayalı bir antiviral aktiviteden sorumlu olarak değişken Tmax sergileyen QUERCETIN türevlerini tanımlamıştır.
C vitamini, mmünomodülatiör aktivite uygular, STAT3 fosforilasyonu yoluyla interferon üretimini arttırır, sitokin kaynaklı organ hasarını sınırlandırır, ölümcül enfeksiyonlarda hayatta kalmayı destekler ve daha da önemlisi, oksitlenmiş QUERCETIN'i geri dönüştürerek antiviral etkilerini arttırır.
SARS-Cov-2 virüsü enfeksiyonu, akciğerde artan IL-6 seviyeleri ve asemptomatik, hafif veya şiddetli enfeksiyonlara neden olduğu gösterilen bir "sitokin fırtınası" ile birlikte güçlü bir inflamatuar ve düzensiz reaksiyon başlatabilir.
Bu sitokin düzensizliği, nötrofil hücre dışı tuzakları ve T hücre aktivitesindeki değişiklikler ile ilişkili olabilir.
Mevcut Covid-19 anlayışımızı karakterize eden bu immünolojik değişiklikler, doğrudan virüs öldürücü aktivite yerine bağışıklık modülasyonunu hedefleyen ajanların farmakolojik müdahale için heyecan verici hedefler sunabileceğini düşündürmektedir.
C vitamini ve Lipozomal quercetin'in birlikte uygulanması, hem yüksek riskli popülasyonların profilaksisi hem de hem hafif hem de şiddetli vakaların tedavisi için güvenli, etkili ve ucuz bir antiviral ve immünomodülatif yaklaşımı temsil edebilir.(2)
Ayrıca sürekli olarak mükemmel güvenlik profilleri sergiledikleri gösterilmiştir ve terapötik potansiyellerindeki riskler ve faydalar bu bağlamda değerlendirilmelidir.
Kaynaklar;
(1)-Biancatelli et al. Quercetin and Vitamin C: An Experimental, Synergistic Therapy for the Prevention and Treatment of SARS-CoV-2 Related Disease (COVID-19) Front. Immunol. 11:1451. doi: 10.3389/fimmu.2020.01451
(2)-Taştemur Ş. Ataseven H. Quercetin in the treatment and prevention of COVID-19, CMJ Review June 2021, Volume: 43, Number: 2
