Başbakan Erdoğan’ın TESK ziyaretinde verdiği söz üzerine cumhuriyet tarihinin en kapsamlı borç yapılandırma paketi bugün kamuoyuna açıklandı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından duyurulan paket dört ayaktan oluşuyor.
BİRİNCİ AYAK
Paketin birinci ayağında, vergi ve SSK prim borçları başta olmak üzere, gümrük borçları, su ve kanalizisyon borçları, emlak vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, trafik cezaları gibi borçları olan mükellefle barışma bulunuyor.
Bu tür borcu olanlar için 31 Temmuz 2010 tarihi milat olarak alınacak. Peki ama borç nasıl yapılanacak?
BORÇ NASIL YAPILANACAK?
Örneğin devlete 2006 yılından 10 bin lira vergi borcu olan bir mükellefe son 4 yılda uygulanan gecikme zammı ve gecikme faizi silinecek. 10 bin lira olan ana Para borcuna 4 yıllık TEFE veya TÜFE artışı ilave edilecek.
Böylece mükellef devlete olan borcunu peşin öderse anapara borcuna sadece TEFE veya TÜFE artışı ilave edilmiş olacak.
TAKSİTLENDİRME İSTERSE
Eğer kişi, borcunu peşin ödeyemeyecekse 36 aya kadar taksitlendirme yapabilecek. Ancak taksitler 2 ayda bir ödemeli olacak. Dolayısıyla 6 ay taksit demek ödemenin 12 ayda yapılması anlamına gelecek. En fazla 18 taksit yapılacak bu da borcun 36 ayda ödenmesi anlamına gelecek.
6 ay taksitlendirmeyi tercih eden mükellefin borcu, enflasyon güncellemesinin ardından 1.05 katsayı ile çarpılarak taksitlendirilecek. 9 ay taksiti seçen için 1.07; 12 ay taksiti seçen için 1.1 ve 18 ay taksiti seçen için 1.15’lik çarpma işlemi yapılarak yeni borç bulunacak.
Kesinleşmiş Kamu Alacaklarında ne ödenecek?
• Alacak asıllarının tamamı,
• SGK tarafından uygulanan idari para cezalarının yüzde 50’si,
• Alacak aslına bağlı olmayan cezaların yüzde 50’si,
• Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE) esas alınarak belirlenecek tutar ödenecek.
NELERDEN VAZGEÇİLİYOR?
• Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların tamamının,
• Para cezalarının kalan % 50’sinin,
• Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
İHTİLAFLI ALACAKLARDA NE OLACAK?
• İhtilafın bulunduğu safhaya göre alacak asıllarının % 50’si veya % 20’si,
• Asla bağlı olmayan cezaların %25’i veya %10’u,
• Gecikme faizi ve gecikme zammı yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE)esas alınarak hesaplanacak tutar ödenecek.
• Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının tamamı ile gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, faiz gibi fer’i alacaklardan vazgeçilecek.
• SGK’nın prim alacak asıllarında ise herhangi bir indirim yapılmayacak, idari para cezalarının % 25’i ile gecikme zammı ve gecikme cezası yerine güncelleme oranı (TEFE/ÜFE), esas alınarak belirlenecek tutar ödenecek.
İKİNCİ AYAK
En kapsamlı borç yapılandırmasının ikinci ayağında ise oda ve borsaların istediği matrah artırımı bulunuyor.
2006-2009 yıllarını kapsayacak matrah artırımında; vergiye esas gelirin artırılması istenecek. Böylece mükellef matrah artışı üzerinden vergi ödeyerek o yıllara ait vergi incelemesinden kurtulmuş olacak.
NE KADAR VERGİ ÖDEYECEK?
Son 4 yılda artırılması gereken asgari matrah artışları ise şöyle olacak?
