.jpg)
Uzm. Ecz. Ahmet Nezihi PEKCAN
SIRADIŞI BİR BÜROKRAT… Dr. HAKKI GÜRSÖZ
BÜROKRASİ – Yurttaş için yaşamı çekilmez kılma sanatı
BÜROKRAT – Adı geçen sanatın icracısı, dar görüşlü, biçimci ve katı bir anlayışla görev yapan devlet memuru.
Sosyal medya; bürokrasi ve bürokrat kelimelerinin karşılığı olarak bu tanımlamaları yapa dursun ben bu tanımlamalara uymayan sıra dışı bir bürokratla yaptığımız kısa ama mesleğimiz adına umut veren bir görüşmeyi sizlerle paylaşmak istiyorum.
Ankara Eczacı Odası Majistral Komisyon Başkanı Murat Aker’in komisyon üyeleri ile birlikte TİTCK Başkanı Dr. Hakkı Gürsöz beye yapacakları ziyarete benimde bulunmamı arzu ettiklerini belirtmeleri üzerine bu görüşmeye katılmış oldum. Dr. Hakkı Gürsöz beyefendi ile birkaç kez farklı ortamlarda bir araya gelmiş sohbet etme imkanı bulmuştum. Kendilerini mesleki toplantılarda ilgi ile dinlediğim konusuna hakim değerli bir bürokrat olarak tanımaktayım. Cuma günü Majistral ağırlıklı sorunları Komisyon üyeleri ile birlikte Hakkı beye aktarırken bu konuları içeren bir dosyayı da sunmuş olduk.
(Dosya içeriğini yazının sonunda okuyabilirsiniz).
Görüşmelerde Majistral ağırlıklı sorunları Komisyon olarak dile getirirken;
-Majistral tarifenin günümüz reel fiyatlarının çok gerisinde kaldığı ve artık eczacının yapmış olduğu her reçetede büyük oranda zararla karşı karşıya geldiği, güncelleme olmaz ise artık reçetedeki majistral formüllerin eczacılar tarafından yapılmasının mümkün olamayacağını,
-SGK’nun haksız olarak Aile hekimlerinin yazmış olduğu Majistral reçetelerinde ödeme yapmadığı, bununla ilgili TEB tarafından gerekli düzenleme ve çalışmaların yapılmış olmasına rağmen bir türlü uygulamaya geçilemediği,
-Ülkemizin yıl sonunda kozmetik ithalatına verdiği rakamın yıllık 700 milyon USD yi bulmasının beklendiği, bunun Ülkemiz açısından büyük bir kaynak israfına neden olduğu, oysaki hastaya en yakın sağlık danışmanı olan biz eczacıların yapılacak yasal düzenlemelerle reçeteli veya reçetesiz kozmetik ürünlerin eczanelerde yapılabilmesine izin verilmesi, ‘’Eczanelerde Majistral Kozmetik Üretim’’ milli proje kapsamında değerlendirildiğinde; ülkemizin kozmetik alanında gereksiz harcamalarının önüne geçebilecek ve kişiye özel kozmetik üretim ile ürün kalitesini yükseltecek bir yönü olduğunu, bu uygulama ile eczane ekonomilerine ciddi katkı sağlanabileceği ve eczanelerde eczacı istihdamına imkan verebileceği konularına değindik.
Hakkı GÜRSÖZ bey bu önerilerimizi dikkatle dinledikten sonra eczacı kamuoyuna müjde olarak verebileceğimiz şu açıklamalarda bulundu;
-Fitoterapide kullanılan bitkisel çayların reçete olmaksızın eczanelerde hazırlanabilmesi ve tedavi değeri olan ve Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılmış bitkisel drogların artık sadece eczanelerde satılabileceği yönündeki düzenlemelerin sonuna gelindiğini,
-Homeopatik ürünlerin çok yakında eczane raflarında yer alabileceğini ve bu konuda eğitimlerini tamamlamış eczacılar tarafından homeopatik remedilerin yapımına izin verilebileceğini,
-Son olarak da bizim ziyaret sebebimiz olan ve ivedilikle gündeme alınmasını istediğimiz kozmetik ürünlerin reçeteli ya da reçetesiz kozmetik sınırlar içerisinde eczanelerde yapılabilmesi hususunda gerekli çalışmaların hemen başlatılacağı müjdesini verdi.
