31 Mayıs 2012 tarih ve 6308 sayılı değişiklik kanununun en geç 6 ay içinde çıkarılmasını hükme bağladığı “Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik”, 12 Nisan 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik’le ilgili varılan noktada fazla söze hacet yok… Böyle durumlarda hep C. Süreya’nın şu dizelerini anımsarım: “Belki de biraz geç rastladım sana/ Ama her şey geç gelmiyor mu yurdumuza/ 1929 buhranı bile geç gelmemiş miydi/ Eksikliğe mi alışmışız mutsuzluğa mı yoksa.”
Yasa değişikliği ile “nüfusa göre eczane sınırlaması” getirilmiş, ancak bu düzenlemenin istisnası olarak mevcut eczacılara ve 2012 yılında eczacılık fakültelerinde okuyan veya okumaya hak kazanan öğrencilere eczane açma, nakil ve devir ile yardımcı eczacılık konusunda “belirlenen kriterlere” uyulmadan “bir defaya mahsus kazanılmış haklar” verilmişti.
Kazanılmış hak olarak tanımlayabileceğimiz hususlar, 6197 sayılı yasanın “Geçici 3. maddesinde” şöyle belirtilmiştir: “Maddenin yürürlüğe girdiği takvim yılında eczacılık yapma hakkını haiz eczacılar ile eczacılık fakültelerinde okumakta olan ve okumaya hak kazanmış bulunanlar hakkında, bir defaya mahsus olmak üzere nüfusa göre eczane açılmasına ve nakline dair sınırlamalara ve yardımcı eczacı olarak çalışma zorunluluğuna ilişkin hükümler uygulanmaz. Bu kimseler, sahip ve mesul müdürlüğünü yaptıkları eczaneleri bir sefere mahsus olmak üzere devredebilirler.”
Yasa böyle diyor ama, yasayı açacak, uygulamayı gösterecek alt norm olan meşhur Yönetmelik’te kazanılmış haklara ilişkin hiçbir bir düzenleme yok.
Yasa değişikliğinin en önemli ve en çok tartışılan konusunda böyle bir hata!..
Yoksa hata değil de bilerek mi yapılmış?… Olabilir. Ucube düzenlemenin içinden çıkamazsanız zaman kazanmak için böyle de yapabilirsiniz.
Yönetmelik’te kazanılmış hak uygulamasını açıkça belirlerseniz, kazanılmış haklar tükenince eczacılar “nüfusa göre eczane açma kriterlerine” hemen tabi olacaklar ve bu durumda da henüz hizmet puanı hesaplamasına ilişkin hususlar net olmadığı için ortada başka bir boşluk ve tartışma olacaktı.
Diğer yandan yasanın çıktığı 31 Mayıs 2012 tarihinden Yönetmeliğin çıktığı 12 Nisan 2014 tarihine kadar bir kez ya da birden çok kez ilçe dışına nakil yapan, eczanesini devreden, açan kapatan eczacıların durumu nasıl düzenlenecekti?
Eğer unutulma değilse, ki 2 sene sonra böyle bir şey olasılık dışı görünüyor; o halde kolay yol seçilmiş ve kazanılmış haklara ilişkin kaotik yapı görülerek hiçbir düzenleme yapılmamış, doğru söyleyişle “kazanılmış hak” yokmuş gibi davranılmış.
Şu halde nakilde, devirde, kapanmış eczanelerde, eczane açmada kazanılmış haklarla ilgili boşluk ve belirsizlik ortada duruyor; elimizde sadece yasanın Geçici 3. maddesi var. Bu maddeye işlerlik ve netlik kazandırması, ayrıntılarını göstermesi beklenen Yönetmelik’te “kazanılmış hak” başlığı altında herhangi bir düzenleme yapılmamış.
Yönetmelik’te iki yerde ucundan kıyısından, zorlayarak kazanılmış haklara ilişkin kırıntılar görüyoruz. İlki yardımcı eczacılıkla ilgili… “Tanımlar” başlığı altında “v” bendinde yardımcı eczacının 2013 yılında eczacılık fakültesine girenleri tanımladığından önceden girenlerin bu kapsama girmediği anlatılmak isteniyor. İkincisi ise Yönetmelik’in “Eczane Açılması İçin Gerekli Belgeler” başlıklı 10. maddesinin 4 fıkrasındaki, herhangi bir kritere tâbi olmaksızın eczane açma, nakletme ve devretme hakkını hâiz eczacılar ile eczane devir alacak olan eczacıların, doğrudan gerekli belgeleri teslim edeceğine ilişkin düzenleme. İki maddede de kazanılmış hakların nasıl ve hangi hallerde kullanılacağı ve geçerliliği hususunda doğrudan bir düzenleme yoktur.
İşte hepsi bu kadar…
En çok tartışılan, en muğlak, lehte ve aleyhte en çok eleştirilen “kazanılmış haklar konusunun”, 2 senelik upuzun, koskoca teşrik-i mesai, gayret, çaba ve çalışma azmi ile çıkarıldığı anlaşılan destansı Yönetmelik’te yer almadığını görmek gerçekten ilginç oldu.
Hiçbirşey yok yahu…hiçbirşey yok!.. Koca iki senede sanırsınız anayasayı değiştirecek çalışma yapıldı. Sır gibi saklandı; sanırsınız eczacılık tarihinin en ayrıntılı hukuksal metni ortaya çıkacak.
Yasa değişikliğini nerdeyse aynen alıp monte etmişler ve eski yönetmeliğin ismini değiştirerek Resmi Gazete’de yayınlamışlar.
Alın size yeni Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik.
Nazar etme ne olur çalış senin de olur !!..
