Şu anda en önemli sorunlarımızdan bir tanesi, eczane stoklarımızda bulunan ilaçların %70’inin, ecza depolarında bulunan stokların ise %24’ünün karekodsuz olmasıdır. Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, 16.05.2010 tarihinde uygulamanın başlayacak olması nedeniyle, ilaç firmalarına, ecza depoları ve eczane stoklarında bulunan karekodsuz ilaçlarını “geçici 2D” adı verilen bir geçici karekodla etiketlenmesi sorumluluğunu vermiş, ancak şu tarihe kadar, firmaların ülke genelinde bu işlemleri tamamlaması mümkün olmamıştır. Yine Bakanlık tarafından verilen talimat, geçici karekodlanacak ilaçların son kullanım tarihinin en fazla 30.12.2010 olabileceği şeklindedir. Bu durumda, stoklarımızda bulunan ve geçici olarak karekodlanmış ilaçlar, miadı dolmuş muamelesi görecek ve çöpe atılacaktır. Sağlık alanında tasarruf yapılması planlanan bir dönemde, böylesine bir durumu önce vicdanen, sonra mesleğimiz adına kabul etmemiz mümkün değildir.

Öte yandan, İlaç Takip Sistemi’ne satış bildiriminde bulunulması işlemi, eczanelerin teknik donanıma sahip olmasını, bu donanımın da bulunabilir olmasını gerektirmektedir. Biz eczacılar, yaptığımız duyurular ve çalışmalar ile tüm eczanelerde bu donanımın temin edilmesi için gerekli girişimleri yaptık. Karekod okuyucu temininde ülke genelinde sıkıntı yaşandığından, donanıma erişebilen eczacılarımız eczanelerine karekod okuyucularını aldı. Aynı zamanda, Bölge Eczacı Odaları tarafından düzenlenen eğitimlerle de eczacılarımızın İTS uygulamalarının ne şekilde yapılacağı hakkında bilgi sahibi olmaları konusunda da tüm hazırlıklarımızı tamamladık.

Bizler aylardır sistemin deneme uygulamalarını pilot olarak yapıyorduk. Bu sürede tespit ettiğimiz sorunları, sistemin uygulayıcı tarafları olan Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü ve Sosyal Güvenlik Kurumu yetkililerine de defalarca aktardık. Her iki Bakanlık yetkilileriyle de yaptığımız toplantılarda, bu sorunların giderilmeden uygulamanın başlatılmasının, ülkemizdeki ilaç temin hizmetini kaosa sürükleyeceği ve 16.05.2010 Pazar gününden itibaren, halkımızın ilaçlarını almada büyük sıkıntılar yaşanabileceği konusunda yetkilileri uyardık.

Birliğimiz tarafından yapılan tespit ve değerlendirmeler, Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti’nin 13.05.2010 tarihinde Sağlık Bakanı Sayın Prof.Dr.Recep Akdağ ile yaptığı görüşmede Sayın Bakana da arz edilmiştir.

UYGULAMADAKİ SORUNLAR NELERDİR?

Uygulama ile ilgili olarak tespit edilen ve 16.05.2010 tarihinden itibaren ilaç temin hizmetini büyük ölçüde aksatacağı öngörülen sorunlar;

1. Verilen her karekodlu ilacın sisteme tanıtılacak ve sistemden onay alınmasının beklenecek olması nedeniyle, hastalarımızın eczanede bekleme süresinin uzayacak olması,
2. Eczanelerde karekodsuz olan ilaçlara geçici karekodlama işleminin halen tamamlanmamış olması, ilaç firmalarının, operasyonel zorluklar ve İyi Üretim Uygulamalarına uygun olmadığı gerekçesiyle, geçici karekodlama işlemini yapamayacaklarını ifade etmesi,
3. Ecza depolarında geçici olarak karekodlanıp eczanelere gelen bazı ilaçların ambalajlarındaki karekodun eczanelerdeki karekod okuyucuları tarafından okunamaması,
4. Eczanelerde karekodlu bulunan ilaçların sistemde yapılan sorgulamasında, çok yaygın biçimde, İlaç Takip Sistemine kaydı yapılmamış ilaçların bulunması
5. İlaç Takip Sistemi ile uyum çalışmaları, sadece Sosyal güvenlik Kurumu MEDULA Eczane Provizyon Sistemi üzerinde yapıldığından, Medula’da kaydı olmayan yurtdışı sigortalılar ile, Medula dışındaki yeşil kart, Türk Silahlı Kuvvetleri, TBMM provizyon sistemleri aracılığıyla sağlık ve tedavi hizmeti alan kişilerin ilaç temininin ne şekilde yapılacağının bilinmemesi
6. İlaç Takip Sistemi ve Medula Provizyon Sistemi’nin, ülke genelindeki 24.500’e yakın eczanenin bildirim ve provizyon işlemleri ile oluşacak yükü kaldırıp kaldırmayacağının bilinmemesi, Medula ve İlaç Takip Sistemi’nin yoğun veri girişi veya başka bir nedenle çalışmaması halinde ilaç temin sistemin ne şekilde sağlanacağının belirsiz olmasıdır.

Birliğimiz, ilacın üretiminden son kullanıcı olan hastaya ulaşımı arasındaki takip sürecini sağlayan bir sistem olan İlaç Takip Sistemi’ni desteklemektedir. Ancak, sistemin mevcut aksaklıklar çözülmeden hayata geçirilmesinin, ilaç temininde büyük sıkıntıya neden olacağını da öngörmekte ve halkımızın sağlık ve tedavi hizmeti alma serbestisinin önüne geçmeyecek bir şekilde sistemin başlatılabilmesi için yetkilileri, çözüm önerilerimize kulak vermeye çağırmaktadır.

Bizler 16 Mayıs sabahı, hastalarımızın mağdur olmamaları, meslektaşlarımızın zor durumda kalmamaları için, karekodu olmayan ilaçların, 31.12.2010 tarihine kadar mevcut uygulamada olduğu gibi, İlaç Takip Sistemine bildirim yapılmadan verilebilmesini talep etmekteyiz.

Bizler sistemi defalarca ertelenmesini istemiş, hastalarımızın ilaçsız kalmamaları için, bütün tarafların tam anlamıyla hazır olduğunda geçilmesini talep etmiştik. Eczacılar olarak sistemi uygulamaya hazırız. Umuyoruz ki diğer kurumlar da hazırdır. Ancak, gerekli tüm girişimleri yerine getiren Türk Eczacıları Birliği olarak, 16 Mayıs’tan itibaren yaşanacak olumsuzluklardan eczacılarımızın ve Birliğimizin sorumlu olmadığını basına ve kamuoyuna duyururuz.

TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİ
BASIN BÜROSU