"Eczacılıkta Uzmanlık Yasası’ nı Yasanın Mimarı Mehmet Domaç’a Sorduk"
Sunuş
Eczacılıkta Uzmanlık Yasası, 14 Kasım 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
İlgili eğitimi alan eczacılar "uzman eczacı" olacaklar.
Yasanın TBMM’ de kabul edildiği akşam, yasanın mimarı İstanbul Milletvekili Ecz. Mehmet Domaç’ la telefonla konuştuk. Hem bilgi aldım hem kutladım.
O konuşmada "röportaj isterim" demiştim. Ta o zamandan sözleşmiştik.
9 Ocak Cumartesi günü hep birlikte, bizimkilerle, Ertan (Çiftçi), Özlem (Demir), Nurdan (Şahin), Tuzla’ya gittik.
Röportajı, Bayan Domaç (Ecz. Olcay Domaç) ’ın, Tuzla’daki Domaç Eczanesi’nde gerçekleştirdik. Röportaj dediysem, konuşma uzun bir sohbete dönüştü. Yasayı enine boyuna konuştuk.
Anlam ve bilgi bütünlüğünü bozmadan sizin için özetledik.
Söylemeden geçemeyeceğim; Domaç Eczanesi, adeta küçük bir eczacılık müzesi ve sanat galerisi gibi. Resimler, fotoğraflar, heykelcikler... Çok hoş gerçekten de...
TEB önceki Başkanı, İstanbul Milletvekili Sayın Ecz. Mehmet Domaç’a, konukseverliğinden ve ilgisinden dolayı Sayın Ecz. Olcay Domaç’a çok teşekkür ediyoruz... (H.G.)
Neden Eczacılıkta Uzmanlık?
H. Gençosmanoğlu: Bu yasa için çalışma yapma fikri nereden çıktı? Neden çıkarttınız bu yasayı?
M. Domaç: Yaşam ve bilim sürekli gelişiyor. Eczacılık ve ilaç teknolojisi sürekli gelişiyor. Ar-Ge çalışmaları da öyle... Tüm bu gelişmelerle, gelişen yaşam ve sağlık anlayışı, beraberinde nitelikli, eğitilmiş sağlık çalışanı ihtiyacını da beraberinde getiriyor.
Uzmanlaşma eczacılar açısından bir gereklilik oldu.
H. Gençosmanoğlu: Bu yasada herhangi bir ülke örnek alındı mı? Biliyoruz... Benzerleri gelişmiş ülkelerde var...
M. Domaç: Evet... Bu yasanın örnekleri gelişmiş ülkelerde ABD’ de Avrupa’ da var. ABD de 14 tane, Fransa da 3-4 tane, İngiltere de 3 tane uzmanlık alanı var. Onları enine boyuna inceledik... Tabi ki, bizim yasamızı Türkiye şartlarına göre özgün olarak tasarladık.
Yasa Gelişecek
H. Gençosmanoğlu: Yasa 2 alanda uzmanlık şeklinde çıktı. "Klinik Eczacılık" ve "Fitofarmasi". Geliştirilmesi uzmanlık dallarının arttırılması düşünülüyor herhalde.
M. Domaç : Evet ilk aşamada 2 alan olarak çıktı. İlk teklifte 4 alan vardı. Bunlardan iki tanesi- onkoloji ve enfeksiyon eczacılığı- Klinik Eczacılık alt başlığında birleştirildi. Ama tabi ki geliştirilecek. Uzmanlık dalları artırılacak. Bu yasanın içinde var.
Yasa Eczacıya Ne Katacak?
H. Gençosmanoğlu: Yasa eczacıya ne katacak?
M. Domaç: Başta da söylediğim gibi eczacının niteliğini yükseltmek, uzmanlaşmak şart oldu... Türkiye’de, yeni hastanelerle birlikte önümüzdeki 3-4 yıl içinde 42 bin yeni nitelikli yatak olacak.
5 yıl içinde hastanelerimizde toplam 100 bin yatak oluşacak. Hizmetin kalitesi yükselecek. Buna bağlı olarak hastanelerde de eczacılara ciddi ihtiyaç olacak. Uzman eczacılar hasta tedavisinde diğer sağlık çalışanları ile birlikte aktif görevler üstlenecekler. İstihdam edilecekler. Gelişen duruma göre biz eczacılar da hazırlanmalıyız. İşte bu yasa hazırlıkların önemli bir parçası. Sağlık hizmetlerinin gelişen niteliğine paralel olarak biz de hazırlanmalıyız.
Pratikte Durum?
H. Gençosmanoğlu: Şu anda fiili durum ne, yasanın uygulanması ne aşamada?
M. Domaç: Şimdi, Eczacılıkta Uzmanlık Kurumu atanacak ve çalışmaya başlayacaklar. Tıpta Uzmanlık Sınavı benzeri bir sınav açılacak. O sınavı kazananlar 3 yıl eğitim alacaklar. Eğitimlerini tamamladıklarında eğitim gördükleri alanda "Uzman Eczacı" sıfatı kazanacaklar.
