Anayasa Mahkemesi tarafından bazı maddeleri iptal edilen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanu-nu'nun (SSGSSK) yürürlük tarihinin ertelenmesi gündemde. Önceki gün toplanan Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kuru-lu'nda yasasın ertelenmesi eğiliminin ağır bastığı belirtiliyor. Danışma Kuruluna katılan emek örgüderi temsilcileri yasanın yürürlüğünün mutlaka ertelenmesi gerektiğini vurguladılar. Emek örgütleri temsilcileri iptal kararı ile birlikte yasanın öngördüğü tek çatının çöktüğünü ve özellikle Genel Sağlık Sigortası'nın uygulanmasının artık mümkün olmadığını açıkladılar.

Yasanın bu haliyle uygulanmasının büyük kaos ve hak kaybına yol açacağını vurgulayan emek örgütleri temsilcileri bir zaman baskısı olmaksızın, yeterli ve makul sürede ve sosyal tarafların olurunun alınmasıyla yeni bir yasanın yapılması gereğini dile getirdiler. Emek örgütleri, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının bir fırsat olarak değerlendirilmesini, eşitlik ve sosyal devlet ilkeleri temelinde yeni bir yasal düzenleme yapılmasını istediler.

İşveren örgütü temsilcileri de yasanın 1 Ocak 2007 tarihinde uygulanmasının teknik olarak mümkün olmadığını ancak gerekçeli kararının yayınlanmasının hemen ardından yasanın temel hükümlerinin korunarak yürürlüğe girmesini istediler. Toplantıda TOBB Başkanı'nın ertelemenin seçim sonrasına sarkmasına şiddetle karşı çıktığı belirtilirken, toplantıya katılan Hazine Müsteşarlığı ve DPT temsilcilerinin ise yasanın iptal edilen maddeleri dışında 1 Ocak 2007'de yürürlüğe girmesi yönünde görüş belirttiği bildirildi. Hazine ve DPT'nin görüşünün IMF'nin görüşünü yansıttığının altı çizilirken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanh-ğı'nm ise gerekçeli kararın bekleme eğiliminde olduğu vurgulandı.

Anayasa Mahkemesi ise yaptığı kısa açıklamada SSGSSK'nın iptali ile ilgili gerekçeli kararın yaklaşık 15 gün içinde Resmi Gaze-te'de yayımlanacağını duyurdu. Bu arada iptal kararı ile ilgili ilk açıklamalarda yer almayan yeni bir bilgi konuyu iyice karmaşık

hale getirmiş durumda. Bu bilgiye göre mahkeme kamu görevlileri ile ilgili kısmi bir iptalle yetinmedi ve 5510 sayılı yasanın 4/c maddesini iptal ederek kamu görevlilerini tümüyle SSGSSK kapsamından çıkardı.

Öte yandan AKP kurmaylarının ortaya çıkan boşluk ve kaosun sorumluluğunu Anayasa Mahkemesine yüklemek için işçi ve işveren örgütleri nezdinde girişimlerde bulundukları ve hedef şaşırtmak istedikleri gözlemleniyor. Emek örgütleri temsilcileri ise Anayasa Mahkemesi kararını eşitsiz ve yetersiz bulmakla birlikte asıl sorunun hükümetten ve yasanın kendisinden kaynaklandığını dile getiriyorlar.

Bu gelişmeler ışığında SSGSSK'nın yürürlüğünün ertelenmesi kesin gözükmekle birlikte bu ertelemenin süresi ve niteliği çok önemli bir tartışma ve mücadele konusu olacak. İşverenler ve IMF ertelemenin seçim sonrasına kalmasına karşı çıkıyor. Erteleme konusu 25 Aralık 2006 tarihinde toplanacak Bakanlar Kurulunda karara bağlanacak. Hükümetin bir erteleme kararı alacağı ancak bu erteleme kararının niteliğinin büyük ölçüde IMF'nin izin verdiği sınırlar içinde olacağı vurgulanıyor. IMF'nin yasanın seçim sonrasına bırakılmasına izin vermeyeceği hükümetin de seçim öncesi IMF ile ilişkilerin bozulmasına cesaret edemeyeceği belirtiliyor.

Ancak ertelemenin seçim sonrasına sarkıp sarkmayacağı bu konuda emek örgütlerinden ve toplumsal muhalefetten gelecek tepkiye de bağlı.

Bütün yurttaşların sosyal haklarını buda-yan yasanın seçim öncesi yeniden gündeme gelmesi ve yasalaşmasının hükümete ciddi bir fatura getireceği kesin. Bu noktada AKP içinde de yasanın seçim sonrasına bırakılmasına yönelik sesler çıkabilir. Erteleme kesin ama süresi ve niteliği, dahası sosyal güvenliğin geleceği toplumsal örgütlerin bu konudaki seslerini yükseltmelerine bağlı. Güç gözükse de yasanın seçimden sonraya kalması ihtimali hâlâ var.

Anayasa Mahkemesi kararı, bütün çarpıklığına rağmen bu karşı-reformdan kurtulmanın ve gerçek bir reformun yolunu açabilir.