Yazımın başında da belirttiğim gibi Hakkı Gürsöz beyi, gerek konulara hakimiyeti, gerekse sorunların çözümündeki samimi yaklaşımı ile sıra dışı, çalışkan bir bürokrat olarak tanımaktayız. Aynı zamanda biz eczacılar için de sorunlarımızın çözümünde bir şans olduğunu belirtmeliyim… Kendilerine buradan büyük bir özveri ile yürüttükleri çalışmalarında başarı dileklerimizi iletirken selam ve saygılarımızı sunuyoruz…
Ülkemizin ekonomik olarak kuşatılmak istendiği günümüzde Eczanelerde “Yerli ve Milli Üretim”
"Ülkemizin ilk altı ayda kozmetik ithalatına verdiği para 320 milyon dolar. Bu rakamın yıl sonu itibari ile 700 milyon doları geçmesi bekleniyor"
Hastaya en yakın Sağlık Danışmanı olan biz Eczacılar;
"Eczanelerde Majistral Kozmetik Üretim" milli proje kapsamında değerlendirildiğinde; ülkemizin kozmetik alanında gereksiz harcamalarının önüne geçebilecek ve kişiye özel kozmetik üretim ile ürün kalitesini yükseltecek bir yönü olduğunu düşünüyoruz.
Eczacılar;
Mesleğinin çok önemli ve belirleyici özelliği olarak; insan sağlığı ile ilgili temel bilgilerin yanında, etkin madde ve yardımcı maddelerin fiziko kimyasal özellikleri, ürün şekillerinin hazırlanması ve tüketiciye sunulması hakkında geniş bilgiye sahiptir.
Bakıldığında kozmetik ürünlerin üretim teknolojileri ile, ilaç üretim teknolojileri arasında fark olmadığı görülür.
Üretimleri sırasında uyulması gereken kurallar, farmasötik ürünlerin imalatı sırasında uyulması gereken kurallara çok benzer.
Dolayısıyla ilaç üretimi için gerekli bilgiye sahip olan eczacı, kozmetik ürün imalatı hakkında da gerekli her türlü bilgiye sahip demektir.
Bugün Eczacılık Fakültelerinin tümü kozmetik alanında lisans eğitimi vermekte, öğrenciler ilaç konusunda uzman olarak fakülteden mezun olurken, aldıkları kozmetik dersleri ile bu konuda tüketiciye danışmanlık yapabilecek düzeyde bilgi birikimine de sahip olmaktadırlar. Bunun yanı sıra, eczacılık fakültelerinde Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı bünyesinde Kozmetik Yüksek Lisans Program’larını açarak bu konuda uzmanlaşmış kişilerin yetişmesini sağlamaktadır.
Eczacı her kesimden insanın rahatlıkla ulaşabileceği bir kişidir. İlaç konusunda olduğu gibi kozmetik ürünler konusunda da halkı bilgilendirecek ve bu konuda öneride bulunacak düzeyde bilgi ile donanmıştır.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunca hazırlanan ‘’Kozmetik Yönetmeliği’’ nde kozmetik danışmanlığı hastalarımızın epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar, dişler, ağız mukozası ve dış genital organlar gibi değişik dış kısımlarını, temizlemek, koku vermek, görünümünü değiştirmek ve/veya düzeltmek ve/veya korumak veya iyi bir durumda tutmak için gerekli tüm faaliyetleri kapsar demektedir. Eczacılar açısından bu hizmet sadece danışmanlık ile sınırlı kalmamalı düşüncesindeyiz.
Eczanelerimizde "kişiye özel’’ olarak üretebileceğimiz kozmetik ürünleri,
· Cilt için kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el,yüz,ayak v.b. için)
· Yüz maskeleri (cilt yüzeyini aşındıranlar/ soyanlar hariç)
· Fondötenler (sıvı, pat, toz)
· Makyaj pudraları, banyo sonrası kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar v.b.
· Kozmetik ürün tanımı kapsamındaki tuvalet sabunları, deodorant sabunlar v.b.
· Parfümler, tuvalet suları (eau de toilette), ve kolonyalar (eau de Cologne)
· Banyo ve duş ürünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller v.b.)
· Depilatuarlar (kıl dökücü ve kıl sökücüler)
· Deodorantlar ve ter önleyiciler
· Saç bakım ürünleri:
· Tıraş için kullanılan ürünler (kremler, köpükler, losyonlar v.b.)
· Yüz ve göz makyajında ve makyajın temizlenmesinde kullanılan ürünler
· Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanmış ürünler
· Ağız ve diş bakım ürünleri
· Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler
· Dış genital organlara haricen uygulanmak amacıyla üretilmiş kişisel hijyen ürünleri
· Güneş banyosu için ürünler
· Güneş olmaksızın cilde yanık ten görünümü vermek üzere kullanılan ürünler
· Cilt rengini açmak için kullanılan ürünler
· Cilt kırışıklıklarına karşı kullanılan ürünler
Olarak sıralayabiliriz.
-En yakın sağlık danışmanı olarak hastalarımızın çevresel ve doğal faktörler sebebiyle ciltlerinde oluşabilecek olumsuzlukların giderilmesi ve önlenmesi konusunda bir misyon yüklenmeye hazır olduğumuzu ifade ediyoruz.
-Hastalarımızın ve uzman hekimlerimizin talepleri doğrultusunda kişiye özel hazırlayacağımız kozmetik preparatlar ile cilt bakım ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olabiliriz.
