SPORTİF aktiviteler sırasında yapılan ani ve karmaşık hareketler belin zorlanmasına neden olabilir.
2009 da yapılan bir çalışmada;
‘Bel ağrıları genel olarak toplumda %80-90 oranında görülmekte iken, sporcularda görülme sıklığı %1-30 arasında bildirilmektedir. Genel olarak bel ağrıları, tekrarlayan ağırlık kaldırmalar, çekmeler veya rotasyonel hareketler şeklindeki mesleki aktivitelerden kaynaklanabildiği gibi, sigara kullanma, kilo fazlalığı, hareketsizlik, spinal geometri ve biyomekanik kaynaklı sebeplerden dolayı da oluşabilmektedir. Sporcularda ayrıca bel ağrılarına yol açan risk faktörleri arasında, anormal sırt eğriliği, kemik deformiteleri, hipermobilite, kas güçsüzlüğü, vücut yağ oranında fazlalık (ağırlık fazlalığı), fazla antrenman yaşı, yetersiz kondüsyon, uygun olmayan spor malzemesi, teknik yetersizlik, tekrarlanan hareketler ve yanlış antrenman yer almaktadır. Beyzbol, golf, jimnastik, futbol, yüzme, halter, bale, atma sporları ve bisiklete binme gibi aktivitelerde bel ağrısı görülme sıklığının fazla olduğu tespit edilmiştir. Bel ağrısı görülme sıklığının, güreşçilerde %54, tenisçilerde %32, futbolcularda %37, jimnastikçilerde %79, golfçülerde %33, kayakçılarda %65, kürekçilerde ise %63 oranında bildirilmiştir.*
.jpg)
Beldeki sakatlanma bağırsak ve mesane kontrolünde kayıp, bacak hareketlerinde sorunlar, uyuşma,his kaybı gibi problemlerini beraberinde getirmiş ise omurlardan çıkan sinirlerde bir harabiyet yaratmış olabilir ve acil tedavi edilmelidir.
-Öncelikle hasta doktor tarafından muayene edilir, gerekirse röntgen, Bilgisayarlı Tomografi (BT), MRI istenebilir.
-Kas spazmı ile birlikte bel ağrısı varsa erken dönemde –ilk 3 gün- 4 saatte 20 dakika soğuk uygulaması ve üzerine jel tedavisi önerilir…
-Uyumak için uygun ortopedik yatak ve yastık tavsiye edilir,
-Hekim önerisi ile antienflamatuar ve kas gevşeticiler kullanılabilir,
-Akut dönemden itibaren uygun egzersiz, kas ve eklemleri güçlendirmek için sportif rehabilitasyon programı uygulanabilir,
-Ayrıca beli desteklemek amaçlı korse kullanılabilir,
.jpg)
-kilo varsa biran önce verilmesi tavsiye edilir,
TEDAVİDEN SONRA NE ZAMAN SPORA DÖNÜŞ YAPILABİLİR?
Sportif rehabilitasyonun amacı en erken ve en güvenli şekilde spor ya da aktivitelerinize dönüşünüzü sağlamaktır.
Olması gerekenden daha önce aktivitelere veya spora dönüşünüz yaralanmanızın daha da kötüleşmesine ya da kalıcı olmasına neden olabilir. Yaralanma sonrası iyileşme süreci her birey için farklıdır.
Spor ya da aktivitelere geri dönüş zamanınıza yaralanmadan sonra geçen süreye göre değil yaralı bölgenin iyileşme potansiyeline göre karar verilir.
Genelde tedavi öncesi şikayetlerin uzun süredir var olması tedavinin daha uzun olmasına neden olur.
Tedavi sonrası sportif faaliyetlere dönüş için bel ağrısının tamamen geçmiş olması önemlidir.
Ayrıca yaralanmadan önceki normal hareket aralığını kazanmış olmanız, ağrısız bir şekilde koşup sıçrayabilmeniz, rahat eğilip kalkabilmeniz gerekir.
BEL AĞRISINI NASIL ÖNLEYEBİLİRİZ?
— Günlük işleriniz sırasında otururken arkası düz destekli bir sandalyeye oturun ve sırtınızı arkaya dayayın.
— Günlük işleriniz sırasında ağır bir eşya kaldıracağınız zaman belinizi düz tutun ve diz ve kalçalarınızı bükün.
— Günlük işleriniz sırasında eşya taşırken kollarınızı vücudunuza yakın tutun ve bükün.
— Günlük işleriniz sırasında belinizi dinlendirmek için şu pozisyonları kullanın: o Sırtüstü uzanın dizlerinizi bükün ve dizlerinizin altına yastık yerleştirin. o Sırtüstü uzanın boynunuzun altına yastık koyun dizlerinizi 90 derece bükün. Bacak ve ayaklarınızı bir sandalyeye uzatın. o Sırtüstü uzanın dizlerinizi bükün, bir dizinizi göğsünüze doğru getirin ve orada tutun.
— Antrenman sırasında beli destekleyen kasların kuvvet ve esnekliğini arttırmaya yönelik doktorunuz tarafından tarif edilen egzersizleri yapın,Isınmadan spora başlamayın,
— Müsabakalar sırasında belinize fazla yük binecek zorlayıcı hareketlerden kaçının ve bu amaç doğrultusunda spora özgü teknik becerinizi geliştirmeye özen gösterin.**
Sevgili Meslektaşlarım,
Eczanenize belim ağrıyor şikayeti ile gelen hasta sayısını düşünün tabi ki bizim işimiz tedavi etmek değil ancak doktora gitmeden eczaneye koşan o anlık sorununu anlatan ne çok kişi ile karşılaşıyoruz ya da yaşlı bir teyzeye yürümesini tavsiye eden doktoru anlatır bize, çocuğu çok zayıf olan bir anne her hafta sonu yüzmeye götürdüğü çocuğuna uygun vitamin, mineral takviyesi almak ister…
Öyleyse var olan bilgilerimizi arttırarak başlayacağız,
hastalara soru soracağız,
spora başlamadan önce kan tahlillerini yaptırmalarını tavsiye edeceğiz,
sağlık kontrollerinden geçmeleri konusunda uyarı da bulunacağız,
hastalıkları var mı?
kullandıkları ilaçlar neler?
öğrenip belki doz konusunda uyarılarda bulunacağız,
yaptıkları spora göre çeşitli medikal malzeme önerilebilir.
Örneğin yapılan sadece yürüyüş bile olsa koruyucu amaçla dizlik, bel korsesi kullanmasını önerebilirsiniz.
Yine doğru ayakkabı kullanımı tavsiye edilir, ayak ile ilgili sorunları olup olmadığı araştırılır…
Kişi sakatlandıktan sonra;
hayat kalitesi bozulur,
sporunu yapamaz,
kilo alır,
psikolojisi bozulur,
hastalıkları artar,
vb sebeplerden dolayı eczacının doğru bilgi vermesi önemlidir.
Ecz. Gül KARA
hurriyeteczanesi@ttmail.com
*Low Back Pain in Athletes, Prevention and Rehabilitation Strategies: Review
M. Erkan KOZANOĞLUa,Özhan BAVLIb
aFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, bÇukurova Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Adana
Turkiye Klinikleri J Med Sci 2009;29(2):474-80
** Kaynak; Uludağ Üniversitesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı
