Sosyal sigorta sistemimiz serbest eczacıları bağımsız çalışan kategorisinde değerlendirmektedir.
Ancak bağımsız çalışma, doğrudan sigortalılık süresi olarak kabul edilmemekte, sosyal sigorta yasalarının koyduğu usul ve esaslara uygun olup olmadığı aranmaktadır.
Bu nedenle, emeklilik için geçerli sigortalılık süreleri kişilerin beyan ya da bildirimi ile değil, bağımsız çalışmayı doğru gösterdiğine inanılan objektif kurumsal kayıtlarla tespit edilmektedir.
Başka bir deyişle bağımsız çalışmanın, sosyal sigorta yasalarına göre geçerli olması, ancak geçerli kayıtlara dayanması ile mümkün olabilmektedir.
Örneğin serbest eczacıların bağımsız çalışmalarının güçlü karineleri, eczacı odası kaydı ve gelir vergisi mükellefiyeti olabilir. Yine hiç başvurulmamakla birlikte, Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsat alınması nedeniyle, ruhsat işlemi de önemli bir “bağımsız çalışma” göstergesi sayılabilir.
Sadece eczacılar değil diğer bağımsız çalışanlar için de geçerli olan bu kayıt zorunluluğu, bağımsız çalışanların sigortalılığını ve emekliliğini düzenleyen kanunlarla konulmuş, ancak “bağımsız çalışmayı gösteren” kayıtlar zaman zaman değiştirilmiştir. Bazen birlikte, bazen sadece birisi geçerli sayılmıştır.
Sosyal sigorta pratiği bakımından önemli bir husus da, emeklilik hesaplamalarında, kanunların yürürlükte olduğu sürelerdeki geçerliliğinin sonradan devam etmesidir. Bu nedenle bir serbest eczacının 01.10.2008 tarihi öncesi sigortalılık durumu için 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu hükümlerine göre değerlendirme yapmak gerekmektedir.
Gerek kurumların birleşmesinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu, gerekse öncesinde Bağ-Kur uygulamasında; bağımsız çalışmayı temsil eden geçerli kayıtlar emeklilik bakımından çok önemlidir. Eczacılar için geçmişten bugüne eczacı odası kaydı ile gelir vergisi mükellefiyeti kaydı sigortalılığa esas kabul edilmiş ve geçmişten bugüne emeklilik hesaplamasına dahil edilmiştir.
Bugün itibariyle bağımsız çalışan eczacılar için sigortalılığa esas alınan tek kayıt, gelir vergisi mükellefiyeti kaydıdır. Bu husus, yani vergi kaydının bağımsız çalışma için tek geçerli kayıt olması, 04.10.2000 tarihinden beridir ve bu tüm bağımsız çalışanlar için geçerlidir. Bu tarihten önce ise bağımsız çalışan eczacılara sigortalılık süresi kazandıran geçerli kayıtlar arasında, vergi mükellefiyeti kaydı yanında, meslek kuruluşu yani eczacı odası kaydı da vardır.
Bugün de eczacılar emekli olmak istediklerinde 04.10.2000 tarihinden önce tescil edilmiş iseler (yani Bağ-Kur İl Müdürlükleri’nde kayıt olmuşlarsa) bir meslek kuruluşu niteliğinde olan eczacı odası kayıtları sigortalılığa esas alınmaktadır.
Bir örnek vermek gerekirse; 20.06.1999 tarihinde(04.10.2000’den önce) Bağ-Kur’a ilk defa kayıt olan bir eczacı, eczacılık fakültesini 1994 Ekim ayında bitirdikten sonra eczane açmadan örneğin 01.01.1995-01.02.1996 tarihleri arasında sadece eczacı odasına kayıtlı ise bugün itibariyle emekliliğe başvurduğu takdirde, geriye doğru bu süreyi de, primini ödeyerek sigortalılık süresi olarak kazanabilir.
Yine 04.10.2000 tarihinden önce tescil edilmiş olmak koşuluyla eczacılık dışında bir bağımsız çalışması varsa, bunu da esnaf odası, esnaf sicili, ticaret odası, vergi kaydı ile belgelediği takdirde, daha sonra başladığı eczacılık süresinin üzerine ekletmek suretiyle emekliliğe saydırabilir.
Burada önemli olan hususun, 04.10.2000 tarihinden önce dönemin ilgili sosyal sigorta kurumu olan Bağ-Kur’a bağımsız çalışan olarak tescil edilmek(giriş/kayıt) olduğunu önemle ve yeniden belirtmek gerekir.
Şu halde, eczacılar bakımından 04.10.2000 tarihinden sonra sadece gelir vergisi mükellefiyeti emekliliğe esas kayıtlardan sayılırken, bu tarihten öncesi için vergi kaydı yanında eczacı odası kayıtları da sigortalılık süresi kazanılması bakımından geçerli ve önem verilmesi gereken kayıtlardandır.
https://twitter.com/_FevziCakmak_