Kanser hastalarının ‘melfalan’ çilesi bitmiyor

Kan ve lenf bezi kanseri hastaları kök hücre nakli olabilmeleri için kullanmaları gereken ilaca bir yıldan uzun süredir ulaşamıyor. Sağlık Bakanlığı’nın haberi olmasına karşın sorun çözülmedi.

Melfalan, kök hücre nakli olacak multiple miyelom (beyaz kan hücresi kanseri) ve bazı lenfoma (lenf bezi kanseri) hastaları için çok önemli ve alternatifi olmayan bir ilaç. Hastaları kemik iliği nakline hazırlıyor.

MESUDE DEMİR

Otolog (hastanın kendi hücreleri) kök hücreler toplandıktan sonra, hastaya tekrar verilmeden önce iliğin içerisinde yer açmak için melfalan veriliyor. İlaç ayrıca, başlangıç tedavisinden geride kalan kanser hücrelerini yok ediyor. Bu ilaç olmadan kök hücre nakli aşamasına geçilemiyor.

Hastalar, yakınları ve hekimlerinin tüm çabasına rağmen, melfalan temin edilemiyor. Hastaların merkezlerdeki bekleme sıraları uzuyor.

İlacın alternatifi yok!

Söz konusu ilaç, Türk Eczacılar Birliği tarafından ücretli olarak tedarik edilebiliyordu. Daha sonra Sağlık Bakanlığı ilacı getirmesi için tek firmaya, Soho İlaç’a ruhsat verdi. Ancak firma ihtiyaç duyulan miktarda ilacı ithal edemiyor. Az miktarda getirdiği ilacın da büyük çoğunu özel hastanelerin eczaneleri kapıyor. Kamu hastanelerindeki hastalarsa çaresizce bekliyor.

Firma ilaçları ilk getirmeye başladığında telefon ve mail yoluyla ulaşılabilmiş. Ancak uzun zamandır ne hekimler ne de hasta ve yakınları irtibat kuramıyor. Ulaşmayı başaran kurum eczacılarına da süreç hakkında bilgileri olmadığı söyleniyor.

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kemik İliği Nakli Merkezi Direktörü Doç. Dr. Hakkı Onur Kırkızlar, bu ilacın tüm dünyada standart haline geldiğini ve alternatifinin olmadığını söyledi. Hastane başhekimliğinin maliyetleri de göze alarak doğrudan temin etmeye çalıştığını ve defalarca ihale açtığını belirten Kırkızlar, “Maalesef teklif dahi verilmedi” dedi.

Beklerken kanserler nüksetti

Bu durumun geçici olacağını düşünerek birçok hastadan rutin şekilde hücre toplamaya devam ettiklerini anlatan Kırkızlar, şunları söyledi: “Ancak ilaç temin edilemeyince ve süreç altı aydan daha fazla uzayınca maalesef bazı hastalarımızın hastalıkları nüksetti. Tekrar kemoterapi verdik. Hastalarımıza şu anda tek ilaç temini sağlayabilen Türk Eczacılar Birliği Yurt Dışı İlaç Birimi’ne yönlendiriyoruz. Hastalar da durumun farkında ama bu farkındalık hastalıklarının nüksetmesini engellemiyor.”

Konuyla ilgili kıdemli hocalar, Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Cem Ar, Sağlık Bakanlığı yetkililerine sıkıntıyı aktardı. Türk Eczacılar Birliği’nin, iki-üç ay önce merkezlerinde 4-5 aydır bekleyen yaklaşık 10 hastanın ilacını temin ettiğini anlatan Kırkızlar, şöyle devam etti: “Ancak ardından -3 aydır- yeni ilaç gelmiyor. Birliğe de mail üzerinden ulaşıyoruz, sık sık hasta listesi ve reçete tarihlerimizi hatırlatıyoruz. Bundan bir-bir buçuk yıl önce Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Yurt Dışı İlaç Birimi bu ilaç teminini reçete yazdıktan sonra 2-3 hafta içerisinde hallederken, şu anda 5-6 ayda temin edilememesi, üstelik bu ilacın yeni nesil değil, 40-50 yıllık bir ilaç olmasına rağmen bu kadar zor ulaşılması, bizim de hastalarımızın da çok üzülmesine yol açıyor.”

Her yıl en az 2 bin 500 hasta bu ilaca ihtiyaç duyuyor.  İlaca erişimde sıkıntı uzadıkça, zaten kısıtlı olan nakil merkezlerindeki sıralarda da şişme yaşanıyor.

İlacın kutusu karaborsada 300 dolardan satılıyor.

 

Kaynak:https://www.diken.com.tr/kanser-hastalarinin-melfalan-cilesi-bitmiyor/



Dosya

Özgür Köşe

Dünyada Eczacılık

Sektörel Bakış

Çepeçevre

Kültür Sanat