Eğitimleri süresince bu eczacılar maaş alacak. Asistan olacaklar yani... Uzman Eczacı olarak, şimdiki koşullarda, döner sermayesi, nöbeti dahil 5000-7500 TL maaş demektir.
Bu kurul uygulamanın tüm detayları için bir yönetmelik yapacak. Sınav, eğitim, eğitim yerleri vs...
Yılda 50 uzman yetişecek. 2020 yılına kadar böyle gider... Yılda 50 uzman. 2023 den sonra klinik eczacılık anlamında 100-300 yatak için bir klinik eczacı, ondan sonra her 200 yatağa bir klinik eczacı, zorunluluğu geldi kanun ile birlikte. 2020 den sonra ise süreç hızlanacak. Çok daha fazla uzman eczacı yetiştirilecek. Yılda 150-200 uzman eczacı yetişecek. Bu sadece devlet için geçerli değil, özel sektör içinde geçerli bir yasa, 2023 den sonra, 100 yatağın üzerindeki her özel sektör hastanesi de bir klinik eczacı çalıştırmak zorunda olacak. Önümüzdeki 8-10 içerisinde 1500-2000 eczacının istihdamı söz konusu.
H. Gençosmanoğlu: Doktora yapmış olan eczacılar?
M. Domaç: Doktora yapmış olan eczacılara talepleri halinde hemen uzmanlık belgeleri verilecek.
H. Gençosmanoğlu: Kadro meselesi?
M.Domaç: Devletin olanakları ölçüsünde kadrolar tasarlandı.
Bunun teknik detayları yasanın içinde var. Hem kamu hem de özel sağlık kurumları uzman eczacı istihdam edecekler.
Kadrolar her yıl artırılacak. Uzman eczacılar yardımcı doçent olabilecekler.
Neden Fitofarmasi?
H. Gençosmanoğlu: Bütün bu konuştuklarımız Klinik Eczacılık’la ilgili... Diğer uzmanlık alanı ise Fitofarmasi. Neden Fitofarmasi?
M. Domaç: Bakın... Biz, Tıbbi Bitkiler anlamında çok zengin bir ülkeyiz. Çok zengin doğal kaynağımız var. Görüyorsunuz, bu alanda herkes konuşuyor. Yetkin olmayan insanlar TV lerde çıkıp yalan yanlış şeyler anlatıyorlar.
Çünkü; bu alanda henüz doğrudan tanınacak, danışılacak bir danışmanlık yok. İşin uzmanı yok. Dolayısıyla kontrolü de yok. Oysa, bu bizim yani eczacıların işi... Burada uzmanlaşmamız lazım. Doğrusu bu. Fitofarmasi uzmanlığı yapacak meslektaşlarımız bu alandaki büyük boşluğu dolduracaklar.
Fitofarmasi uzmanı eczacılar, bu boşluğa el koyarak, bu işe soyunmuş yetkin olmayan insanları etkisizleştirecekler. Bir süre sonra yalnızca olması gerektiği gibi bu alanda yalnızca biz konuşacağız. Bu hem insanlarımızın doğru bilgilenmesi, sağlığı açısından hem de eczacılar açısından çok önemli...
Üstelik; hem Sağlık Bakanlığı’nın hem de Tarım Bakanlığı’nın çalışmalarında, Ar-Ge çalışmalarında Fitofarmasi uzmanı eczacılara şiddetle ihtiyaç var. Bu yüzden Fitofarmasiyi önceledik.
Uzlaşma İle Çıktı
H. Gençosmanoğlu: Yasa TBMM’ de uzlaşmayla çıktı. Nasıl oldu bu?
M. Domaç: Diğer partilerde milletvekili olan arkadaşlarımızla konuştuk. Rahat bir biçimde uzlaşma sağlandı. Bizim verdiğimiz teklifin aynısını verdiler. Aynı teklif olduğu için teklifler birleştirildi. TBMM’ de uzlaşma ile yasalaştı.
H. Gençosmanoğlu: Zaman içinde uygulamayı gördükçe herhalde bu yasa ile ilgili daha çok konuşacağız. Bu değerli söyleşi ve konukseverliğiniz için çok teşekkür ediyoruz...
Fotoğraflar: Ecz. Ertan ÇİFTÇİ
Eczacılıkta Uzmanlık Yasası: http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http%3A%2F%2Fwww.resmigazete.gov.tr%2Feskiler%2F2014%2F11%2F20141114.htm&main=http%3A%2F%2Fwww.resmigazete.gov.tr%2Feskiler%2F2014%2F11%2F20141114.htm
