İLAÇ TAKİP SİSTEMİNE GEÇİŞ SÜRECİ HAKKINDA AÇIKLAMA

12/8/2005 tarihli ve 25904 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği” ile belirlenen esasların uygulamaya konulması ile ilgili olarak, karekod sisteminin gerekli teknik altyapı hazırlıklarının tamamlanmadan yürürlüğe girmesinin, eczane uygulamaları ve Kurum uygulamaları açısından sorunlar yaşanmasına neden olacağının, Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti tarafından, Sosyal Güvenlik  Kurumu Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü nezdinde yapılan çeşitli görüşmelerde aktarılması ve erteleme taleplerimiz üzerine,  Sağlık Bakanlığı tarafından 30/05/2009 tarihli 27243 sayılı ve 30/09/2009 tarihli 27362 sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler ile karekod uygulaması kademeli olarak 01.01.2010 tarihine ertelenmişti.

01.01.2010 tarihinde yürürlüğe giren İlaç Takip Sistemi’nde ortaya çıkan aksaklıklar ve sistemin hayata geçmesine bağlı olarak yaşanan sorunlar nedeniyle Birliğimiz tarafından yapılan erteleme talebi ile ilgili olarak, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünce 02.03.2010 tarih 2010/12 sayılı Genelge yayımlanmış ve Genelge ile uygulamanın eczaneler açısından başlangıç tarihi 16.05.2010’a ertelenmiştir.

30.09.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikte üzerinde karekod bulunmayan ilaçların kupür ve barkod kesilerek Kuruma fatura edilmesi ile ilgili geçiş için 1 yıllık süre tanınmış iken, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından 16 Nisan 2010 tarih  2010/24 Sayılı Genelge yayımlanarak, uygulamanın başlayacağı 16.05.2010 tarihinden itibaren ürünlerin karekodlu ve karekodsuz olarak piyasada bulunması söz konusu olacağından, piyasadaki bütün ürünlerin karekodlu hale getirilmesi için 15 gün geçiş süresi verileceği ve 01.06.2010 tarihine kadar üretici firmalar tarafından gönderilecek geçici 2D karekodların ilaç depoları ve eczacılar tarafından kutu üzerine yapıştırılması yolu ile geçiş sürecinde bütün ürünlerin karekodlu hale getirilmesinin planlandığı duyurulmuştur.

Birliğimiz tarafından Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Sayın Dr.Saim Kerman ile derhal görüşme yapılarak, piyasada bulunan karekodsuz ürünlerin 15 günlük bir süre içerisinde etiketlenerek karekodlu hale getirilmesinin ve bu işlemin ilaç depoları ve eczanelerde gerçekleştirilmesinin doğuracağı sakıncalar dile getirilmiştir.

Önceki süreçte olduğu gibi, uygulamanın eczaneler açısından başlangıç tarihinin 16.05.2010 tarihine ertelenmesi sonrasında da, Birliğimizin her platformda çeşitli kereler dile getirdiği, resmi yollarla ifade ettiği ve son olarak pilot protokolle de bağıtladığı; İlaç Takip Sisteminin sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için zorunlu olarak değerlendirdiğimiz yedi önkoşulun yerine getirilmesi için Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığının çeşitli kademelerindeki yetkililer, ilgili Bakanlar ve müsteşarlar ile çok sayıda görüşme yapılmıştır.

Bu görüşmeler sonucunda,

— Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 01.03.2010 tarihinde MEDULA Eczane Provizyon Sisteminin devreye alınması ile tek ekran üzerinden işlem yapılması mümkün hale gelmiş,

İlaç Takip Sisteminde iade bildirimi ve takas imkanı sağlayan düzenlemeler yapılmış; ayrıca, Maliye Bakanı ile yapılan görüşmelerde, eczaneler arası takasın, verilen ilaç temin hizmetinin ayrılmaz bir parçası olduğu belirtilmek suretiyle, uygulamanın daha sonra ortaya çıkabilecek mali sorunlara neden olmayacak ve eczane işleyişini sıkıntıya sokmayacak şekilde sürdürülebilmesi için, ilgili mevzuat dâhilinde gerekli çalışmanın yapılmasının talimatlandırılması sağlanmış,

Hastalara ve eczanelere ait verilerin güvenliğinin sağlanması konusunda, mali verilerin gizliliği kapsamında gerekli çalışmalar yapılmış, ilgili Bakanlık tarafından uygulamanın başlangıç tarihinden önce Birliğimize resmi bir bildirimde bulunulacağı bilgisi alınmıştır.

