LEKE TEDAVİSİNİ YÖNETMEK: Traneksamik Asit
Türkiye'de majistral eczacılığın öncüsü olarak, Galenik Ecza’da majistrali sürekli olarak daha iyiye ve doğruya taşımak için çalışıyoruz.
Bu ayki yazılarımızda hiperpigmentasyon konusuna odaklanmış ve hiperpigmentasyonda majistral formülasyonlara örnekler vermiştik.
Peki, hiperpigmentasyon tedavisinde birçok tedavi seçeneği varken, majistral formülasyonların yeri nedir?
Diğer endikasyonlarda olduğu gibi, majistral formülasyonlar hiperpigmentasyon tedavisinde de büyük avantaj sağlar. Konsantrasyonları hastaya özel olarak ayarlamak ve etken madde seçimlerini hiperpigmentasyonun türüne ve yerleşimine göre belirlemek, sabır gerektiren bu tedavi sürecinde hasta uyumunu ve tedavi etkinliğini önemli ölçüde artırır.
Majistral formülasyonlar, ilaç olduğundan dolayı kullanılan hammadde ve yardımcı maddeler, GMP sertikası olan tedarikçilerden temin edilmek ve monografların belirlediği saflıkta, farma kalite maddeler olmak zorundadır. Farma kalite kullanımı, kozmetik kalite kullanılan kozmetik ürünlere göre etkiyi ve güvenilirliği artırır. Ayrıca, etken maddelerin, kozmetik sınırları ilaç sınırlarından düşüktür. Bu nedenle majistral formülasyonlar, limitler dahilinde hastaya uygun konsantrasyonda tedavi edilebilme imkanı tanır.
Siz özelsiniz tedaviniz de özel olmalı diyerek bugünkü konumuz olan popüler hiperpigmentasyon ajanı Traneksamik asit’i konuşmaya başlayalım.
Traneksamik Asit Nasıl Etki Eder?
Lizin’in sentetik bir türevi olan traneksamik asit (trans-4-aminometil sikloheksan karboksilik asit), plazminojenin plazmine dönüşümünü bloke eden ve böylece plazminojenin keratinositlere bağlanmasını engelleyen bir fibrinolitik ajandır.
Melazma’daki etki mekanizmasını açıklayan birkaç hipotez vardır. UV ışığın, keratinositlerde plazmin aktivitesini artırdığı ve bunun melanosit-stimüle edici mediyatörlerin artışına yol açabileceği göz önüne alındığında, plazminin melazmadaki rolü önemlidir. Traneksamik asit, UV kaynaklı plazmin aktivitesini inhibe ederek pigmentasyon sürecini baskılayabilir. Ayrıca, Traneksamik asit'in melanositleri uyaran parakrin melanogenik faktörlerin salınımını engelleyerek melanin oluşumunu baskıladığı ve Vasküler Endotelyal Türevli Büyüme Faktörü (VEGF) ve Endotelin-1 kaynaklı anjiyogenezi azaltarak pigmentasyon görünümünü hafiflettiği gösterilmiştir.
Öncesi Sonrası
Şekil 2: Traneksamik Asit Tedavisi
Traneksamik asit, ilk olarak menoraji tedavisinde kullanım onayı almıştır. Melazma’da etkisi tesadüfi olarak fark edilmiş ve çalışmalar sonucu etkisi kanıtlanmıştır.
Günümüzde Melazma’da oral, topikal, intradermal olarak kullanılmaktadır.
TRANEKSAMİK ASİT’Lİ FORMÜLLER
Dermatologlar tarafından topikal olarak en çok reçete edilen leke formüllerinde gördüğümüz Traneksamik Asit’i farma kalite olarak ülkemize kazandırmak Galenik Ecza için büyük bir gurur olmuştur.Traneksamik asit içeren en popüler majistral formülümüz ACAT (ACA + Traneksamik Asit) formülüdür.
Arbutin, hidrokinon türevidir. Tirozinaz enzimini inhibe ederek melanositlerde aşırı melanin oluşumunu baskılar. Hidrokinon’a göre yan etkileri az ve doza bağımlıdır.
