EL Nino -LA Nina
TEMMUZ 2023
500- 1000 yılda bir olan kasırgaların olma sıklığı artık 5-10 yıla indi ve şiddeti eskiye göre arttı!
Ne yapalım canım doğa olayı işte biz mi yaptık?
-Delhi 'de Temmuz ayındaki yağış 40 yılın en yağışlı günü olarak kayda geçti. Sel, köprü ve evleri yok etti.
Çok uzak oralar, bize birşey olmaz!
-Atina aşırı sıcaklar yüzünden Akrapolisi ziyarete kapattı, orman yangınları başladı, Türkiye'den yardım uçakları gitti.
Ne güzel oldu, komşumuza yardım ettik.
-Kuraklık, aşırı nem, barajlarda tehlike çanlarını çaldırırken...
Bizim yağmur duamız var, Allahın izniyle düzelir inşallah!
Bizde bir vurdum duymazlık diye eleştiriyorum ancak tüm dünyanın enerji politikasına bakarsak iklim krizini önlemenin çok sancılı ve yavaş olduğunu takip edebilirsiniz.
Biraz kafalar karışık, kısaca açıklayayım.
İklim Krizi Nedir?
Fosil yakıt kullanımı sonucu atmosfere sera gazı salınımının aşırı artması, karbon salınımının durdurulamaması ile birlikte tüm dünyada iklim felaketlerinin başlamasıdır.
Biraz daha açalım; herşeyden sorumlu sera gazı emisyonu, 1850 den beri petrol ve türevleri, kömür, doğal gaz gibi fosil yakıtların insan faaliyetlerinde kullanımı ile başladı.
Sera gazları ısınmaya yol açar!
Aynı seralar gibi ısıyı emer ve atmosferde hapseder.
Korkunç gerçek
Petrol ve sanayi devriminden önceki yıllardaki bilimsel gerçeğe baktığımızda sıcaklık sadece %1 santigrat artmış.
2050'ye doğru giderken bunun 1,5-3 santigrat olması bekleniyor (bilgi yılı 2021'deki) 2023'e geldiğimizde apaçık ortadadır. Yüz yılın sonunda(2100) ısınmanın 4-8 santıgrat artması beklendiğine göre sıcaklık hızla değişiyor, tedbirler ise aynı hızla alınmıyor.
Bizim İklim Hakkımız yok mu?
Artık İKLİM HAKKI cümlesini daha çok duyacaksınız.
11 ile 22 yaş aralığında 21 genç ABD Federal hükümetine iklim hakları için dava açtı.
Netflix'te bulabileceğiniz belgeselde, neslimizin nasıl tehlikede olduğunu, açılan davanın nasıl yavaşlatıldığını, hangi engellerle karşılaştıklarını izleyebilirsiniz.
NE YAPABİLİRİZ ?
İnsan aklıyla dünya bu kadar teknolojiye, bilime ulaştıysa, modern çağın getirdiklerini kullanmayın, bırakın demenin anlamı yok.
Bildiğiniz gibi Covid-19'da trafik yoktu, tüketim, üretim azaldı.
Ne kadar azaltabildik biliyormusunuz ?
Sadece %5 sera gazı salınımını azaltabildik.
Her yıl 51 milyar ton sera gazı atmosfere salındığını düşünürseniz kişisel olarak, saç spreyi kullanmayayım gibi eylemlerle kurtulacak bir durumu geçtik.
Milas'taki Akbelen Ormanı'nı kömür rezervi için heba etmeyeceksin arkadaş.
Bir zamanlar kömür yakardık bıraktık, petrole geçtik doğalgaz dediler şimdi çoğu alanda doğalgaz savaşları var.
Bio yakıtlar kullanılacak. Güneş ve rüzgar yukarıdan aşağı her alana yaygınlaşacak şekle getirilecek. Çok katlı bina yapımına son verilecek.
ÇİMENTO TEHDİDİ
İnsan faaliyetleriyle artan sera gazı salınımına neden olan çimento ve plastik üretimi yüzünden salınım, elektrik üretimi sırasında salgılanana göre çok daha fazla olduğunu öğrenince şaşırdım.
Dünya global olarak yeni bir politikaya geçmek zorunda yoksa EL NİNO bizi affetmez.
Sıcaklık artacak, ne olacak ?
Sağlık alanı açısından incelersek,
Astım, göz kuruluğu başta olmak üzere göz hastalıkları, sıtma, yeni virüslerin neden olacağı yeni pandemi vakaları (buna bağlı ekonomik krizler), beslenme yetersizliği ve beraberindeki kronik hastalıklar, cilt, saçlı deri hastalıkları gibi vakalarda korkunç artışlar bekleniyor.
İlaç ve aşı yetersizliği de ayrı bir sorunu beraberinde getirecektir.
Sıcaklık artışı sel baskını, ani başlayan beklenmedik fırtınalara, kuraklığa bağlı tarımsal faaliyetlerin durmasına, besin zincirinin bozulması, türlerin kaybolma hızının artmasına neden oluyor.
Buzulların erimesi, toprak kayıplarına neden olurken, deniz canlı türlerinin yok olması ile eko dengeyi bozarak yeni sıcaklık dalgalanmalarını getiriyor .
İşte El Nino ve La Nina da Pasıfik Okyanusunun derinliklerindeki sıcaklık değişimlerinin sonucu dünya sıcaklığını ve iklimini etkileyen en önemli doğa olayıdır.
İspanyolca'da erkek çocuğu anlamında El Nino çok yaramaz bir çocuk bir an önce eğitim verilmeli ki büyük dünyanın başına dert olmasın.
Sağlıkla kalın...
Ecz. Gül Kara
Hürriyet Eczanesi Temmuz, 2023