- İlaç depolarının mutlaka sistemde yer alması gerekliliğinin altı çizilmiş olup Birliğimiz, sistemin tamamen hayata geçirildiği durumda, depoların ve kooperatiflerin mutlaka sistem içinde aktif olarak yer alması gerektiği yönündeki görüşünü muhafaza etmektedir.

- Türk Eczacıları Birliği tarafından yapılan ve tüm eczanelere ücretsiz olarak dağıtılacak TEBEOS Eczane Yazılımı hazır hale getirilmiştir. MEDULA Eczane Provizyon Sistemi, Yeşil kart provizyon sistemi ve İlaç Takip Sistemi ile uyumlu olarak çalışan TEBEOS Programı, Nisan ayı sonuna kadar Bölge Eczacı Odalarımız aracılığıyla imza karşılığında eczanelere ücretsiz olarak dağıtılacaktır. Böylece, tek ekran ve eczanelerimize ekstra bir ekonomik yük getireceği öngörülen İTS ile uyumlu bilgisayar programı maliyeti sorunu tamamen ortadan kalkmıştır.

- Uygulamanın 16.05.2010 tarihinden itibaren başlayacağı göz önünde bulundurularak, üyelerimizin bu tarihe kadar karekod okuyucularını temin etmesi gerekmektedir. Uygulamalarda herhangi bir sıkıntı yaşanmaması için, temin edilecek karekod okuyucunun Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmış olmasına dikkat edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda, EGAŞ Eczane Gereçleri A.Ş. tarafından temin edilen karekod okuyucular ile ecza kooperatifleri ve eczacı odaları tarafından sürdürülen çalışmalar dâhilinde temin edilen karekod okuyucuların tercih edilmesi yararlı olacaktır.

- Eczanelerin kusuru olmaksızın, ilaç fiyat düşüşleri, vergi denetimlerinde yüksek karlılık gösterilmesi gibi nedenlerle ortaya çıkan stok uyumsuzlukları sebebiyle, İlaç Takip Sistemine tam ve sağlıklı bir geçiş sağlanması için bir kereye mahsus stok düzeltme hakkı (stok barışı) sağlanması konusunda, yukarıda belirtilen yetkililerle görüşmeler yapılmış; Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek, konunun mevcut mevzuatla çözüm yolunun araştırılması ve çözüme kavuşturulması, bir yasal düzenleme gerektiriyorsa konunun tekrar ilgili bürokratlar tarafından kendisine arz edilmesini talimatlandırmıştır.

Uygulamanın başlayacağı 16.05.2010 tarihi yaklaşırken, gerek depoların geçici bir süreliğine sistemde yer almaması gerekse yukarıda belirtilen stok düzeltme hakkı sağlanması ile ilgili çalışmaların sürmesi, gerekse Birliğimizin her zaman ifade ettiği gibi, depoların sisteme girerek eczaneye fatura kesmeleri esnasında bilgilerin on-line olarak aktarılması gerçekleşmeden ve stok barışı sağlanmadan eczanelerin ellerindeki ürünlerle ilgili stok bildirimi yapmaları mümkün ve kabul edilebilir değildir.

Yaptığımız çalışmalar ve görüşmeler sonucunda; sisteme ilgili firma tarafından giriş bildirimi yapılmış olan karekodlu ürünler için 16.05.2010 tarihinden itibaren eczaneden çıkışı sırasında satış bildirimi yapılması şeklinde yürütülmesinin kaçınılmaz olduğu görülmektedir.

Stok düzeltme hakkının sağlanması ve depoların sistemde tam olarak yer almasının ardından, eczanelerin mal alış bildirimlerinin online olarak yapılmasının sağlanması Birliğimiz tarafından da uygun görülmektedir.

Ancak, Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2010/24 sayılı Genelgenin 6 ncı maddesinde belirtilen ifadeden eczanelerin bir stok bildiriminde bulunmaları anlamı çıkmaktadır. Konu hakkında Birliğimiz tarafından Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğüne yapılan başvuru ile bu uygulamanın, Genel Müdürlük ve Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılan görüşmelerde belirtilenin aksine bir düzenleme olarak anlaşıldığı bildirilerek konuya açıklık getirilmesi istenmiştir. 21.04.2010 tarihinde Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Sayın Prof. Dr. Nihat TOSUN ve Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Sayın Dr.Saim KERMAN ile yapılan görüşmede, bu uygulamanın hayata geçirilmesinin eczanelerde büyük bir kaosa neden olacağı bildirilmiş ve konunun değerlendirilmesi için Sayın Müsteşardan bu konuda ilgili taraflarla bir toplantı yapılması talep edilmiştir. Talebimiz Sayın Müsteşar tarafından olumlu karşılanmış olup önümüzdeki günlerde bir toplantı yapılacaktır.