Kurumlar Vergisi asgari matrah artış oranı ve tutarları:
2006- yüzde 30 artış- asgari 30 bin lira
2007- yüzde 25 artış- asgari 36 bin lira
2008- yüzde 20 artış- asgari 45 bin lira
2009- yüzde 15 artış- asgari 60 bin lira
Bu artışların ardından mükellef artığı tutar üzerinden yüzde 20 vergi ödeyecek. Ancak 2009 matrahı 100 bin lira ise yüzde 15 artış yapacak, ancak bu asgari artış tutarı olan 60 bin liranın altında kaldığı için artışını 60 bin lira üzerinden yapacak. Böylece artış oranı yüzde 60 olacak. Ve 60 bin lira üzerinden yüzde 20 vergi ödeyecek. Yani matrah artışı nedeniyle 2009 yılı için ödeyeceği vergi 12 bin lira olacak.
Gelir Vergisi asgari matrah artış oranı ve tutarı
2006- yüzde 30- 10 bin
2007- yüzde 25- 12 bin
2008- yüzde 20- 15 bin
2009- yüzde 15- 20 bin
ÜÇÜNCÜ AYAK STOK AFFI
Paketin en önemli unsurlarından birini de stok affı oluşturuyor. Böylece işletme kayıtlarında görünmeyen para, altın, gayrı menkul gibi varlıklar belli bir vergi karşılığı kayda alınabilecek. Örneğin kayıtta görünmeyen altın varlığı için işletmeler yüzde 2.5 vergi ödeyerek kayda alabilecekler.
Ya da demirbaş görünüp de gerçekte var olmayan varlıklar için yüzde 10 vergi ödeyerek düzeltme yapma imkanı getirilecek.
DÖRDÜNCÜ AYAK VARLIK BARIŞI
Paketin son ayağında ise varlık barışı bulunuyor. Ancak bu kez yeni bir varlık barışı yerine, sınırlı bir barış geliyor. Bir önceki varlık barışından yararlanmak isteyip de çeşitli nedenlerle yararlanamayan mükellefler için düzenleniyor.
SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER
• Bir takvim yılında en fazla 2 taksitin süresinde ödenmemesine izin verilecek.
• Süresinde ödenmeyen taksit, son taksidi izleyen ayın sonuna kadar ödenebilecek.
• Ancak ödenmeyen taksit gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecek.
• Kanundan yararlanmanın bir diğer şartı, cari dönem vergi ve prim ödeme yükümlülüklerinin gününde yerine getirilmesi.
• Cari yükümlülükler açısından da 1 takvim yılında en fazla 2 defa ihlal hakkı verilecek.
TOKİ BORÇLULARI YOK
Borç yapılandırmasından TOKİ’ye borcu olanlar yararlanamayacak. Ayrıca Başbakan Erdoğan’ın sigara konusundaki hassasiyeti nedeniyle sigara cezaları da yeniden yapılandırma kapsamının dışında tutuldu.
12 Eylül referandurumunda oy kullanmayan milyonlar da af kapsamına girmiyor. Çünkü tasarı 31 Temmuz ve öncesi kamu alacaklarını kapsıyor. Dolayısıyla Bakan Babacan, referandumda oy kullanmayanların cezalarını ödemekte acele etmelerini tavsiye ediyor.
NAYLON FATURA
Naylon fatura düzenleyenler yararlanamayacak. Ancak naylon fatura kullananların ise idari soruşturmaları devam edecek. Ama mali kolaylıktan yararlanabilecekler.
Vergi davaları devam eden mükellefler ise ihtilaftan vazgeçmeleri halinde borç yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecekler.
Kaçakçılık suçu olanların adli soruşturmaları devam edecek ama ödeme yönünden kolaylıktan yararlanabilecek.
KREDİ KARTI
Kredi kartı borcu bir kamu alacağı olmadığı için ve bankalardan da bu yönde bir talep gelmediği için yeniden yapılandırma kapsamında olmayacak. Ancak Bakan Babacan, bankaların geçen yıl çıkarılan yeniden yapılandırmayı bugün de uygulamalarında yasal olarak bir engel olmadığını vurguladı. Bankaların istemeleri durumunda borçluları için böyle bir uygulama yapabileceklerini söyledi.
SON ŞEKLİ DEĞİL
Bakan Babacan, bunun hükümetin hazırladığı bir çerçeve olduğunu ancak tasarının gerek Plan ve Bütçe Komisyonunda gerekse TBMM Genel Kurul görüşmeleri sırasında değişikliğe uğrayabileceğini söyledi.
Kaynak: hurriyet.com.tr
