Sağlık sisteminde köklü değişiklik
Yılbaşından itibaren yürürlüğe girecek Genel Sağlık Sigortası'yla sağlık alanında da köklü değişiklikler yaşanacak.
Yeni sistemde sağlık hizmetleri çalışanların prim ödeme karşılığında hak ettiği bir kavram olmaktan çıkarılarak, ayrım gözetmeden bütün vatandaşlara, hatta Türkiye'de bir yıldan uzun süredir yaşayan yabancılara, vatansızlara ve sığınmacılara da verilecek. Yeni sistemde estetik amaçlı operasyonlar dışında yurtdışı tedavileri ve tüp bebek hizmetleri dahil olmak üzere bütün sağlık hizmetleri devlet tarafından karşılanacak.
İşverenler
kendilerinin ve çalışanların primini devlet gelir düzeyi düşük kişilerin primini ödeyecek. Ayakta tedavide kullanılan ilaçların yüzde 10 ile 20'si vatandaşın cebinden çıkacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan derlenen verilere göre; Genel Sağlık Sigortası, 1 Ocak 2007'den itibaren hayatı şöyle etkileyecek:
KİMLERİ KAPSAYACAK?
Genel Sağlık Sigortası; bütün vatandaşların yanı sıra Türkiye'de bir yıldan daha uzun süre yaşayanlar, vatansızlar ve sığınmacıları da kapsayacak.
Yeni sistemde yoksul vatandaşların sağlık sigortası primleri devlet tarafından karşılanırken, 18 yaş ve altındaki bütün çocuklar koşulsuz olarak bütün sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahip olacaklar.
18 yaşından sonra ise evli olmamak, çalışmamak, gelir ve aylık almamak şartıyla lise ve dengi öğrenim gören, çıraklık ya da meslek eğitimi gören kişiler 20 yaşına kadar; yüksek öğrenim gören kişiler 25 yaşına kadar anne ye de babalarının üzerinden sağlık haklarından yararlanacaklar. Bu yaşlardan sonra kişiler sağlık hizmetinin vatandaşlık temeline dayandırılması nedeniyle Genel sağlık Sigortası kapsamında olmaya devam edecekler.
Anne ve babası üzerinden gelir ya da aylık alanlar ise bu gelir ve aylıkları almaya devam ettikleri sürece sağlık hizmetlerinden yararlanacaklar.
Malul olduğu tespit edilen çocukları ise kız ya da erkek olmalarına ve yaşlarına bakılmaksızın sağlık haklarından yararlanacaklar.
YOKSULLARIN PİRİMİNİ DEVLET ÖDEYECEK
Genel Sağlık Sigortası'nda çalışanların primleri işverenler tarafından karşılanacak. İşverenler ve gelir düzeyi kişiler primlerini kendileri ödeyecek. Gelir düzeyi düşük kişilerin primi ise devlet tarafından karşılanacak. Böylece tüm vatandaşlar sağlık sigortası güvencesine kavuşacak. Ancak söz konusu sistemin devlete bir de maliyeti olacak.
PRİM İLE HİZMET ARASINDA İLİŞKİ OLMAYACAK
Genel Sağlık Sigortası kapsamında verilecek sağlık hizmetleri ile ödenen prim miktarı arasında bir ilişki olmayacak.
ÖZEL HASTANELERDEN DE YARARLANILACAK
Genel Sağlık Sigortası kapsamındaki, hizmetler kamu ve özel sektör hastaneleri, laboratuarları ve tetkik merkezleri; aile hekimleri ve birinci basamak olarak tanımlanmış polikliniklerde verilecek. Sigortalılar, sözleşme imzalayan sağlık hizmeti sunucularından hiçbir bedel ödemeksizin yararlanabilecek.
AYAKTA TEDAVİNİN YÜZDE 10-20'Sİ VATANDAŞTAN ALINACAK
Tüm vatandaşlar Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak faydalanacak. Fakat, ayaktan tedavide kullanılan ilaç ve ortez-protezlerde yüzde 10 ile yüzde 20 arasında katkı payı alınacak. Bu payın asgari ücretin yüzde 75'ini geçmesi durumunda, aşan kısım devlet tarafından ödenecek.
Yeni sistemde emekliler ve bu kişilere bağlı hak sahiplerinden herhangi bir sağlık primi alınmayacak. İsteğe bağlı sigortalı olanlar esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında kendisinin belirleyeceği oran üzerinden yüzde 12 oranında genel sağlık sigortası primi ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler.
Mevcut durumda sağlık yardımından yararlanamayan Bağ-Kur ve isteğe bağlı sigortalılık sonucunda emekli olan kişiler de diğer emekliler gibi ayrıca prim ödemeksizin, sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler.
GÜVENCESİ OLMAYAN YAŞLILAR SİSTEM DIŞINA İTİLMEYECEK
Geçimlerini sigortalı olan evlatlarının yardımıyla sağladığı kurumca belirlenen ve hiçbir sosyal güvencesi olmayan anne ve babalar, sigortalı evlatları üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler.
HİZMETİN KALİTESİNE GÖRE FARK ALINACAK
Yeni sistemde vatandaşlar sözleşmeli sağlık kuruluşlarında bedeli devlet tarafından ödenen odalar yerine daha üst seviyede hizmet verilen odalarda kalmak isterlerse otelcilik ücreti ve öğretim üyelerinin hizmetlerinin (profesör, doçent) farkını ödemek zorunda kalacaklar.
SÖZLEŞMELİ KURULUŞLARA SEVKLE GİTMEK ÖNEMLİ
Vatandaşlar sözleşmesiz sağlık kuruluşuna ise sevk zincirine uyarak giderlerse sağlık hizmeti bedelinin yüzde 30'unu, sevk zincirine uymaksızın giderlerse yüzde 50'sini ödeyecekler. Sözleşmesiz sağlık kuruluşlarında acil hastalardan ise herhangi bir fark talep edilmeyecek.
BAĞ-KURLULAR PRİM BORÇLARINA ÖZEN GÖSTERMELİ
SSK'lı ve Emekli Sandığı kapsamındaki vatandaşların sağlık primini ödeme sorumluluğu işverenlere ait olacağı için prim borcunun ödenmemesi sağlık yardımının verilmesine engel teşkil etmeyecek. Ancak, hem sigortalı hem de işveren pozisyonunda olan Bağ-Kur'luların sağlık hizmetinden yararlanabilmesi için prim borcunun aksatmaması önem taşıyacak. Bu kişiler prim borcunu ödememiş olsalar dahi acil durumlarda, koruyucu sağlık hizmetlerinde, bulaşıcı hastalıklarda, iş kazası ve meslek hastalığı hallerinde sağlık yardımlarını alma hakkına sahip olacaklar.
DEVLET YURTDIŞI MASRAFLARINI VE TÜP BEBEKĞI KARŞILAYACAK
Yeni sistemde kişisel koruyucu sağlık hizmetleri dahil olmak üzere, bugün mevcut sosyal güvenlik kurumlarının karşıladığı tüm sağlık hizmetleri karşılanacak. Bunun yanında yurtdışında tedavi ve tüp bebek gibi sağlık hizmetleri de ücretsiz olarak devlet tarafından verilecek.
ESTETİK AMAÇLI MÜDAHALELER KAPSAM DIŞINDA
Estetik amaçlı sağlık hizmetleri ve tıbben sağlık hizmeti olarak kabul edilmeyen hizmetleri Genel Sağlık Sigortası karşılamayacak.
Mevcut sistemden farklı olarak koruyucu sağlık hizmetleri de sosyal güvenlik kapsamına alınacak.