Özet olarak;

Türk Eczacıları Birliği 16.05-01.06.2010 tarihleri arasında 15 günlük bir sürede karekodsuz ürünlerin geçici 2D ile etiketlenmesi uygulamasını gerçekçi ve uygulanabilir görmediği gibi, bir takım etik sıkıntılara ve eczane işleyişine aykırı sonuçlar doğuracağını değerlendirmektedir.

Uygulamanın başlayacağı 16.05.2010 tarihinden itibaren, eczanelerde kalmış olan karekodsuz ilaçların, kupürü ve barkodu kesilerek geri ödeme kurumuna fatura edilmesine devam edilmesi ve bu ilaçlarla ilgili mevcut uygulamanın, Yönetmelikte belirlenmiş olduğu gibi, 01.01.2011 tarihine kadar sürdürülmesi doğru bir yöntem olarak görülmektedir. Bu önerimizin uygun görülmemesi durumunda 01.06.2010 tarihinde tüm eczacılar Bölge Eczacı Odaları koordinasyonunda eczanelerindeki karekodsuz tüm ilaçları ecza depoları üzerinden firmalara iade edecektir.

Halen depolardan eczanelere gönderilmekte olan ilaçların yarısından fazlası karekodsuz olup, bu ürünlerin derhal depolarda karekodlanması gerektiği değerlendirilmektedir. Bu noktada, eczaneler tarafından yapılan alımlarda, karekodu bulunmayan ürünlerin zorunlu olmadıkça kabul edilmemesi ve stoklu olarak alınmaması uygun olacaktır. Eczanelerin stok bildirimi yapması, ancak bir stok düzeltme hakkı tanınması sonrasında mümkün olabilecek olup, bu tarihe kadar da, sistemin firma tarafından giriş bildirim ve eczane tarafından çıkış bildirimi şeklinde sürmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Diğer yandan 16.05.2010 tarihinde uygulama başladığında MEDULA Eczane Provizyon Sistemi ve İlaç Takip Sisteminde veri yüklemesi nedeniyle oluşabilecek olumsuzluklara karşı tedbirlerin ilgililerce ivedilikle alınması gerekmektedir.

Eczacılık uygulamasını önemli oranda etkileyecek bu sisteme geçişin hem planlayıcıları hem de uygulayıcıları açısından zor ve uzun olması kaçınılmazdır. Bu noktada gerekli olan, planlayıcı ve uygulayıcıların birlikte ve çözüme yönelik bir yaklaşım ile hareket etmeleri çok önemlidir.

Eczacılar, ilaç uzmanları olarak, hasta güvenliği açısından alınacak her türlü tedbiri desteklemektedir. Ancak öngörülmemiş ya da çözülmemiş sorunların eczanede bir kaos yaratması da başka bir yoldan hasta güvenliğini tehdit etmektedir. Bu nedenle 16 Mayıs’a kadar Türkiye’deki tüm eczanelerin temsilcisi olan Birliğimizin eczanede ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili uyarıları dikkate alınmalı ve gerekenler bir an önce yapılmalıdır. Bu kez, yetkililer, uygulama başlamadan önce gerekli tedbirleri almalıdırlar.

Son yıllarda çokça yaşadığımız ve eczaneler olarak maalesef üzerimize düşmesi gerekenden fazla bir yükün altında kaldığımız, çekmememiz gereken sıkıntılara maruz kaldığımız bir geçiş döneminin daha içindeyiz. Bu noktada Birliğimiz geçişin eczanelerimiz açısından asgari sorun, asgari ekonomik yük ve asgari işyükü yaratacak ve hastaların ilaca erişimini güçleştirmeyecek şekilde tamamlanması için çalışmaya, görüşmeler yapmaya ve yol almaya devam etmektedir.

Tüm meslektaşlarımızın, bu geçiş sürecinde de, daha önceki dönemlerde olduğu gibi, Birliğimiz ve Bölge Eczacı Odalarımız tarafından yapılacak duyuru ve bilgilendirmelere uygun biçimde hareket etmesi, meslek örgütümüzün İTS’ye geçiş sürecinden kaynaklı sorunların en aza indirilmesi için gösterdiği çabayı sonuç alıcı hale getirecek ve eczacı lehine çözümlerin güçlendirilmesini sağlayacaktır. Sorunların çözümü, Birliğimizin gücümüz olduğuna inanmaktan geçmektedir.


Tüm meslektaşlarımıza önemle duyurulur.


TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİ
MERKEZ HEYETİ



Dosya

Özgür Köşe

Dünyada Eczacılık

Sektörel Bakış

Çepeçevre

Kültür Sanat