Her insanın cildinin benzersiz farklı kimyasal yapıya sahip olduğu kuşkusuzdur. Kişiye Özel Majistral Kozmetik Preparatlar; hastamızın ihtiyaçlarına doğrultusunda veya doktorunun tavsiyesiyle hazırlanan kozmetik preparatlar, standart piyasa ürünlerinden farklı olarak kişiye ve spesifik ihtiyaca göre formüle edilmelidir.
Bu projenin detaylarının belirlenmesinde;
- Akademisyenler, Bakanlık temsilcileri ve Meslek örgütümüzden üst düzey katılımla ‘’Eczanelerde eczacı tarafından kozmetik ürün imalatı’’nın esaslarını saptamak amacıyla bir komisyon kurulmalıdır.
- Bu çalışma sonucunda;
Eczane laboratuvarlarının taşıması gereken minimum fiziki şartlar ve cihaz alt yapısının belirlenmesi,
- Bu aşamada TEB, tarafından İktisadi işletmesi kanalıyla kriterlere uygun saptanacak cihaz ithalat ve üreticilerinin belirlenmesi ve ön anlaşmaların yapılması. Ayrıca Eczane laboratuvarlarının fiziki ve mimari şartlarının düzeltilmesi konusunda kobi gelişim destek programlarından belirli ölçüde ekonomik desteğin sağlanması.
- Eczanede üretilecek Kozmetik ürünlerin hammadde, üretim, bitmiş ürün ve ambalaj, kalitesine yönelik; stabilite, güvenlik değerlendirmeleri, mikrobiyolojik kontroller vb. Kriterlerin belirlemesi.
Bu çerçevede halen yürürlükte olan 5324 sayılı Kozmetik Kanunu, 23/05/2005 tarihli Kozmetik Yönetmeliği ve ilgili kılavuzlardan faydalanılmalıdır.
Ayrıca bu yönetmelik eklerinde hangi tür ürünlerin kozmetik kapsamında ele alınacağı, bu ürünlerde kullanılmasına izin verilen tüm etkin madde ve bu maddelerin sınırları, nihai ürün ve ambalajın taşıması gereken nitelikler ve özetle Kozmetik Validasyon Kriterleri belirlenebilir.
Halen yılda en az 2 kez bakanlık yetkililerince eczanelerimiz ve laboratuvarlarımız rutin olarak denetlenmektedir. İlk aşamada aynı denetim esnasında kozmetik üretim amacıyla ruhsatlandırılmak istenen laboratuvar şartları da denetlenebilir.
Dünyadaki örnek uygulamalara bakılacak olur ise;
Amerika Birleşik Devletleri’nde Sanayi tesislerinde seri üretilen kozmetik preparatların denetimi GMP dışında nihai ürünlerden numune alınarak yapılmakta iken; belki de Eczacıya duyulan güvenin bir göstergesi olarak ’Majistral Kozmetik’’ üretimi yapan eczanelerin denetimi sadece majistral laboratuvar ile sınırlı kalmaktadır.
Ayrıca Amerika örneğinde FDA ile birlikte konuyla ilgili strateji belirleyici nitelikte birçok paydaş kurum bulunmaktadır;
› PCAB-Majistral Eczane Akreditasyon Kurulu
› PCCA-Profesyonel Majistral Eczaneler Birliği
› NASPA-Ulusal Serbest Eczaneler Birliği
› APhA-Amerikan Eczacılar Birliği
› IACP-Uluslararası Majistral Eczacılar Birliği
› NCPA-Ulusal Kamu Majistral Eczacıları Derneği
› Ulusal çapta tüm meslek odaları ve fakülteler
Tüm Bu Paydaşların ortak amacı:
› MaJistral ürünlerin yanı sıra kişisel kozmetik ürünleri Eczanesinde eczacıya ürettirebilmek.
› Bunu mümkün kılmak adına her türlü bilgi, belge ve maddi kaynağı eczacı için seferber etmeyi misyon edinmişlerdir.
›
Sonuç olarak;
"Kişiye Özel Majistral Kozmetik’’ Eczacının temel faaliyetlerinden birisi olup, halkın en yakın Sağlık Danışmanı olan bizler gerek Ülkemizin maddi kaynaklarının tasarruf edilmesinde gerekse Kişiye Özel Kozmetik üretim ile kozmetik bakım kalitesinin yükseltilmesinde üzerimize düşen görevi yapmaya hazır olduğumuzu bildiririz. 30.11.2018
Uzm. Ecz. Ahmet Nezihi PEKCAN
Ecz. Murat AKER
Ecz. Şengül KAYA
Ecz. Ziya HEPER
Uzm. Ecz. Zeynep ÇETİN
Uzm. Ecz. Betül DABAK
Not: Dosyanın hazırlanmasında başta Uzm. Ecz. Erol Eli SİMSOLO olmak üzere Ankara Eczacı Odası Majistral Komisyon Üyelerine teşekkürü bir borç biliyorum.
Uzm. Ecz. Ahmet Nezihi PEKCAN