Askorbik asit, cildi reaktif oksijen türlerinden koruyarak etki gösteren güçlü bir antioksidandır. Tirozinaz enzimini inhibe ederek melanin oluşumunu baskılar.
Hem arbutin hem de askorbik asit, melanin sentezi üzerine etki edip yeni lekelerin oluşumunu engelleyerek etki gösterirler.
Traneksamik asit, bu formülde, hastanın tedavi ihtiyacına göre %1-3 arası konsantrasyonda kullanılabilir. Formül, güçlü ancak yan etki bakımından tolere edilebilir bir formüldür.
Paradoksal pigmentasyonla ilgili bir endişe yoktur. Dolayısıyla güneş kremi kullanımı ile yaz döneminde de tercih edilebilecek bir formüldür.
Leke formüllerinde baz krem olarak kullanılan Nourivan™ Antiox nedir? Neden tercih edilmelidir?
Bu formülde baz olarak yazılan Nourivan™ Antiox, antioksidan içeriği sayesinde havayla temasında kolayca okside olabilen hidrokinon ve askorbik asit gibi maddelerin yer aldığı bu formülasyonlarda kullanıldığında preparatın stabilitesini arttırarak 30 gün boyunca etkili kalmasını sağlar. Bunun yanı sıra metil paraben, propil paraben, sodyum lauril sülfat (SLS), propilen glikol içermez. Ayrıca Güneş’in yarattığı oksidatif hasarı azaltarak cildin korunmasına ve nemlenmesine yardımcı olur
Melazma’da Oral Traneksamik Asit Kullanımı
Melazma tedavisinde devrim yaratan Traneksamik Asit, oral olarak antifibrinolitik ajan olarak kullanılmanın yanı sıra melazma tedavisinde de kullanılmakta. Yapılan çalışmalar sonucu düşük düşük dozlarda (örneğin, günlük 500 mg), 8-12 hafta kullanımda bile melazma için etkisi kanıtlanmıştır.
Ayrıca, hafif yan etkilere sahip, uygulanması kolay, güvenli bir tedavi seçeneğidir. Hastalar tedaviye başlamadan önce kontrendikasyonlar ve tromboembolik risk faktörleri açısından dikkatlice taranmalıdır.
Melazma ile ilgili yazı dizimizi şimdilik burada noktalıyoruz. Hepinize, kurtulmak istediğiniz lekelerden tamamen arınacağınız başarılı bir tedavi süreci diliyoruz! Yeni içerikler ve etkili formüller için bizi takipte kalın.
Özellikle sorulan formüllerin klinik çalışmaları ve hazırlanışlarını yazı dizimizde görmek istiyorsanız bize egitim@galenikecza.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla kalın…
Ecz. Gaye KARAATA Ecz. Yağmur Aras
Galenik Ecza Pazarlama Direktörü Majistral Teknik Uzmanı
*** Bu yazıda geçen formüller ve bütün majistraller doktor tarafından reçete edilip eczacı tarafından eczane laboratuvarında hazırlanmalıdır. Tavsiye niteliğinde değildir.
Referanslar
Godse K, Sarkar R, Mysore V, Shenoy MM, Chatterjee M, Damisetty R, Shah S, Vedamurthy M, Aurangabadkar S, Srinivas C, Ganjoo A, Das S, Patil A. Oral Tranexamic Acid for the Treatment of Melasma: Evidence and Experience-Based Consensus Statement from Indian Experts. Indian J Dermatol. 2023 Mar-Apr;68(2):178-185. doi: 10.4103/ijd.ijd_266_22. PMID: 37275826; PMCID: PMC10238972.
Bala HR, Lee S, Wong C, Pandya AG, Rodrigues M. Oral Tranexamic Acid for the Treatment of Melasma: A Review. Dermatol Surg. 2018;44(6):814-825. doi:10.1097/DSS.0000000000001518
Bala HR, Lee S, Wong C, Pandya AG, Rodrigues M. Oral Tranexamic Acid for the Treatment of Melasma: A Review. Dermatol Surg. 2018 Jun;44(6):814-825. doi: 10.1097/DSS.0000000000001518. PMID: 29677015.
’Sesimizi Duyan Var Mı?’ 
